Ngồi gốc cây bán quả "mùa thu" của Hà Nội

Những ngày đầu thu, đi dọc các tuyến phố, không khó để bắt gặp màu xanh vàng bắt mắt của sấu chua cùng tiếng mời chào, ngả giá nhộn nhịp từ người mua, kẻ bán.

Sấu là thức quả mùa hè ở miền Bắc. Ở Hà Nội, loại quả này được trồng dọc các tuyến đường Trần Phú, Phan Đình Phùng, Trần Hưng Đạo,… Vì vậy, sấu chín không cần "nhập khẩu" đến tay các tiểu thương mà luôn sẵn có. Vừa rời cây, sấu được bày bán ngay dưới những gốc cổ thụ xanh ngát này.

Khác với sấu đầu mùa, vào cuối tháng 8, hầu hết các sạp hàng đều bán quả đã chín. Sấu chín có vẻ ngoài rám nắng xù xì, vị chua già, vỏ mềm, tạo thành thức quà thu đầy lưu luyến. Dọc con phố Phan Đình Phùng, có đến 5 – 6 hàng sấu khác nhau. Vì gần cuối mùa nên loại quả này có giá rẻ bất ngờ, chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/kg.

"Vào mua đi em ơi, sấu ngon lắm. Một năm mới có một mùa, lại còn rẻ nữa", một tiểu thương niềm nở chào hàng. Ngay lập tức, các vị khách đều bị quyến rũ bởi vẻ ngoài vàng ruộm, liền ghé vào mua đông đúc.

"Được mùa hay sao mà cười giòn thế", một người qua đường hỏi vui.

"Trời ơi mùa vàng của bọn chị đó", chị Lê Thị Thương (người bán sấu dạo trên phố Phan Đình Phùng) vừa cười, vừa nhanh nhẹn đong đầy túi sấu cho khách.

Trong mùa sấu chín, một ngày tiểu thương có thể bán ra gần nửa tạ sấu, tương đương cả triệu đồng. Ông Trung - một người hái sấu lâu năm trên đường Phan Đình Phùng bộc bạch: "Đầu mùa giá bán cao hơn, nhưng lại ít khách mua. Đợt đó là bán sấu xanh. Chúng tôi cũng không hái nhiều, để đến khi sấu chín bán mới có nhiều người mua".

Với mong muốn đẩy nhanh lượt bán, nhiều tay buôn lập hội, chia công đoạn để kiếm thêm gấp đôi, gấp ba thu nhập trong ngày. 

"Ông này thì phóng xe đi hái sấu, tôi phụ trách nhặt sấu, bày ra đây, còn ông kia ngồi cạo nếu có khách yêu cầu. Làm như thế thì một ngày sẽ bán được nhiều hơn", chị Ngọc (bán hàng trên phố Trần Phú) chia sẻ.

Nghề hái sấu, bán sấu tuy được mùa nhưng lại vô cùng vất vả. Đa phần những người bán sấu đều là dân lao động tự do, tranh thủ kiếm thêm thu nhập trong ngày. Để trèo hái được những chùm sấu đẹp, những "thợ trèo cây" dày dặn kinh nghiệm phải đu mình lên ngọn cây cao với chỉ một sợi dây thừng bảo hộ.

Bên cạnh những sạp sấu chín, vẫn còn ngổn ngang những chiếc xe được buộc sẵn "công cụ" hái sấu. Chỉ cần thấy lượng sấu vơi bớt, những người được phân công sẽ lập tức đánh xe đi hái, thậm chí trèo luôn lên cây sấu cạnh nơi bày bán hàng. Công việc cứ lặp lại như vậy cho tới khi tối muộn, khách vơi.

Sấu là thức quả mùa hè ở miền Bắc. Ở Hà Nội, loại quả này được trồng dọc các tuyến đường Trần Phú, Phan Đình Phùng,… Chính vì vậy, những con đường này được ví như "con đường giải nhiệt", là điểm đến mà nhiều người tìm đến. Từ đầu mùa đến cuối mùa, thứ quà chua loét màu vàng này vẫn được người dân Hà Nội săn đón.

"Năm nào tôi cũng ghé qua phố Phan Đình Phùng để mua sấu. Nó như đặc sản khi vào hạ, thu của Hà Nội vậy. Ngày nắng nóng, có bát canh dầm sấu hay sấu ngâm chua ngọt là hết ý. Vì vậy, mỗi lần mua tôi đều mua gần chục cân để chế biến ăn dần", chị Ngọc Thành (28 tuổi, Ba Đình, Hà Nội) cho biết.

Người dân thường hay mua sấu đã cạo vỏ sẵn để không mất thêm thời gian cho công đoạn này. Với những khách yêu cầu sấu đã cạo vỏ, tiểu thương chỉ thu thêm 10.000 – 20.000 đồng tiền công. Khách nào chưa biết chế biến, người bán sẽ gợi ý đủ các món ngon có thể làm ra từ loại quả này.

Những ngày đầu thu, tìm mua thức quà của thủ đô không khó. Sấu chín vàng ươm, dày cùi theo chân người gồng gánh, mang hương vị thu Hà Nội đến từng con phố. Tại một góc phố Phan Đình Phùng, người bán vẫn đang mời gọi, người mua cũng nhanh tay nhặt nhạnh từng quả sấu tươi ngon nhất.

Không chỉ xuất hiện khắp các phố phường Hà Nội, sấu chín cũng đang "nhuộm vàng" chợ online. Loại quả chỉ có khi vào thu này đang được bán với giá từ 40.000-80.000 đồng/kg hàng nguyên quả. Với sấu đã gọt xoáy hoặc sấu dầm có giá dao động từ 100.000-160.000 đồng/kg.

Sấu chín nguyên quả được các đầu mối bán theo cân, còn sấu đã gọt và dầm thường được đóng vào hộp trọng lượng 400-500 gram/hộp. Ở hàng rong trên phố, sấu chín được bán theo từng lạng.