Người mua nhà hình thành trong tương lai là "bên yếu thế" nên cần có bảo hiểm rủi ro

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) – nhận định, trên thị trường bất động sản, khách hàng thường là "bên yếu thế", nhất là các khách hàng là người tiêu dùng mua nhà để ở, hoặc là nhà đầu tư nhỏ lẻ so với chủ đầu tư dự án bất động sản thường là "bên có lợi thế".

Do đó, HoREA đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung quy định về "bảo hiểm nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà, công trình xây dựng theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng" đối với các giao dịch kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai.

Cụ thể, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của khách hàng khi mua bất động sản (nhà, công trình xây dựng) hình thành trong tương lai, khoản 1 điều 56 Luật kinh doanh bất động sản 2014 có quy định: Chủ đầu tư dự án bất động sản trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai phải được ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng.

Tuy nhiên, theo ông Châu, nếu chỉ quy định một biện pháp "bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng thì đúng nhưng chưa đủ".

"Hiệp hội nhận thấy, biện pháp "bảo hiểm rủi ro" cho khách hàng mua, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai là một biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ được thực hiện ngoài hệ thống tổ chức tín dụng, theo phương thức xã hội hóa, giúp giảm tải, giảm áp lực cho hệ thống tổ chức tín dụng", ông Châu nhận định.

Bên cạnh đó, hiệp hội cũng cho biết khi thực hiện "bảo lãnh ngân hàng" thì trên thực tế chủ đầu tư bị giảm nguồn vốn tín dụng có thể được vay.

Ví dụ: Doanh nghiệp A có hạn mức tín dụng 1.000 tỷ đồng, nếu đã thực hiện "bảo lãnh ngân hàng" với giá trị 150 tỷ đồng (chiếm 15% hạn mức tín dụng) thì chỉ còn được vay tối đa 850 tỷ đồng.

Trong lúc nếu thực hiện cơ chế "bảo hiểm rủi ro" cho khách hàng mua, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai, thì chủ đầu tư chỉ phải trả "phí bảo hiểm" cho doanh nghiệp bảo hiểm theo thỏa thuận của hợp đồng bảo hiểm.

Hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm "chấp nhận rủi ro của người được bảo hiểm" là chủ đầu tư khi bán, cho thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai trong trường hợp chủ đầu tư "không bàn giao nhà ở theo đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng" cũng chính là nhằm để thực hiện "mục tiêu an sinh, xã hội".

Ngoài kiến nghị trên, lãnh đạo HoREA cũng kiến nghị bổ sung trở lại quy định cho phép doanh nghiệp bảo hiểm được mua cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ quỹ, góp vốn vào các doanh nghiệp khác, được kinh doanh bất động sản theo quy định của Chính phủ, như đã quy định tại khoản 2 điều 98 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000.