Nhật Bản: Dùng dao đâm cấp dưới vì quá lười biếng

Ngày 14/9, tại Higashiosaka, tỉnh Osaka, một vụ tấn công bằng dao đã xảy ra, gây rúng động dư luận Nhật Bản. Cảnh sát đã bắt giữ Junichi Kobashi, một công nhân xây dựng 47 tuổi, với cáo buộc cố ý giết người sau khi ông ta tấn công chính nhân viên của mình. Nạn nhân, một người đàn ông 35 tuổi, bị Kobashi đâm vào chân trái và tay phải trong một vụ việc bạo lực xuất phát từ môi trường làm việc độc hại.

Theo lời khai của Kobashi, ông ta đâm nhân viên vì "quá lười biếng trong công việc" và ông muốn dọa nạn nhân. Kobashi phủ nhận ý định giết người. Sau khi thực hiện hành vi bạo lực, Kobashi đã tự đến đầu thú tại đồn cảnh sát. Hình ảnh từ camera giám sát cho thấy ông rời khỏi hiện trường bằng ô tô sau vụ đâm.

Vụ việc này làm nổi bật một vấn đề lớn tại Nhật Bản hiện nay: môi trường làm việc độc hại, trong đó nhân viên thường phải chịu áp lực lớn từ cấp trên. Mặc dù Nhật Bản từ lâu được biết đến với văn hóa làm việc chăm chỉ và kỷ luật nghiêm khắc, nhưng những giá trị này đang ngày càng xung đột với những yêu cầu của lực lượng lao động hiện đại.

Dùng dao đâm cấp dưới vì quá lười biếng

Sự suy giảm dân số tại Nhật Bản là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Khi lực lượng lao động thu hẹp, các nhân viên hiện tại buộc phải đảm nhận thêm nhiều nhiệm vụ mà không có sự hỗ trợ hoặc bù đắp xứng đáng. Áp lực này khiến nhiều quản lý và giám sát viên, như trường hợp của Kobashi, cảm thấy cần phải ép buộc hoặc hành xử hung hăng để đạt được mục tiêu. Điều này tạo ra một môi trường làm việc căng thẳng và độc hại.

Tình trạng quấy rối tại nơi làm việc, đặc biệt là từ cấp trên đối với nhân viên dưới quyền, đã trở thành một hiện tượng phổ biến tại Nhật Bản. Quấy rối quyền lực, hay còn gọi là "pawahara", là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất. Cấp trên thường buộc nhân viên làm việc ngoài giờ không công, sử dụng ngôn ngữ thô lỗ hoặc hành vi hung hăng để duy trì quyền kiểm soát. Những hành vi này, dù đã tồn tại từ lâu, nhưng ngày càng trở nên mâu thuẫn với những kỳ vọng mới về môi trường làm việc.

Những nhân viên bị quấy rối thường cảm thấy bị mắc kẹt trong tình huống này. Họ e ngại rằng việc phản kháng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như mất việc, bị trả thù hoặc thậm chí là kết thúc sự nghiệp. Cấu trúc phân cấp cứng nhắc của văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản khiến việc báo cáo tình trạng quấy rối trở nên khó khăn. Nhiều công ty thiếu cơ chế phù hợp để xử lý khiếu nại, làm cho vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn.

Sự im lặng của nhiều nhân viên góp phần vào mức độ căng thẳng cao, dẫn đến việc nghỉ làm, các vấn đề sức khỏe tinh thần, và một lực lượng lao động ngày càng cảm thấy không được trân trọng và quá tải. Nhiều người lao động trẻ thuộc thế hệ Millennials và Gen Z không còn chấp nhận những điều kiện làm việc khắc nghiệt như các thế hệ trước. Họ bắt đầu tìm đến các dịch vụ giúp thực hiện thủ tục nghỉ việc mà không phải đối mặt trực tiếp với người sử dụng lao động.

Sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ này là một minh chứng cho sự thay đổi trong kỳ vọng của lực lượng lao động trẻ tại Nhật Bản. Họ không còn sẵn sàng chịu đựng những điều kiện làm việc khắc nghiệt và quấy rối từ cấp trên, điều mà thế hệ trước thường chấp nhận như một phần của văn hóa làm việc.