Nông dân thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm nhờ trồng "rau vua" trên đất cát

Nông dân Tiền Giang, Ninh Thuận tránh hạn hán, xâm nhập mặn nhờ tưới tiến tiến, tiết kiệm nước

Tỉnh Tiền Giang có tổng diện tích canh tác trồng cây trên cạn khoảng 109.000ha (cây ăn trái 79.000ha, cây lâu năm 19.000ha, cây rau màu 7.400ha, cỏ 3,100ha).

Diện tích áp dụng biện pháp tưới truyền thống là 88ha, chiếm 80,8%. Trong khi diện tích áp dụng biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước là 21.000ha, chiếm 19,2%. So với năm 2015 diện tích cây trồng trên cạn được tưới tiết kiệm nước tăng 17.000ha.

Tỉnh Tiền Giang có 18 HTX tham gia áp dụng tưới tiên tiến, tưới tiết kiệm với tổng diện tích 381ha cho một số loại cây ăn quả và rau màu các loại.

Theo ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Tiền Giang, việc áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước vào sản xuất nông nghiệp đã đem lại hiệu quả về nhiều mặt như tăng năng suất cây trồng, giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập cho người dân, đặc biệt là giải quyết được phần nào việc thiếu nước trong điều kiện thời tiết khắc nhiệt như hiện nay.

Đối với sản xuất nông nghiệp, năng suất cây trồng tăng từ 10 - 50%; chi phí công lao động để tưới và chăm sóc giảm từ 20 - 30%; đối với sử dụng tài nguyên nước thì lượng nước tiết kiệm so với tưới truyền thống từ 20 - 40%; hiệu quả đóng góp vào thu nhập của người dân, doanh nghiệp tăng từ 20 - 40% so với không áp dụng.

Ông Mẫn cho biết, việc áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước ít bị ảnh hưởng đến năng suất cũng như chất lượng sản phẩm khi xảy ra thời tiết bất lợi, nắng nóng, hạn hán kéo dài. Đặc biệt vào các năm hạn mặn lịch sử như 2016, 2020.

HTX Dịch vụ tổng hợp Tuấn Tú, ở xã An Hải (huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) là một trong những đơn vị ứng dụng hiệu quả mô hình tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho măng tây gắn với liên kết sản xuất cánh đồng lớn trên vùng đất cát khô cằn.

Ông Hùng Ky, Giám đốc HTX Dịch vụ Tuấn Tú cho biết, qua thực hiện mô hình ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương là 35ha và đã mang lại hiệu quả rất cao.

Trong đó, tiết kiệm công lao động, nhiên liệu, năng lượng điện, giữ độ ẩm cho đất thường xuyên, môi trường tự nhiên và tiết kiệm phân bón, thuốc BVTV...

Chị La Thị Hoa, thành viên HTX cho hay, gia đình chị là một hộ nghèo của thôn. Nhưng khi tham gia HTX và thực hiện tưới nước tiết kiệm bước đầu trồng 1 sào đất thu được 837kg. Đến nay, chị đã trồng được 2,5 sào măng tây; sản lượng năm 2020 thu về hơn 3 tấn, thu nhập 122 triệu đồng. 

Và rất nhiều hộ khác vươn lên thoát nghèo, có thu nhập ổn định trong vòng 2 năm, có những hộ xây nhà khang trang như: gia đình chị Báo Thị Úc, Châu Nga, Kiều Thị Số...

"Việc áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây măng tây xanh có hiệu quả cao so với các hộ chưa áp dụng tưới tiết kiệm khoảng 40 - 50% chi phí, doanh thu của HTX tăng từ 30 - 40%/năm", ông Hùng Ky chia sẻ.

Năm 2025: 800.000ha cây trồng trên cạn được tưới tiên tiến, tiết kiệm nước

Theo Tổng cục Thủy lợi (Bộ NNPTNT), sau 5 năm thực hiện kế hoạch hành động phát triển tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây trồng trên cạn giai đoạn 2015 - 2020, đến thời điểm hiện tại, có gần 530.000ha cây trồng trên cạn được áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước, vượt khoảng 30.000ha so với mục tiêu đề ra và tăng 4,5 lần so với 2015.

Tại Hội nghị Tổng kết 5 năm thực hiện kế hoạch hành động phát triển tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây trồng trên cạn giai đoạn 2015 - 2020, ngày 21/12, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, việc áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng để thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, chủ động ứng phó với hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn...

Trong 5 năm triển khai kế hoạch hành động, hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước có áp dụng tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây trồng trên cạn. 

Các vùng phát triển mạnh mẽ gồm Đông Nam Bộ 181.000ha; Tây Nguyên 142.000ha; ĐBSCL 111.000ha; Nam Trung Bộ 44.000ha; Bắc Trung Bộ 9.000ha.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Hiệp, giai đoạn này chúng ta vẫn chủ yếu là xây dựng các mô hình, khả năng thực hiện, triển khai thực hiện không được nhiều dẫn tới thiếu nguồn lực, có những nơi đủ nguồn lực thì triển khai chưa bài bản, bên cạnh đó còn một số địa phương đầu tư kinh phí cho việc này. 

Để giai đoạn 2021 - 2025 đạt được mục tiêu tưới tiên tiến, tiết kiệm nước đạt từ 700.000 - 800.000ha cây trồng trên cạn (khoảng 30% diện tích) ông Hiệp đề nghị Tổng cục Thủy lợi quyết liệt triển các giải pháp, không thể dừng lại ở việc tiếp tục đầu tư xây dựng các mô hình, nếu tiếp tục làm như vậy chúng ta sẽ thất bại. 

"Riêng tưới tiên tiến, tiết kiệm không thể làm mô hình rồi triển khai nhân rộng, vì khi hết kinh phí có thể mô hình sẽ tan", Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nói.