Nông dân rủ nhau tìm lối thoát cho hồ tiêu, không sạch là sụp đổ

Theo ông Willem Van Watt Meijer - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Chế biến gia vị Nedspice Việt Nam (Công ty Nedspice), một nhà tiêu thụ tiêu hàng đầu tại Việt Nam, muốn giá tốt trở lại và đẩy mạnh đầu ra, nông dân không còn cách nào khác là phải liên kết và sản xuất tiêu sạch bền vững.

Cấp tập xây dựng chuỗi giá trị

Hiện Nedspice đã tổ chức liên kết với nông dân trồng hồ tiêu ở 3 huyện: Hớn Quản, Lộc Ninh, Bù Đốp (Bình Phước) bằng việc xây dựng các câu lạc bộ (CLB) sản xuất hồ tiêu. Các CLB tổ chức tập huấn thường xuyên, đưa ra những quy định quản lý canh tác vườn trồng theo hướng bền vững như: Dùng cây choái sống, giống sạch bệnh, sử dụng phân bón hữu cơ, dùng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đúng quy định...

Sau 3 năm liên kết sản xuất, người trồng tiêu đã nâng cao nhận thức sản xuất tiêu sạch bền vững với bảo vệ môi trường sống xanh - sạch cho sức khỏe cộng đồng và người trồng tiêu, nhận thức được quy luật thị trường: Nông dân không quyết định được giá mà phụ thuộc vào người tiêu dùng.

Ông Trần Minh Chánh (Lộc Hòa, Lộc Ninh, Bình Phước) giới thiệu canh tác tiêu sạch với đoàn lãnh đạo Hội Nông dân Việt Nam.  Ảnh: Trần Đáng

Ông Nguyễn Văn Tiến (xã Lộc Thiện, Lộc Ninh) - thành viên CLB sản xuất tiêu sạch bền vững Lộc Thiện cho biết: “Tham gia CLB giúp tôi xác định muốn tiêu giảm sâu bệnh, sản phẩm đạt chất lượng, phải trồng và chăm sóc theo hướng kết hợp vô cơ, hữu cơ; thu hoạch bảo đảm đúng thời gian cách ly sử dụng thuốc BVTV”.

“Tỉnh đang có 60 CLB tham gia chuỗi giá trị tiêu sạch bền vững. Chúng tôi đang khuyến khích nông dân sản xuất sạch để tìm lối thoát cho giá tiêu đang rất thấp như hiện nay” - bà Lê Thị Ánh Tuyết-Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Phước cho hay.

Trong khi đó, tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, dự án “Phát triển hồ tiêu bền vững Việt Nam-Harris Freeman” của Công ty Harris Freeman Việt Nam đã phát triển hơn 1.339ha với hơn 1.000 hộ tham gia.

Khi tham gia dự án, nông dân được doanh nghiệp chuyển giao kỹ thuật trồng tiêu theo chuẩn Global GAP, SAN; hỗ trợ trả chậm tiền phân bón; được cam kết bao tiêu sản phẩm đúng giá thị trường.

Đối với sản phẩm chất lượng vượt trội, doanh nghiệp sẽ thưởng thêm cho nông dân. Đổi lại, các hộ nông dân tham gia dự án phải cam kết sản xuất đúng theo quy trình kỹ thuật mà công ty hướng dẫn.

Không sạch là sụp đổ!

Ông Willem Van Watt Meijer thông tin, Braxin đang nổi lên như một quốc gia sản xuất hồ tiêu sạch hàng đầu thế giới. Nông dân ở một số vùng của Braxin đang sản xuất hồ tiêu theo chuẩn organic. “Trên thị trường thế giới, tiêu Braxin chất lượng cao nhưng lại chào giá thấp” - ông Willem thông tin.

Vậy tại sao nông dân trồng hồ tiêu Braxin làm được điều này? Ông Willem cho biết ngoài chi phí đất rẻ, năng suất lao động cao, tạo áp lực lên nhà tiêu thụ xuất khẩu hồ tiêu, nông dân Braxin còn liên kết và tuân thủ quy trình sản xuất hồ tiêu sạch nghiêm ngặt.

Theo đánh giá của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), Việt Nam sản xuất hồ tiêu tuy đã tốt hơn nhưng rủi ro về mất an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn cao do chuỗi giá trị sản xuất còn lỏng lẻo, các mô hình liên kết sản xuất tiêu thụ phát triển vẫn hết sức khó khăn, chưa được hỗ trợ nhiều từ phía Nhà nước.

Ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NNPTNT cũng cho rằng, không có con đường nào khác là phải tổ chức để nông dân liên kết và sản xuất tiêu sạch bền vững nhằm giữ vững thương hiệu hồ tiêu Việt Nam trên trường quốc tế và đẩy mạnh đầu ra cho nông dân.