Ông xe ôm, bà bán hàng rong đều phải đóng góp cho xã hội

Đề án thống kê khu vực kinh tế chưa được quan sát đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Thủ tướng yêu cầu Tổng cục Thống kê tính đúng, tính đủ khu vực kinh tế chưa được quan sát vào GDP.

Thống kê kinh tế chưa được quan sát không phải để "làm đẹp" số liệu GDP

Khu vực kinh tế chưa được quan sát gồm 5 khu vực: Kinh tế ngầm (khu vực kinh tế hợp pháp nhưng bị giấu giếm có chủ ý để tránh thuế, thủ tục hành chính và trách nhiệm xã hội); Kinh tế bất hợp pháp (khu vực bị luật pháp cấm hoặc hợp pháp nhưng chưa đăng ký); Kinh tế chưa chính thức; Kinh tế tự sản tự tiêu (hộ gia đình); Kinh tế bị bỏ sót (khu vực, hoạt động bị sót trong quá trình thu thập thống kê).

Tại buổi hợp báo, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm khẳng định, việc thống kê các hoạt động "kinh tế chưa được quan sát" như kinh tế ngầm, kinh tế bất hợp pháp, kinh tế phi chính thức... vào GDP là cần thiết để từ đó Chính phủ hoạch định chính sách chuẩn xác cho nền kinh tế.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm

Trả lời về câu hỏi của báo chí liên quan đến việc khi thống kê khu vực kinh tế chưa được quan sát sẽ làm thay đổi số liệu về GDP và các chỉ tiêu tính toán dựa vào GDP như nợ công, nợ chính phủ, bội chi, thu nhập bình quân đầu người, năng suất lao động… ông Lâm khẳng định, ngành thống kê có trách nhiệm phản ánh sát thực bức tranh kinh tế - xã hội. Cho nên trong thời gian vừa qua, khi tính toán thiếu thì ngành thống kê phải có trách nhiệm có giải pháp thu thập thêm thông tin, bổ sung thông tin cho đầy đủ.

“Đó là trách nhiệm của cơ quan thông kê không chỉ ở Việt Nam mà ở bất cứ các quốc gia nào trên thế giới. Chính vì vậy, chúng ta không ngại bổ sung thêm quy mô GDP thì sẽ gây thêm nợ cộng thêm.

Chuyện nợ công tăng thêm hay chi tiêu công thêm đó là chính sách của Chính phủ. Chi tiêu đó sẽ được quyết định từng giai đoạn, từng thời kỳ của nền kinh tế, còn TCTK có trách nhiệm cung cấp bức tranh đúng thực tế của nền kinh tế để Chính phủ đánh giá tình hình và có những quyết sách phù hợp”, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm nhấn mạnh.

Nói về nợ công, theo ông Lâm, nợ công của Việt Nam hiện so với GDP là khoảng 61,4%, so với các nước khác không làm gì. Nền kinh tế của Ý, nợ công trên 150% nhưng tuy vậy nền kinh tế của Việt Nam quy mô nhỏ tiềm lực tài chính chưa dồi dào nên Quốc hội đưa ra không vượt 65%. Trong thời gian qua, ông Lâm nhìn nhận, Chính phủ đã thực hiện tốt vấn đề này.

Ông Lâm cũng khẳng định thêm, khi thống kê đầy đủ, quy mô GDP tăng thêm cũng chỉ là phản ánh đúng thực tế quy mô nền kinh tế chứ không phải để “làm đẹp số liệu”.

Thống kê kinh tế chưa được quan sát không phải để tận thu thuế xe ôm, bán hàng rong

Nhận định thêm về Đề án Thống kê khu vực kinh tế chưa được quan sát, bà Nguyễn Thị Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, hiện vẫn còn không ít hoạt động kinh tế chưa cập nhật được đầy đủ kết quả sản xuất kinh doanh do còn bị bỏ sót trong các chương trình thu thập dữ liệu thống kê.

Các hoạt động kinh tế ngầm và hoạt động kinh tế bất hợp pháp cũng chưa được nhận diện một cách đầy đủ. Do đó, tính kịp thời, đầy đủ, chính xác của các chỉ tiêu tài khoản quốc gia và những chỉ tiêu kinh tế - xã hội liên quan của cả nước cũng như của các bộ, ngành, địa phương còn hạn chế…

Tổng cục Thống kê gần 1 năm nay đã phối hợp với 16 Bộ ngành và làm việc trực tiếp với 14 Bộ ngành để xem hoạt động nào khả thi thì triển khai nhanh, với mục đích cao nhất là mở rộng tối đa khu vực quan sát, thu hẹp tối đa khu vực chưa được quan sát.

Với thống kê này, sẽ có những thành phần kinh tế, những khoản thu nhập trước đây chưa có trong thống kê cũng sẽ được lộ diện.

Toàn cảnh buổi họp báo

“Những người có thu nhập cao thì phải xác định xem họ làm việc bất hợp pháp hay không bất hợp pháp. Những hoạt động nào được tính vào GDP.

Hay như, thu nhập của những ca sỹ hoặc những người sử dụng phần mềm điện tử để giao dịch quốc tế mà hiện nay chúng ta chưa ban hành được cơ chế để thu được giá trị lao động của người ta, hay thu nhập của người ta.

Tin liên quan

Tính toán thống kê xe ôm, trà đá vào GDP nhưng không thống kê tham nhũng

Rõ ràng, chúng ta phải có đề nghị, có cơ chế chính sách phối hợp giữa cơ quan thuế và liên quan để họ được lộ diện đóng góp phần giá trị lao động của người ta vào GDP và tác động đóng góp đối với thu nhập của nền kinh tế. Chúng tôi sẽ phải tính toán’, bà Hương nhấn mạnh.

Trước câu hỏi của phóng viên về việc, khi để lộ diện tất cả những ông xe ôm, bà bán hàng rong hay các hộ gia đình sản xuất nhỏ có phải chúng ta tận thu thuế hay không, bà Hương cho rằng, tất cả các cá thể tham gia sản xuất kinh doanh nguyên tắc phải có đóng góp đối với xã hội và có trách nhiệm trật tự an ninh xã hội.

Tuy nhiên, mục tiêu cao nhất của đề án, theo bà Hương vẫn là để tổ chức tốt hoạt động sản xuất kinh doanh từ hộ cá thể, tới sản xuất doanh nghiệp cũng như tập đoàn.

Đề án này được triển khai từ năm 2019, cụ thể: Tổng cục Thống kê sẽ hoàn thành nghiên cứu lý luận và kinh nghiệm quốc tế; xác định phạm vi, quy mô khu vực kinh tế chưa được quan sát trong nền kinh tế nước ta; lựa chọn phương pháp đo lường và tiến hành đo lường thử nghiệm; đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm.

Năm 2020, Tổng cục Thống kê bắt đầu đo lường chính thức. Hàng năm sẽ cập nhật kết quả biên soạn tổng sản phẩm trong nước, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các chỉ tiêu kinh tế - xã hội liên quan.