Phi đội F-16 của Ukraine đang ở đâu?

Trong những ngày gần đây, có những báo cáo chưa được xác nhận cho rằng một chiếc F-16 của Ukraine đã phá hủy một trong những máy bay chiến đấu Su-34 của Nga. Newsweek đã liên hệ với lực lượng không quân Kiev và Bộ Quốc phòng Nga để yêu cầu bình luận.

Tuy nhiên, bất chấp sự hào nhoáng đánh dấu việc những chiếc F-16 bay trên bầu trời Ukraine, người ta vẫn có rất ít thông tin về những chiếc máy bay phản lực đầu tiên hiện nằm trong tay Ukraine.

Ngoại trưởng Lithuania, Gabrielius Landsbergis, cho biết vào cuối tháng 7 rằng các máy bay phản lực đã đến Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chính thức xác nhận vài ngày sau đó rằng các máy bay phản lực này đang được lực lượng không quân Kiev sử dụng. Ông không cho biết có bao nhiêu máy bay đã được chuyển giao và đang hoạt động, nhưng ước tính có khoảng một chục chiếc đã đến trong những tháng gần đây.

Đan Mạch và Hà Lan xác nhận đã gửi lô F-16 đầu tiên tới Ukraine. Các quan chức cho biết, nhiều máy bay phản lực của hai nước sẽ được triển khai trong vài tháng tới. Na Uy và Bỉ cũng đã cam kết cung cấp F-16 cho Ukraine.

Ukraine đã mất ít nhất một chiếc F-16 bị rơi vào cuối tháng 8. Lực lượng không quân Ukraine cho biết phi công, được Kyiv xác định là Trung tá Oleksiy Mes, đã thiệt mạng khi đang "đẩy lùi một cuộc tấn công bằng tên lửa và không quân kết hợp lớn của Nga".

Tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết Mes đã "bắn hạ hai tên lửa và anhchỉ tấn công, đuổi theo tên lửa hành trình thứ ba, sử dụng vũ khí trên máy bay".

"Thật không may, chúng tôi đã mất một trong số chúng", Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen nói vào cuối tháng 8, đề cập đến những chiếc F-16 do Đan Mạch tặng.

Tuy nhiên, các sự cố này nằm trong số ít những tin đồn được thừa nhận công khai về việc F-16 hoạt động chống lại lực lượng Nga, mặc dù người đứng đầu quân đội Hà Lan, Tướng Otto Eichelsheim, đã mô tả các máy bay phản lực do Hà Lan giao đã làm "làm tốt" vào cuối tháng 8.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andriy Zagorodnyuk cho biết phi đội F-16 hiện tại của Ukraine "có thể không đông đảo và có tính cạnh tranh" khi đối đầu với máy bay phản lực của Nga, "nhưng đó mới chỉ là bước khởi đầu".

Zagorodnyuk nói: "Nếu chúng ta muốn Ukraine có thể chống lại Nga một cách hiệu quả, thì nước này phải có sẵn các máy bay chiến đấu cạnh tranh". "Chúng tôi không thể phát triển bất kỳ chiến lược hay kế hoạch chiến dịch nào để chống lại Nga nếu không có sức mạnh không quân".

Zagorodnyuk nói với Newsweek hôm thứ Hai: "Yếu tố then chốt trong vấn đề này là Ukraine đang chuyển sang sử dụng vũ khí của NATO và tương ứng là các học thuyết và khái niệm của NATO".

Vẫn còn sớm đối với các máy bay phản lực, Thống chế Không quân đã nghỉ hưu Greg Bagwell, cựu chỉ huy cấp cao của Lực lượng Không quân Hoàng gia Anh, cho biết thêm.

Ukraine có thể đã áp dụng "cách tiếp cận thận trọng", Bagwell nói với Newsweek và nói thêm rằng điều này "có thể hiểu được vì họ biết mình sẽ là mục tiêu".

Một chỉ huy cấp cao của Ukraine hồi tháng 6 cho biết Kiev sẽ bố trí một số máy bay F-16 ở bên ngoài đất nước để tránh các cuộc tấn công của Nga vào máy bay thế hệ thứ tư. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết quân nhân Nga đã được thưởng khi hạ gục F-16.

Những chiếc F-16 của Ukraine phần lớn được sử dụng với vai trò phòng không trong những tuần gần đây.

David Jordan, giảng viên cấp cao về nghiên cứu quốc phòng và đồng giám đốc Viện Hàng không và Vũ trụ Freeman tại King's College London, cho biết: "Những chiếc F-16 sẽ có những đóng góp tương đối ấn tượng nhưng rất hữu ích cho các hoạt động", đặc biệt là với phòng không. 

Jordan nói với Newsweek: "Thật hợp lý khi Ukraine sử dụng số ít F-16 của mình để phòng không, giải quyết các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa, trong khi chờ đợi những đợt giao hàng tiếp theo và giúp nhân viên Ukraine làm quen với các máy bay phản lực này".

Vấn đề đặc biệt đối với Ukraine là chiến dịch ném bom lượn không ngừng nghỉ của Moscow, họ phóng những quả bom có sức tàn phá cao từ ngoài tầm với của lực lượng phòng không Ukraine.

Hôm Chủ nhật 13/10, Tổng thống Zlensky cho biết chỉ trong một tuần, Nga đã sử dụng hơn 900 quả bom dẫn đường chống lại Ukraine. Kyiv có thể sử dụng F-16 của mình để tấn công máy bay Nga phóng những quả bom này.

Jordan cho biết Ukraine có thể đang sử dụng các máy bay phản lực của Liên Xô, như Su-24, Su-25 và MiG-29, để tiến hành nhiều hoạt động tấn công hơn trong khi các máy bay F-16 hiện đang bị trì hoãn. Ông nói, có khả năng tiến hành các cuộc tấn công tầm xa, tuy nhiên, việc Ukraine bảo toàn các máy bay F-16 của mình và để các máy bay phản lực phương Tây tiếp quản sau này là điều hợp lý.

James Black, phó giám đốc nghiên cứu quốc phòng và an ninh tại chi nhánh châu Âu của tổ chức tư vấn RAND cho biết thêm, việc sử dụng F-16 để phòng không giúp giảm bớt một số áp lực đối với kho hệ thống phòng không trên mặt đất khan hiếm của Ukraine.

Các loại vũ khí do F-16 phóng đi, chẳng hạn như tên lửa không đối không tầm ngắn AIM-9X Sidewinder hoặc Tên lửa không đối không tầm trung tiên tiến AIM-120, "có thể tiết kiệm chi phí hơn khi sử dụng để chống lại một số loại vũ khí đang bay tới". mục tiêu," Black nói với Newsweek.

Black nói thêm: "Điều này có nghĩa là F-16 có thể cung cấp một công cụ mới linh hoạt và tiết kiệm" cho mạng lưới phòng không của Ukraine.

F-16 là cam kết viện trợ quan trọng nhất từ các nước phương Tây ủng hộ Kiev, được Mỹ bật đèn xanh. vào tháng 8 năm 2023. Đối với lực lượng không quân mệt mỏi và kiệt sức của Ukraine, các máy bay phản lực - ngay cả với số lượng nhỏ - mang lại lợi ích trước hạm đội lớn hơn và vượt trội của Nga. Nhưng F-16 không phải là yếu tố thay đổi cuộc chơi, đặc biệt khi Ukraine đang vận hành tương đối ít máy bay.

Jordan nói: "Số lượng nhỏ máy bay sẽ không tạo ra sự khác biệt lớn ngay lập tức, ngay cả khi mang theo nhiều loại vũ khí dẫn đường và phải được sử dụng một cách thận trọng... Từ những gì chúng tôi thấy cho đến nay, đó chính là điều mà Không quân UkAF đang làm".