Sau 2 năm "đại phẫu" 12 dự án thua lỗ chỉ giảm nợ được 124 tỷ đồng

12 dự án thua lỗ ngành công thương giảm nợ được 124 tỷ sau 2 năm (Ảnh: IT)

Ông Dương Duy Hưng cho biết, đến nay đã có 2 nhà máy từng bước hoạt động hiệu quả. Cụ thể, trong 8 tháng đầu năm 2018, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng đã có lãi 147,68 tỷ đồng và Nhà máy Thép Việt - Trung có lãi 527,2 tỷ đồng.

Số dự án còn lại trong nhóm có sản xuất nhưng thua lỗ, hiện nay đều có phương án tiết giảm chi phí, tổ chức lại sản xuất giúp số lỗ giảm dần.

Nhiều dự án trước đây rất khó triển khai sản xuất như Đạm Ninh Bình, DAP 2 thì hiện nay đã vận hành trở lại một số dây chuyền sản xuất và mức lỗ sau gần 2 năm qua đã giảm dần. Sau 2 năm, tổng dư nợ của 12 dự án đều giảm, đến thời điểm hiện tại, đã giảm thêm 124 tỷ so với đầu năm 2018.

Vụ trưởng Vụ Kế hoạch cũng cho biết, quan trọng hơn là các dự án này đã hoạt động ổn định, đi vào nề nếp. Ông Hưng cũng kỳ vọng, đến năm 2020 xử lý dứt điểm được các dự án thua lỗ theo đúng lộ trình Chính phủ đã đề ra.

Theo ông Hưng, đối với nhóm 3 nhà máy được đầu tư lớn nhưng phải dừng sản xuất là PVTEX Đình Vũ, nhiên liệu sinh học Dung Quất và nhiên liệu sinh học Bình Dương, đến tháng 4.2018, một số dây chuyền sản xuất của PVTEX Đình Vũ đã đi vào sản xuất và cho ra sản phẩm chất lượng. Tới đây, PVTEX Đình Vũ sẽ tiếp tục vận hành toàn bộ dây chuyền và nhà máy.

Đặc biệt, 2 nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Dung Quất và Bình Dương cũng như giấy Phương Nam trước đây gặp nhiều khó khăn, không khởi động lại được nhưng đến nay nhiều vấn đề đã được giải quyết, xử lý để sẵn sàng khởi động khi điều kiện thị trường thuận lợi.

Cũng theo Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, 12 dự án này, các vấn đề khó khăn vướng mắc rất nhiều (bởi vì có dự án kéo dài hơn chục năm), trong đó đặc biệt là vấn đề liên quan tới việc xử lý các tranh chấp tại các hợp đồng EPC.

12 dự án thua lỗ của Bộ Công Thương gồm Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng và DAP số 2 - Lào Cai, Nhà máy nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi, nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ và nhà máy nhiên liệu sinh học ở Bình Phước, Nhà máy thép Việt Trung và dự án mở rộng giai đoạn 2 nhà máy Gang thép Thái Nguyên, Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ (PVTex), Công ty TNHH Một thành viên Công nghiệp tàu thủy Dung Quất (DQS), Nhà máy sản xuất bột giấy Phương Nam.

Thống kê của Bộ Công Thương trước đó cho thấy, tổng mức đầu tư ban đầu của 12 Dự án trên là: 43.673,63 tỷ đồng, và sau đó được phê duyệt điều chỉnh tăng lên: 63.610,96 tỷ đồng (tăng 45,65%). Trong đó: Vốn chủ sở hữu là: 14.350,04 tỷ đồng, chiếm 22,56%; vốn vay là: 47.451,24 tỷ đồng, chiếm 74,6%; còn lại 2,84% là từ các nguồn khác.

Trong tổng số vốn vay: Vốn vay các ngân hàng trong nước: 41.801,24 tỷ đồng, trong đó vay Ngân hàng phát triển Việt Nam (VDB) là: 16.858,63 tỷ đồng và vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là: 6.617,24 tỷ đồng.

Tổng số lỗ luỹ kế của 10 nhà máy đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất tới thời điểm 31 tháng 12 năm 2016 là 16.126,02 tỷ đồng, trên tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là: 3.985,14 tỷ đồng; Tổng tài sản của 12 nhà máy là 57.679,02 tỷ đồng; Tổng nợ phải trả là: 55.063,38 tỷ đồng. Trong đó, nợ phải trả VDB là: 10.633,43 tỷ đồng và nợ phải trả nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ là 4.299,83 tỷ đồng.

Như vậy, sau 2 năm xử lý 12 dự án thua lỗ, Bộ Công Thương cũng đã tích cực triển khai nhiều giải pháp, trong đó phương án và kế hoạch đặt ra là sẽ xử lý dứt điểm vào năm 2020. Tuy nhiên, sau 2 năm dù được cho là có những chuyển biến tích cực nhưng tổng dư nợ mới chỉ giảm được vỏn vẹn 124 tỷ đồng và mới chỉ có 2/12 dự án bắt đầu có được số lãi “khiêm tốn”.

Trước đó, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh khi giải trình trước Quốc hội về vấn đề quản lý tài sản nhà nước và cổ phần hóa DNNN sáng 28.5 đã nhấn mạnh: “Với cơ chế quản lý chồng lấn nên có tình trạng cố tình làm sai, vi phạm, điển hình là 12 dự án thua lỗ kém hiệu quả, trong số này có nhiều dự án phản ánh đúng tình trạng quản lý vốn, quản trị DN yếu kém. Như vậy, không chỉ lãnh đạo các DN này mà cán bộ quản lý bộ, ngành cũng phải chịu trách nhiệm, kể cả hình sự”.