Sự táo bạo trong giải bài toán đất đai, công nghệ

“Phát súng” tại trời Âu

Trên thực tế, các DN Việt đã đầu tư nhiều dự án nông nghiệp tại nước ngoài, nhưng chủ yếu vẫn tập trung ở 2 nước là Campuchia và Lào như dự án trồng mía đường, cao su của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai tại Lào; dự án chăn nuôi bò của Vinamilk tại Campuchia, dự án trồng 100.000ha cao su tại Lào, Campuchia của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam…

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (thứ 2 từ phải) dự lễ khởi công dự án tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa của Tập đoàn TH tại Nga. Ảnh: TH

Tuy nhiên, ngày 18.5 vừa qua, lần đầu tiên, một DN Việt Nam đã đánh dấu sự có mặt tại châu Âu, khi dự án tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa của Tập đoàn TH chính thức được khởi công tại quận Volokolamsk, tỉnh Moscow (Liên bang Nga). Buổi lễ khởi công có sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, cùng nhiều quan chức Liên bang Nga.

Bà Thái Hương- Chủ tịch Tập đoàn TH cho biết, dự án tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tại tỉnh Moscow có mức đầu tư 500 triệu USD giai đoạn 1  và dự kiến vào giữa năm 2017, sản phẩm sữa tươi sạch  TH đầu tiên sẽ ra mắt tại xứ sở Bạch Dương. Đây là giai đoạn đầu tiên trong tổng thể dự án tổ hợp chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp và một số dự án về thực phẩm với tổng vốn đầu tư là 2,7 tỷ USD. Dự án được triển khai theo 3 giai đoạn. Khi hoàn thành ở giai đoạn 3, tổng số đàn bò dự kiến lên tới 350.000 con, tổng công suất chế biến sữa là 5.900 tấn/ngày, tương đương gần 1,8 triệu tấn/năm. Tổng diện tích vùng nguyên liệu tập trung là 140.000ha. Tập đoàn cũng dự kiến thành lập chuỗi phân phối với 300 cửa hàng TH Truemart trên toàn nước Nga.

Theo ông Anatoly Dmitriyevich Artamonov - Thống đốc tỉnh Kaluga, chính quyền tỉnh Kaluga đã bố trí tổng diện tích xây dựng trang trại và cánh đồng nguyên liệu của TH là 70.000ha, đồng thời có những cam kết về việc bàn giao đất sạch; trợ cấp cho việc cải tạo đất ở những vùng đất nông nghiệp bị bỏ hoang lâu năm; đảm bảo chính sách hỗ trợ về thuế; các điều kiện về hạ tầng phù hợp với pháp luật hiện hành của Nga và tỉnh Kaluga.

Thực tế, tại Việt Nam, bước đầu TH đã thành công với dự án chăn nuôi bò sữa tại Nghệ An. Tuy nhiên, tập đoàn này cũng đang gặp phải khó khăn trong việc mở rộng sản xuất, bởi những hạn chế về nguồn đất đai. Do đó, có thể thấy, việc chuyển hướng đầu tư sang Nga là một bước đi đầy táo bạo và sáng suốt của TH trong việc áp dụng công nghệ hiện đại vào chăn nuôi bò sữa tập trung.

Doanh nghiệp gặp khó

Đánh giá về dự án này của TH, ông Hồ Xuân Hùng- Chủ tịch Tổng hội NNPTNT Việt Nam cho rằng, hiện tại Việt Nam không tới mức thiếu đất để đầu tư vào nông nghiệp nhưng vấn đề chính là nhà đầu tư sẽ nhìn vào lợi nhuận. Nếu trong nước không hiệu quả bằng thì “tấm lòng” của DN sẽ vẫn đầu tư vào trong nước thôi. “Tôi có thể khẳng định, đất đai của Việt Nam không thiếu nhưng cơ chế để có vùng đất lớn là việc nhiều DN hiện nay rất sợ”- ông Hùng cho biết. Cũng theo ông Hùng, hiện Việt Nam cũng có rất nhiều lĩnh vực mà DN có tiềm lực, có thể không phải bản thân họ nhưng họ vẫn có khả năng huy động vốn rất tốt cho đầu tư, nhất là đầu tư vào nông nghiệp.

TS Nguyễn Minh Phong- chuyên gia kinh tế thì nhận định, đây là một tín hiệu tốt nhất là trong nông nghiệp và trong vấn đề đầu tư trực tiếp của Việt Nam. Đất của Nga rất rộng và phì nhiêu nhưng đang để bỏ hoang nhiều, rất hợp với đầu tư nông nghiệp nhất là sản xuất sữa. Hơn nữa, TH true Milk là đơn vị có năng lực về sản xuất sữa, có kết quả đầu tư tại Việt Nam rất ấn tượng nên không chỉ giải tỏa được khó khăn về đất đai trong nước mà còn có khả năng tạo ra năng suất sữa cao hơn và từ đó xuất khẩu sang nước thứ 3. “Hiện DN đầu tư ra nước ngoài có những quan niệm sẽ giảm vốn đầu tư trong nước là hoàn toàn không đúng, vì họ sẽ giúp cho việc sử dụng nguồn vốn hiệu quả cao hơn, đó là tín hiệu tốt”-ông Phong phân tích.

PGS-TS Nguyễn Đăng Vang – Chủ thịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho rằng, DN của Việt Nam nếu đầu tư trong nước cũng chỉ được giao ngay khoảng 8.000ha đất sạch, còn nếu muốn có quỹ đất rộng hơn thì thủ tục cũng rất phức tạp. Trong khi đó, TH true Milk đầu tư sang Nga họ được giao ngay 140.000ha, nên việc lựa chọn đầu tư sang Nga nếu xét về yếu tố đất đai là rất hợp lý. “Hiện năng suất sữa của TH true Milk cũng đã đạt khoảng 8 tấn/ chu kỳ cho mỗi con bò, cao tương đương các nước phát triển khác, cùng với kinh nghiệm sản xuất sữa tươi tại Nghệ An nên việc đầu tư ra nước ngoài là hoàn toàn có tiềm năng tìm kiếm thị trường mới, thậm chí xuất khẩu sang nước thứ 3”- ông Vang nói.