Sự thật về du học Mỹ: "Cuộc chiến" không công bằng

TS Nguyễn Hoàng Bách - Hiệu trưởng American Councils for Advanced Learning (TP.HCM) đã chia sẻ với bạn đọc Dân Việt về những rào cản khi đi du học tại Mỹ và những gợi ý "tháo nút thắt".

TS Nguyễn Hoàng Bách.

Phá rào cản ngôn ngữ

Một trong những bất lợi đầu tiên các bạn sẽ nhận thấy ngay khi đặt chân đến đất Mỹ đó là rào cản về ngôn ngữ. Đây cũng là lý do đầu tiên khiến bạn cảm thấy thiếu tự tin khi giao tiếp và thiếu tự tin khi phát biểu trong lớp.

Trong rất nhiều năm giảng dạy ở đại học Mỹ, tôi thấy học sinh nước ngoài, đặc biệt là học sinh Châu Á, rất ít khi phát biểu tuy rằng rất hiểu bài. Khi được hỏi thì các học sinh này cho biết rằng cảm thấy ngại khi cất giọng lên không giống với học sinh bản xứ. Chính vì vậy, học sinh Việt Nam có khuynh hướng sinh hoạt với Hội Sinh viên Việt Nam

Để rút ngắn rào cản ngôn ngữ, các bạn nên năng động trong lớp học, chơi với học sinh bản xứ, giao tiếp nhiều với mọi người trong trường cũng như trong cộng đồng nơi các bạn sinh sống. Một trong những cách hữu hiệu nhất là các bạn có thể hỏi trực tiếp người bản xứ hoặc học sinh bản xứ mà bạn đang nói chuyện về cách phát âm hoặc cách nói sao cho đúng. Người Mỹ đặc biệt dễ chịu khi được hỏi để giúp đỡ bạn về ngôn ngữ.

Ngoài ra, để giảm bớt rào cản về ngôn ngữ các bạn cần phải học thật tốt tiếng Anh, đặc biệt là phát âm và nghe người nước ngoài phát âm và phản xạ trong giao tiếp với bản xứ tại Việt Nam. Bên cạnh việc học Anh văn giao tiếp bạn nên tiếp cận Anh văn học thuật để nắm về kiến thức, về khoa học, về xã hội học, về văn hóa bằng tiếng Anh.

Chi phí học gấp 2 - 4 lần sinh viên Mỹ

Bất lợi quan trọng thứ 2 của du học sinh Việt Nam đó chính là rào cản về tài chính. Ở đây tôi không muốn nói về việc du học là một đầu tư lớn của gia đình, mà là sự khác biệt trong chính sách tài chính đối với du học sinh tại Mỹ. Học sinh quốc tế tại Mỹ, trong đó có du học sinh Việt Nam, không được mượn tiền học (student loans) như học sinh Mỹ, bao gồm cả 2 hình thức hỗ trợ và không hỗ trợ (subsidized and unsubsidized loans) của Chính phủ Mỹ cũng như các tổ chức cho vay tiền.

Du học sinh Việt Nam tại Mỹ. (Ảnh minh họa: IT)

Một số ít ngân hàng tư nhân cho học sinh quốc tế mượn tiền học, tuy nhiên trong những trường hợp rất đặc biệt và phải có thế chấp với ngân hàng. Ngoài ra, học sinh quốc tế không được đi làm thêm để có thể trang trải tiền học và sinh hoạt. Theo quy định của Chính phủ Mỹ, du học sinh có thể được làm việc tối đa 20 giờ mỗi tuần và chỉ được làm trong khuôn viên trường (in campus). Chính vì vậy, thuật ngữ Financial Aids (trợ giúp tài chính mà chỉ dành cho học sinh Mỹ) mà hiện nay các công ty tư vấn du học sử dụng để tư vấn cho học sinh Việt Nam là không chính xác. Học sinh quốc tế chỉ được làm việc tại trường hoặc nhận học bổng.

Tin liên quan

Bị sứ quán từ chối Visa, thí sinh có nguy cơ lỡ kỳ thi quốc tế

Bật mí cách cải thiện chỉ số IQ từ 10 quan niệm sai lầm về bộ não

Clip cô giáo “mắng” học sinh siêu dễ thương, đốn tim dân mạng

Hơn nữa, tiền học phí của du học sinh tại các trường công (public schools) sẽ khác biệt lớn so với học phí của học sinh Mỹ. Ví dụ, tại trường University of Massachusetts, học sinh Mỹ đóng $15.787 cho 1 năm học thì sinh viên quốc tế sẽ phải đóng $36.215 cho một năm học.

Trung bình sinh viên quốc tế sẽ phải đóng tiền gấp từ 2 đến 4 lần học sinh Mỹ cho mỗi tín chỉ học tập. Rào cản tài chính không thay đổi trong suốt quá trình du học tại Mỹ của sinh viên Việt Nam và quan trọng là không một trung tâm nào thông báo cho gia đình và sinh viên Việt Nam biết sự thật này.

Xem phim Mỹ nhiều để hiểu văn hóa

Khó khăn thứ ba của du học sinh Việt Nam đó chính là rào cản về văn hóa. Khi đến một đất nước tiên tiến nhất thế giới như Mỹ để sống, sinh hoạt và học hành thì bị sốc văn hóa là điều bình thường. Khi các bạn cùng lớp bàn tán sôi nổi về trận đấu bóng bầu dục tối qua của đội Patriots thì bạn không hiểu họ đang nói gì.

Một trong những học sinh Việt Nam của tôi tại Brown University cho biết rằng trong hai năm đầu tại Mỹ, bạn đã phải xem rất nhiều phim Mỹ để rút ngắn khoảng cách về văn hóa và đó cũng là một trong những cách vượt qua rào cản này.

Rào cản văn hóa luôn đi cùng với rào cản về ngôn ngữ và sẽ giảm bớt sau khoảng hai năm sống tại Mỹ. Cách tốt nhất để rút ngắn sự khác biệt về văn hóa là các bạn nên đọc báo Mỹ, đặc biệt là báo tại địa phương bạn học hành, tham gia vào các câu lạc bộ hoặc nhóm sinh hoạt tại trường, tham gia vào các hoạt động của khoa và các hoạt động từ thiện tại thành phố mình ở.

"Cuộc chiến" không công bằng

Đến sinh sống và học tập tại một đất nước xa lạ, chắc chắn các bạn (và gia đình các bạn) sẽ không có các quan hệ xã hội như khi các bạn ở Việt Nam. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các bạn khi các bạn cần xin đi thực tập tại 1 công ty hoặc tập đoàn, cần xin ý kiến của người trong ngành bạn muốn học, hoặc xin vào các vị trí internship-fellowship sau khi đã tốt nghiệp.

Một số du học sinh Việt Nam có gia đình tại Mỹ và có những sự trợ giúp, tuy nhiên, đó vẫn là một bất lợi lớn của du học sinh tại Mỹ. Du học sinh Việt Nam hầu như không thể nào có thể có được thư giới thiệu từ một giám đốc hoặc quản lý của tập đoàn giới thiệu để đi vào các chương trình sau đại học. Cũng rất hiếm khi du học sinh Việt Nam được giới thiệu vào các tập đoàn lớn với mối quan hệ xã hội. Rào cản quan hệ xã hội thay đổi không nhiều trong suốt thời gian các bạn học tại Mỹ.

Chính vì vậy, đi du học tại Mỹ là một cuộc chiến không công bằng giữa với du học sinh Việt Nam cũng như quốc tế với học sinh Mỹ. Để có thể cạnh tranh với học sinh Mỹ, du học sinh Việt Nam cần phải nỗ lực gấp đôi, kể cả công sức, tiền bạc và thời gian. Các bạn phải xác định du học tại Mỹ là con đường khó khăn, đòi hỏi sự quyết tâm, nghị lực của bản thân và cả gia đình các bạn. Chắc chắn các bạn sẽ đạt thành quả tốt tại đại học Mỹ với nỗ lực học hành và hoàn thiện mình. Tuy nhiên, khả năng thất bại trong một cuộc chiến không cân sức và thiếu sự chuẩn bị kỹ về tâm lý của các bạn sẽ không phải là nhỏ.