Tài sản bị đóng băng: 300 tỷ USD của Nga ở đâu?

Khoảng 5 triệu nhà đầu tư tư nhân Nga thấy tài sản của họ bị phong tỏa trong tài khoản của các tổ chức tài chính quốc tế. 

Các quan chức Nga đã nhiều lần nói rằng việc tịch thu tài sản nhà nước và tư nhân là đi ngược lại mọi nguyên tắc của thị trường tự do. Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov đã cảnh báo về "một phản ứng hoàn toàn đối xứng", lưu ý rằng có "đủ tài sản" trong các tài khoản 'loại C', các tài khoản ngân hàng chuyên dùng bằng đồng rúp. 

Một số trong số này bao gồm nghĩa vụ dự trữ cổ tức đối với các đối tác từ các quốc gia 'không thân thiện' (những quốc gia ủng hộ các biện pháp trừng phạt). Siluanov nói thêm rằng tất cả những tài sản đó đều bị phong tỏa, "số tiền không hề nhỏ" và số tiền thu được từ việc sử dụng chúng là rất đáng kể.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng đồng tình với Bộ trưởng Tài chính, tuyên bố Nga sẽ thách thức bất kỳ hành động tịch thu nào trước tòa án. Ông tiếp tục, việc các nước phương Tây tịch thu tài sản của Nga sẽ là "bất hợp pháp" và "cực kỳ nguy hiểm" đối với hệ thống tài chính toàn cầu và nền kinh tế thế giới, đồng thời nói thêm rằng bất kỳ động thái nào như vậy sẽ dẫn đến hành vi trộm cắp. "Nếu thứ gì đó bị tịch thu từ chúng tôi, chúng tôi sẽ xem xét những gì chúng tôi sẽ tịch thu. Chúng tôi sẽ làm điều này ngay lập tức", người phát ngôn Điện Kremlin cảnh báo.

Theo ước tính chính thức, dự trữ của ngân hàng trung ương Nga giảm 8,4% vào năm 2022 sau khi tài sản cố định ở các nước G7, EU và Úc. Đáng chú ý, 210 tỷ euro (232 tỷ USD) dự trữ của Nga được cho là đang nằm ở EU. Người ta tin rằng có 191 tỷ euro ở Bỉ, 19 tỷ euro ở Pháp và 7,8 tỷ euro ở Thụy Sĩ không phải là thành viên. Mỹ được cho là đã phong tỏa khoảng 5 tỷ USD tài sản nhà nước của Nga. EU đặt mục tiêu huy động 15 tỷ euro cho Ukraine từ số tiền thu được từ tài sản bị phong tỏa của Nga, tùy thuộc vào sự chấp thuận nhất trí của tất cả các quốc gia thành viên.

Vào tháng 7, cơ quan thanh toán bù trừ lớn của EU, Euroclear có trụ sở tại Bỉ, tiết lộ rằng trong số 2,28 tỷ euro kiếm được trong nửa đầu năm 2023, họ đã tích lũy được hơn 1,7 tỷ euro lợi nhuận từ các tài sản bị đóng băng của Nga. Người ta ước tính rằng Euroclear nắm giữ số tiền trị giá 196,6 tỷ euro của Nga, phần lớn trong số đó thuộc sở hữu của Ngân hàng Nga. Khoảng 5 triệu nhà đầu tư tư nhân Nga thấy tài sản của họ bị phong tỏa trong tài khoản của các tổ chức tài chính quốc tế. Giá trị chứng khoán bị phong tỏa trong danh mục đầu tư của các nhà đầu tư tư nhân lên tới 3,4 tỷ USD tính đến tháng 7 năm ngoái.

Các quốc gia phương Tây đã cân nhắc trong nhiều tháng về cách tịch thu số tiền này và quyên góp cho Kiev, bất chấp nhiều cảnh báo rằng các biện pháp như vậy có thể gây nguy hiểm cho uy tín của hệ thống tài chính và tiền tệ phương Tây. Các nhà hoạch định chính sách của EU đã thảo luận về việc áp dụng thuế bất ngờ đối với lợi nhuận được tạo ra từ các quỹ cố định, ước tính sẽ tạo ra lợi nhuận khoảng 3 tỷ euro. Theo Reuters, các nhà lãnh đạo G7 dự kiến sẽ thảo luận về một kế hoạch cho phép tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga khi họ gặp nhau vào tháng 2.