Thanh long thế chỗ cây lúa

Dù không phải là xã điểm xây dựng nông thôn mới (NTM) của Bình Thuận, nhưng xã Hàm Liêm đã và đang có bước đi vững chắc nhằm thay đổi bộ mặt nông thôn ở vùng đất quanh năm khô hạn này.

Cây thanh long góp phần quan trọng trong xây dựng NTM ở Hàm Liêm.

Lấy thanh long làm thế mạnh

Xen lẫn trên những đồi thấp và trên những cánh đồng ở Hàm Liên là bạt ngàn cây thanh long đang chuẩn bị đến kỳ thu hoạch. Thanh long, gần 20 năm nay đã bén rễ ở mảnh đất bán sơn địa đầy nắng gió và được coi là "cây xóa đói, giảm nghèo" của xã.

"Từ chỗ, cả xã có 1.100ha lúa năm 1995 đến nay diện tích lúa đã giảm xuống chỉ còn 750ha. "Trong tương lai, xu thế diện tích đất lúa sẽ tiếp tục giảm và thay thế vào đó là cây thanh long"- ông Nguyễn Thanh Dũng- Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Liên phấn khởi cho biết. Hiện nay, toàn xã có 650ha thanh long trong tổng diện tích 3.500ha đất canh tác.

Hiện nay toàn xã đang thực hiện chương trình trồng thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP của Bộ NNPTNT. Được biết, Hàm Liêm vừa thành lập mới 1 tổ hợp tác trồng thanh long gồm 38 hộ với 21ha, nâng tổng số tổ hiện có là 14 tổ với sự tham gia của 558 hộ trên diện tích 320ha chiếm gần 50% tổng diện tích trồng thanh long toàn xã. Trong đó có 8 tổ gồm 305 hộ với hơn 177ha đã được cấp giấy chứng nhận. "

Đặc biệt, tổ hợp tác Hàm Liêm 1, Thuận Tiến, Hàm Liêm 3 được cấp giấy chứng nhận sử dụng chỉ dẫn địa lý sản phẩm thanh long Bình Thuận và hình thành liên minh sản xuất, tiêu thụ sản phẩm thanh long trong khuân khổ dự án cạnh tranh nông nghiệp"- bà Nguyễn Thị Mỹ Vân- Chủ tịch UBND xã Hàm Liên nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Văn Bằng, một chủ hộ trồng thanh long, so với trồng lúa, lợi nhuận từ trồng thanh long gấp từ 2-3 lần. Tính trung bình với mức giá hiện nay, mỗi 1ha trồng thanh long cho thu nhập từ 40-50 triệu đồng/năm.

Vướng quy hoạch

Thực tế, dù cây thanh long đã và đang làm thay đổi nhanh bộ mặt nông thôn Hàm Liêm, nhưng việc thiếu quy hoạch tổng thể, nhất là vùng thanh long sạch đang là trở ngại lớn nhất ở địa phương. Hơn nữa, dù đạt mục tiêu đến hết 2012 sẽ đạt đủ 19 tiêu chí NTM nhưng thời điểm này, Ban chỉ đạo NTM của xã vẫn chỉ trong thời kỳ "trứng nước".

Lý giải về một số vướng mắc trên, ông Nguyễn Thanh Dũng cho rằng, hiện xã đã có quy hoạch tổng thể về xây dựng cơ bản và được UBND huyện phê duyệt nhưng việc hiện thực hóa quy hoạch gặp nhiều khó khăn do thiếu kinh phí.

Chính vì thế mà ngay kế hoạch xây dựng nhà truyền thống xã, nhà làm việc của công an xã cũng chưa được thực thi do chưa giải phóng được mặt bằng. Riêng về quy hoạch vùng thanh long sạch, ông Dũng cho biết, khó khăn lớn nhất là việc thay đổi tư duy và tập quán trồng thanh long của người dân địa phương.

Khó khăn trong hiện thực hóa quy hoạch xây dựng cơ bản nói chúng và trồng thanh long sạch nói riêng đang là rào cản để đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM ở Hàm Liêm. Hệ lụy này dẫn đến thực tế vẫn có trường hợp người dân ngang nhiên trồng thanh long trên… đất công.

Hữu Thông