Thủ tướng Haiti A.Henry từ chức

Theo một quan chức Mỹ, ông Ariel Henry đã ở Puerto Rico - vùng lãnh thổ của Mỹ - vào ngày 11/3, do không thể quay trở lại Haiti sau chuyến thăm Kenya nhằm tìm kiếm hỗ trợ khi đợt bạo lực mới đây bùng phát.

Thông báo từ chức của Thủ tướng Henry được đưa ra sau khi các nhà lãnh đạo khu vực tiến hành một cuộc họp khẩn tại Jamaica để thảo luận giải pháp tháo gỡ tình hình bất ổn ở Haiti. Ngoài lãnh đạo các quốc gia CARICOM, cuộc họp còn có sự tham dự của đặc phái viên đến từ Mỹ, Pháp, Canada và Liên hợp quốc.

Bộ Ngoại giao Mỹ xác nhận Ngoại trưởng nước này Antony Blinken đã tham dự cuộc họp nói trên. Các bên thảo luận về một đề xuất của CARICOM và các quan chức Haiti nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi chính trị ở nước này, cũng như triển khai phái bộ an ninh đa quốc gia nhằm lập lại trật tự.

Ông Henry lên nắm quyền mà không được bầu vào năm 2021 sau vụ ám sát tổng thống lúc bấy giờ của Haiti. Năm ngoái ông đã không tổ chức bầu cử, nói rằng tình trạng bất an của đất nước sẽ ảnh hưởng đến cuộc bỏ phiếu. Nhưng quyết định của ông chỉ khiến những người biểu tình phẫn nộ hơn nữa, những người mà suốt nhiều tháng đã yêu cầu ông từ chức  khi Haiti ngày càng lún sâu vào cảnh nghèo đói và bạo lực băng đảng tràn lan.

Chính phủ Haiti đã được đặt trong tình trạng khẩn cấp kể từ khi các băng nhóm tấn công nhà tù lớn nhất đất nước ở Port-au-Prince hồi đầu tháng này, giết chết và làm bị thương cảnh sát và nhân viên nhà tù, đồng thời khiến khoảng 3.500 tù nhân trốn thoát.

Một thủ lĩnh băng đảng, Jimmy "Barbecue" Cherizier, đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công và nói rằng vụ vượt ngục là một nỗ lực nhằm lật đổ chính phủ của Henry.

Cherizier nói với Reuters tại Port-au-Prince vào tuần trước: "Nếu Ariel Henry không từ chức, nếu cộng đồng quốc tế tiếp tục ủng hộ Ariel Henry, họ sẽ trực tiếp đưa chúng ta vào một cuộc nội chiến và kết thúc bằng nạn diệt chủng".

Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, các băng nhóm hiện kiểm soát 80% thủ đô Haiti và tiếp tục tranh giành phần còn lại. Trong thời gian Henry ra khỏi đất nước, các băng nhóm đã bao vây sân bay chính của đất nước để ngăn cản sự trở về an toàn của ông.

Sự hỗn loạn đã buộc hàng chục ngàn người phải rời bỏ nhà cửa, thêm vào số hơn 300.000 người đã phải di dời do bạo lực băng đảng.

Tình hình an ninh ngày càng xấu đi trong những tháng gần đây, nhưng trong nhiều năm Haiti đã phải hứng chịu bạo lực kinh niên, khủng hoảng chính trị và hạn hán, khiến khoảng 5,5 triệu người Haiti - tương đương một nửa dân số - cần được hỗ trợ nhân đạo.

Liên Hợp Quốc ước tính khoảng 1 triệu trẻ em Haiti không được đến trường, khiến những người sống trong khu vực do băng đảng kiểm soát trở thành đối tượng bị các băng nhóm này tuyển dụng. Đất nước này cũng đã bị tàn phá bởi trận dịch tả bùng phát vào năm 2022.