Thừa mà thiếu

Ông Ngô Phước Hậu - Chủ tịch hội đồng thành viên Công ty XNK Thủy sản An Giang (Agifish), giải thích sở dĩ có hiện tượng này là do thời gian qua bà con thấy giá bán cao nên găm hàng lại với kỳ vọng sẽ bán được giá cao hơn nữa nhằm bù lỗ những khoản thiệt hại trước đó. Thế nhưng họ lại không ngờ rằng khi găm hàng lại như vậy trọng lượng cá sẽ tăng lên, từ 700 - 800 gram/con như thông thường lên 1 - 1,2kg/con. Đây lại là loại cá size lớn mà thị trường các nước không nhập khẩu nhiều.

Theo thống kê của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), trên 70% lượng cá xuất khẩu là size nhỏ từ 700 - 800gram/con, còn size lớn từ 900gram - 1,2kg/con chỉ chiếm 20-25%. Chính vì thế đã xảy ra tình trạng thị trường thừa cá mà lại thiếu cá. Thừa cá size lớn nhưng lại thiếu cá size nhỏ và một mặt bằng giá mới đã được xác lập. Cá size lớn chỉ có 24.000 - 24.500 đồng/kg, còn cá size nhỏ giá đến 26.500 đồng/kg (giá thu mua ngày 15.6 của Công ty Agifish).

Ông Dương Ngọc Minh - Chủ tịch Ủy ban Ngành cá nước ngọt của Vasep, cho biết VASEP sẽ họp 15 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra hàng đầu của cả nước lại để cùng nhau cam kết thu mua cá tất cả các size vào nhằm giúp đẩy giá cá lên lại. Biện pháp này được đưa ra trên cơ sở quý 3 sắp tới là mùa cao điểm mà các doanh nghiệp sẽ thu gom hàng để chuẩn bị cho mùa xuất khẩu cuối năm mà thực tế là nguồn nguyên liệu vẫn đang thiếu nên việc đẩy giá lên lại sẽ không khó.

Việc thiếu thông tin gây ảnh hưởng lớn đến thị trường ngành cá tra đã diễn ra trong nhiều năm nay nhưng ngành vẫn chưa khắc phục được. Trước đó là vụ đài truyền hình Đức phát đoạn phóng sự bôi xấu cá tra Việt Nam vào cuối tháng 4.2011 khiến lượng cá tra xuất khẩu qua thị trường này sụt giảm hơn 70%, làm ảnh hưởng cả thị trường chung EU. Thế nhưng điều đáng nói ở đây là thông tin này đã được nhà nhập khẩu báo trước cho Vasep hơn cả tháng nhưng Vasep vẫn không có động tĩnh gì đối phó, chỉ vì một lý do duy nhất: Không có tiền.

"Theo lãnh đạo VASEP, việc thành lập 1 quỹ cho ngành cá tra trước nay họ vẫn chờ Bộ NNPTNT làm "chủ xị" nhưng đã chờ lâu quá rồi mà chưa thấy chuyển biến. Nay trước tình hình cấp bách, VASEP đã quyết định mỗi doanh nghiệp thành viên góp vào 1 cent/kg cá xuất khẩu được để thành lập quỹ này chuyên cung cấp thông tin, nhu cầu thị trường và thực hiện các hoạt động xúc tiến, PR, marketing,… trong và ngoài nước cho toàn ngành".

Ngọc Minh