Thương gia Trung Quốc tận thu cá tạp

Khoanh tay dạo một vòng, những thương gia Trung Quốc bắt đầu đến từng khay cá, bốc từng con cá lên săm soi trước khi trả giá. Dù có thông dịch viên, nhưng hầu hết những thương gia này đều nói và hiểu được một vài câu tiếng Việt thông dụng.

Hai thương nhân Trung Quốc Lâm Tài Cường và A Ty đang “làm giá” cá hố tại Cảng cá Vĩnh Lương chiều 1.10.

“Cắm rễ” tại Việt Nam

Một chủ nậu làm đại lý chuyên thu gom các loại cá cho thương gia Trung Quốc đã 8 năm nay, cho biết: Thương gia Trung Quốc trực tiếp chọn cá, chốt giá. Các đại lý người Việt như ông chỉ ăn hoa hồng trên khối lượng thu mua trong ngày

.Thường thì họ trả tiền cho đại lý mỗi tuần nhưng cũng có khi cả tháng, thậm chí có nậu bị nợ đã vài năm mà không thấy mấy ông Trung Quốc đâu. Họ mua tất cả các loại cá, từ cá thu, chim, bò lột da, đến các loại cá hố, sơn thóc, mực, cá lạc… Đặc biệt là cá nóc, họ vét sạch, cá càng độc giá càng cao.

Bà Kiều - thông dịch viên của ông A Ty, cho biết: Ông A Ty đã thu mua cá tại các cảng cá ở Khánh Hòa hơn 8 năm nay. Theo bà Kiều, có khoảng 50 thương gia Trung Quốc thuê nhà ở tại Nha Trang để tổ chức thu mua thủy sản mang về nước. Có người còn lấy vợ Việt, lập xưởng sơ chế tại chỗ…

Theo Ban quản lý Cảng cá Vĩnh Lương, từ đầu năm đến nay, có tổng cộng 5.580 tấn cá qua cảng, trong đó khoảng 2/3 số cá được bán cho người Trung Quốc.

Doanh nghiệp chế biến thủy sản khó khăn

Ông Võ Thiên Lăng - Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, tỏ ra lo ngại trước tình trạng này: Không chỉ ở cảng cá Vĩnh Lương mà tại hầu hết các cảng cá ở Khánh Hòa đều có mặt nhiều thương gia Trung Quốc đến tận tàu trực tiếp thu mua thủy hải sản các loại.

Hiện nay, các công ty, nhà máy chế biến thủy sản ở Khánh Hòa đều lâm vào tình trạng hoạt động cầm chừng vì thiếu nguyên liệu. Đặc biệt, người Trung Quốc thu mua cả cá tạp, cá độc như cá nóc đã làm ảnh hưởng đến đầu mối được phép mua cá nóc xuất khẩu duy nhất tại Việt Nam là Công ty Korea Poseidon Seafood (Poseidon).

Không lẽ chúng ta không có biện pháp nào ngăn chặn mà chỉ đứng nhìn họ đối xử với thị trường nông sản Việt Nam như "chợ quê" của họ?

Ông Phạm Xuân Nam - Giám đốc Công ty CP Đại Thuận

Tại Khánh Hòa, doanh nghiệp duy nhất được phép làm đại lý thu mua cá nóc cho Poseidon là Doanh nghiệp tư nhân Phước Thọ cũng đã gặp khó khăn vì bị thương gia Trung Quốc thu mua hết sạch cá nóc.

Ông Bảo Anh – Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Phước Thọ cho biết: “Theo đề án, vì kinh doanh cá độc nên doanh nghiệp chúng tôi mua cá nóc dưới sự giám sát chặt chẽ của rất nhiều cơ quan và chỉ được bán cho Peseidon, dù giá khá thấp. Vậy mà, không hiểu sao các thương gia Trung Quốc lại có thể thoải mái mua cá nóc như vậy tại tất cả các cảng cá?”.

Ông Phạm Xuân Nam – Giám đốc Công ty CP Đại Thuận, một trong những doanh nghiệp lớn chuyên kinh doanh, chế biến xuất khẩu thủy sản ở Khánh Hòa, bức xúc: “Hầu hết thủy hải sản do thương nhân Trung Quốc mua trực tiếp đều được xuất qua đường phi mậu dịch, thậm chí xuất lậu, nên việc thất thoát ngoại tệ là điều nhãn tiền nếu nhà nước không sớm khép cánh cửa biên mậu và phi mậu dịch.

Mai Khuê