Thương nhân nước ngoài không được tự ý thu mua nông sản

Vừa qua, thương lái Trung Quốc sang Việt Nam thu mua nông sản, thủy sản đã gây ra nhiều hệ lụy cho nông dân. Vậy thương lái Trung Quốc muốn mua nông sản ở VN thì phải thực hiện quy định gì?


Thạc sĩ luật Nguyễn Đức Hùng (Công ty Luật Hồng Bách) cho biết: Theo quy định, thương nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam được quyền “Thực hiện các quyền xuất khẩu, nhập khẩu khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu đối với các loại hàng hoá được phép xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam và theo lộ trình cam kết về mở cửa thị trường của Việt Nam”; “Thực hiện mua hàng hoá để xuất khẩu và bán hàng hoá nhập khẩu với thương nhân Việt Nam có đăng ký kinh doanh các loại hàng hoá đó theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam” (Điều 4 Nghị định số 90/2007/NĐ–CP); “Thương nhân không hiện diện chỉ được trực tiếp mua hàng hóa của thương nhân Việt Nam có đăng ký kinh doanh hoặc có quyền xuất khẩu hoặc quyền phân phối hàng hóa đó để xuất khẩu; không được tổ chức mạng lưới mua gom hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu, bao gồm việc mở địa điểm để mua gom hàng hóa xuất khẩu, trừ trường hợp pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác” (Điều 3 Thông tư số 28/2012/TT-BCT).

Trên thực tế thương lái Trung Quốc thường núp bóng thương lái Việt Nam để thu mua nông sản ở VN. Vậy người tiếp tay cho thương lái Trung Quốc bị xử lý thế nào?

- Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15.11.2013 của Chính phủ mới chỉ có các quy định xử phạt thương nhân nước ngoài vi phạm pháp luật thương mại tại Việt Nam, không có quy định xử phạt thương lái Việt Nam có hành vi liên kết, hợp tác với tổ chức, cá nhân nước ngoài để thu gom, mua bán trái pháp luật nông sản.

Đây là một hạn chế, thiếu sót rất lớn, bởi vì các thương lái nước ngoài thường không trực tiếp thu mua nông sản mà phần lớn là thông qua các trung gian là người Việt Nam. Do đó, nếu chúng ta không có chế tài xử lý đối với hành vi “tiếp tay” này thì sẽ tạo khó khăn rất lớn cho việc giải quyết triệt để tình trạng thương lái nước ngoài thu mua, vơ vét nông sản trái pháp luật hiện nay.

Cảm ơn ông!