Tin thế giới: Lộ thỏa thuận bí mật về Syria của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ

Hãng tin Rambler.ru của Nga cho biết, việc Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký các thỏa thuận bí mật liên quan đến Syria đã được nêu ra tại quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ,

Cụ thể, ông Ünal Çeviköz, Phó Chủ tịch của Đảng Nhân dân Cộng hòa đối lập ở Thổ Nhĩ Kỳ - đã nắm trong tay các tài liệu xác nhận rằng các thỏa thuận bí mật đã được ký kết giữa 2 nước. Ông Çeviköz đã có được thông tin về thỏa thuận bí mật giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thông qua các cuộc điều tra của một nghị sĩ quốc hội. 

Theo đó, Moscow được cho là đã đồng ý cho phép các lực lượng trung thành với Thổ Nhĩ Kỳ tấn công các nhóm vũ trang người Kurd ở Syria.

Nghị sĩ phe đối lập tiết lộ rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý rút quân và thiết bị quân sự của họ khỏi tỉnh Idlib, pháo đài lớn cuối cùng nằm dưới sự kiểm soát của phiến quân ở Syria. Điều này là cần thiết bởi quân đội chính phủ Syria muốn giành lại quyền kiểm soát đối với toàn bộ đất nước. 

Đổi lại, Nga đồng ý nhắm mắt làm ngơ trước các cuộc tấn công của lực lượng trung thành với Thổ Nhĩ Kỳ - bao gồm một số sư đoàn của lực lượng Quân đội Syria Tự do - nhằm chống lại các nhóm dân quân người Kurd đang nắm quyền kiểm soát các khu vực ở đông bắc Syria. Ankara vốn xem các nhóm người Kurd ở Syria là những kẻ khủng bố và nhiều lần đe dọa tiêu diệt lực lượng này.

Rambler.ru cho rằng, ông Ünal Çeviköz đã biết về thỏa thuận bí mật giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thông qua các mối quan hệ rộng rãi của ông này với Bộ Ngoại giao - nơi ông từng làm việc trong nhiều năm.

Idlib được cho là khu vực lớn duy nhất của Syria vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát bởi phe đối lập vũ trang chống lại chính phủ Assad. Vào tháng 5/2017, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã đồng ý thiết lập một khu vực giảm leo thang ở các tỉnh Daraa, Đông Ghouta, Homs và Idlib.

Thổ Nhĩ Kỳ đặc biệt quan tâm đến việc duy trì ảnh hưởng của họ ở Idlib. Khi chính phủ Syria cố khởi động một cuộc tấn công nhằm quét sạch khủng bố ở khu vực này, Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã gặp nhau tại Sochi vào ngày 17/9/2018 và đồng ý thành lập khu phi quân sự có bán kính 15-20 km trong tỉnh. Theo thỏa thuận này, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vừa triển khai lực lượng của họ ở Idlib vừa thiết lập các trạm quan sát nhằm ngăn chặn leo thang quân sự giữa lực lượng chính phủ Syria và phiến quân.

Tình hình bắt đầu xấu đi khi lực lượng chính phủ Syria và phiến quân liên tục tố cáo nhau vi phạm lệnh ngừng bắn, làm leo thang căng thẳng ở Idlib.

Ngày 19/8, quân đội của Tổng thống Syria Bashar al-Assad bắt đầu tấn công dồn dập vào thành phố Khan Shaykhun ở Idlib vốn nằm dưới sự kiểm soát của phiến quân từ năm 2014. Ankara lập tức phái một đoàn xe chở đạn dược đến Idlib để cứu phe đối lập. Tuy nhiên, đoàn xe này đã bị quân đội Syria tấn công.