Tỉnh nói không có lợn qua biên giới, báo chí, công an vẫn phát hiện, bắt giữ nhiều lợn nhập lậu

Các đối tượng nhập lậu ngày càng manh động, thủ đoạn tinh vi

Ngày 21/1, trao đổi với các đại biểu tại hội nghị "Phòng chống nhập lậu, buôn bán và vận chuyển trái phép động vật và sản phẩm động vật", ông Nguyễn Văn Long - Cục trưởng Cục Thú y (Bộ NNPTNT) cho biết, năm 2024 các cơ quan quản lý chuyên ngành về thú y đã phối hợp với địa phương xử lý tổng số 229 vụ vi phạm với tổng số 91.500 quả trứng gia cầm; 1.122.564 con động vật và 242.772 kg sản phẩm động vật.

So với cùng kỳ năm 2023 đã tăng lên 53 vụ vi phạm; 38.400 quả trứng gia cầm; 671.901 con động vật và 212.841 kg sản phẩm động vật nhập lậu. Riêng, tháng 1 năm 2025, các cơ quan đã xử lý 13 vụ vi phạm với tổng số gần 12.000kg sản phẩm động vật nhập lậu.

"So với các năm trước, số lượng vụ việc buôn, nhập lậu bị các cơ quan chức năng xử lý trong năm 2024 tăng kỷ lục, mức xử lý cũng rất cao từ xử lý hành chính đến khởi tố hình sự nhưng tình trạng nhập lậu tại các địa phương vẫn tái diễn phức tạp", ông Long khẳng định.

Đại tá Lê Thơm, Phó Cục trưởng Cục C05 (Bộ Công an) cho hay: So với các năm trước, hiện các đối tượng nhập lậu gia súc, gia cầm hoạt động với thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Trước đây, các đối tượng thường nhập lậu gia cầm thương phẩm, con giống qua biên giới ở Quảng Ninh nhưng khi các cơ quan kiểm soát, xử lý nghiêm hơn, các đối tượng này lại chuyển sang nhập trứng giống qua biên giới khiến việc kiểm soát, ngăn chặn gặp nhiều khó khăn hơn.

Đại tá Thơm nêu thực trạng tại các tỉnh miền Tây, Đông Nam Bộ vẫn còn tái điễn tình trạng nhập lậu trâu, bò, lợn... "Các đối tượng còn trả công cao để người dân đuổi trâu, bò lậu qua biên giới hoặc các đầu nậu thuê các xe tự chế chở lợn qua lối mòn đưa vào trong nước để tiêu thụ. Điều nghiêm trọng hơn, lượng lợn, trâu, bò... nhập lậu tiềm ẩn nhiều rủi ro dịch bệnh, mất vệ sinh an toàn thực phẩm được tuồn vào các bếp ăn trường học, công nghiệp, bệnh viện... vô hình tiếp tay, tạo "đất sống" các các đối tượng buôn lậu.

Theo đại diện Bộ Công an, năm 2024, C05 đã xử lý vi phạm trong lĩnh vực nhập lậu trên 300 vụ với 188 đối tượng, phạt tiền trên 8 tỷ đồng, khởi tố 11 vụ với 18 bị can. Mới đây ngày 24/12/2024, C05 đã thu thập, xử lý đường dây nhập lợn từ Thái Lan về Việt Nam để tiêu thụ. Các đối tượng vừa đưa hàng qua biên giới tại tỉnh Tây Ninh, đang tiến hành cân 339 tấn lợn thì bị lực lượng của Bộ Công an bắt quả tang nhập lậu qua biên giới Tây Ninh. "Khi chúng tôi tổ chức truy bắt các đối tượng này, địa phương không biết. Sau vụ việc, cơ quan chức năng đã khởi tố 7 đối tượng", ông Thơm nói thêm.

Cũng theo ông Thơm, ngày 11/1/2025, C05 đã tiến hành bắt quả tang một đơn vị ở huyện Đức Hòa (Long An) đưa 900 con lợn bệnh vào giết mổ đưa đi tiêu thụ tại các quầy hàng. Ngày 13/1, cơ quan chức năng đã lấy 24 mẫu để xét nghiệm, trong đó có đến 19 mẫu phát hiện dịch tả lợn châu Phi, tai xanh... , hiện số lượng lợn này đã được cho tiêu hủy theo quy định.

Cần tăng chế tài xử lý 

Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho biết, dù Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và có 5 công điện chỉ đạo các địa phương tăng cường ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật, giống vật nuôi và thủy sản qua biên giới vào Việt Nam. Các bộ ngành, nhất là Bộ Công an đã vào cuộc quyết liệt nhưng tình trạng nhập lậu vẫn tái diễn rất phức tạp.

Hiện tình trạng buôn lậu gia cầm ở các tỉnh phía Bắc rất rầm rộ như Lào Cai, Quảng Ninh...Tại các vùng phía Tây tiếp diễn nhập lậu trâu bò, phía Nam vẫn tái diễn tình trạng nhập lậu lợn. Riêng tại tỉnh Tây Ninh, địa phương có nhiều doanh nghiệp lớn, tập đoàn FDI đầu tư vào chăn nuôi nhưng tỉnh vẫn để xảy ra tình trạng nhập lậu khiến mất lòng tin của nhà đầu tư. 

"Địa phương liên tục khẳng định không có tình trạng nhập lậu lợn nhưng mới đây, cơ quan báo chí đã vào cuộc ghi hình vẫn phát hiện có lợn nhập lậu qua biên giới. Vừa qua, cơ quan của Bộ Công an đã bắt quả tang và xử lý 2 vụ nhập lậu hàng trăm tấn lợn. Bằng chứng rất rõ ràng, xe chở lợn lậu chạy ầm ầm suốt đêm nhưng tỉnh không biết, rất vô lý", Thứ trưởng Bộ NNPTNT nói và cho rằng: Nếu các địa phương còn tái diễn tình trạng nhập lậu gia súc, gia cầm, Bộ sẽ tham mưu Thủ tướng Chính phủ sẽ phê bình các tỉnh, thành.

"Sắp tới chúng tôi sẽ tham mưu để sửa các Luật, thông tư, nghị định để tăng cường chế tài xử lý các địa phương để xảy ra tình trạng nhập lậu thường xuyên, liên tục tái diễn", Thứ trưởng Bộ NNPTNT khẳng định.

Tại hội nghị, các đại biểu địa phương, đại diện Cục Chăn nuôi, Cục Thú y, chuyên gia, doanh nghiệp đề nghị các cơ quan chức năng cần tăng chế tài xử lý các đối tượng nhập lậu gia súc, gia cầm; phối hợp với các địa phương cần vào cuộc quyết liệt hơn để ngăn chặn nhập lậu qua biên giới.

"Nếu vẫn để tình trạng "trên nóng dưới lạnh", các cơ quan cấp trên rất quan tâm, chỉ đạo liên tục nhưng các địa phương không vào cuộc, lơ là sẽ không giải quyết được dứt điểm tình trạng nhập lậu gia súc, gia cầm qua biên giới", ông Nguyễn Văn Trọng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, Phó Chủ tịch Hiệp hội Trang trại Việt Nam khẳng định.

Cũng theo ông Trọng, lâu nay việc nhập lậu gia cầm thường theo quy luật rất cụ thể. Đơn cử như giai đoạn trước Tết 3 tháng, các đối tượng thường nhập gà chíp giống qua biên giới Quảng Ninh, giống nhập nhiều vào nước ta trước và sau Tết nhiều. Thứ 2 việc nhập lậu thường qua các đầu nậu cố định nên các cơ quan chức năng cần điều tra, tìm ra được các đối tượng này để xử lý sẽ ngăn chặn hiệu quả tình trạng nhập lậu.

Đối với các doanh nghiệp chăn nuôi, chế biến, ông Trọng lưu ý các đơn vị cần tăng cường sản xuất theo chuỗi giá trị và truy xuất nguồn gốc sản phẩm triệt để. Đồng thời tiêu thụ sản phẩm với giá vừa phải để giảm chênh lệch giữa sản phẩm trong nước với các thị trường Trung Quốc, Thái Lan... cũng sẽ giúp "hạ nhiệt" tình trạng nhập lậu qua biên giới.