Toàn cầu lên cơn sốt, giá một loại hạt của Việt Nam tăng cao nhất trong 10 năm

Điểm sáng xuất khẩu gạo, trái cây; giá gạo tăng cao nhất trong 1o năm

Đánh giá về công tác phát triển thị trường xuất khẩu (XK) nông lâm thủy sản, tại cuộc họp sơ kết công tác phát triển thị trường 6 tháng đầu năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm Bộ NNPTNT tổ chức mới đây, ông Nguyễn Như Tiệp - Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ NNPTNT) cho biết, bên cạnh sự suy giảm XK nhóm lâm sản và thủy sản ở mức tương ứng khá cao là 28,2% và 27,4%, các doanh nghiệp đã tận dụng tốt cơ hội để gia tăng XK vào thị trường Trung Quốc và các thị trường khác nên XK gạo và rau quả có sự gia tăng đột biến với mức tương ứng là 34,7% và 64,2%.

Cụ thể, theo thống kê của Tổng cục Hải quan, nửa đầu năm 2023, XK gạo đạt hơn 4,2 triệu tấn, trị giá 2,26 tỷ USD, tăng trên 21% về lượng và 32% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. 

Trong tháng 6/2023, giá gạo XK đạt bình quân 650 USD/tấn, tăng 9,4% so với tháng 5/2023 và tăng 20,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 6 tháng, giá gạo XK ước đạt 539 USD một tấn, tăng hơn 10% so với cùng kỳ 2022, mức cao nhất 10 năm qua.

Ông Nguyễn Ngọc Nam-Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, nhu cầu gạo của một số nước thời gian tới tăng cao, nhưng khả năng khó đáp ứng được nhu cầu. Sản lượng lúa hàng hóa chỉ đạt 6,5 triệu tấn, song đến nay đã XK được 4,5 triệu tấn.

Với rau quả, theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trị giá XK hàng rau quả của Việt Nam trong tháng 6/2023 đạt 662,1 triệu USD, tăng 0,9% so với tháng 5/2023 và tăng 158,2% so với tháng 6/2022. 

Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, trị giá XK hàng rau quả đạt 2,7 tỷ USD, tăng 60,1% so với cùng kỳ năm 2022.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, XK rau quả tháng thứ 2 liên tiếp ghi nhận tốc độ tăng trưởng mạnh, nhờ nhu cầu từ Trung Quốc tăng thu mua. Đặc biệt, các nghị định thư đã ký với nước này trong năm 2022 đã giúp hoạt động XK rau quả của Việt Nam có nhiều thuận lợi. 

Năm 2023, mặc dù Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ hàng rào kỹ thuật, an toàn vệ sinh thực phẩm, nhưng với chất lượng ngày càng cao, giá cạnh tranh nên hàng rau quả của Việt Nam được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng. 

Vì vậy, trị giá XK hàng rau quả trong nửa đầu năm 2023 tới thị trường Trung Quốc đạt 1,76 tỷ USD, tăng 121,9% so với cùng kỳ năm 2022. Tốc độ tăng trưởng mạnh sang thị trường Trung Quốc góp phần thúc đẩy trị giá xuất khẩu của mặt hàng rau quả tăng trưởng tốt trong nửa đầu năm 2023, bởi trị giá xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm 65,8% tổng trị giá xuất khẩu hàng rau quả.

Ngoài thị trường Trung Quốc, hàng rau quả XK tới thị trường Hàn Quốc, Hà Lan, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao trong nửa đầu năm 2023.

"Trong 6 tháng cuối năm, dự báo XK duy trì đà tăng trưởng nếu các doanh nghiệp chú trọng chất lượng, cải tiến mẫu mã, bao bì, truy xuất nguồn gốc để đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn của thị trường" - ông Nguyễn Như Tiệp cho biết.

Tận dụng cơ hội từ thị trường chủ lực

Để tận dụng cơ hội từ thị trường Trung Quốc, trong thời gian tới, Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục triển khai các kết quả của đoàn công tác lãnh đạo Bộ sang làm việc với các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam (Trung Quốc). Đặc biệt, tập trung vào việc ký bản ghi nhớ hợp tác trong phát triển nông nghiệp và giao thương nông, lâm, thủy sản giữa Việt Nam với các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam (Trung Quốc) vào tháng 9 tới nhân dịp Hội chợ CAEXPO diễn ra tại Quảng Tây; xem xét phối hợp với Thương vụ Việt Nam tại Nam Ninh (Trung Quốc) để tổ chức kết nối, thúc đẩy tiêu thụ nông sản tại hội chợ này.

Bên cạnh đó, xúc tiến thành lập "Hiệp hội Doanh nghiệp nông, lâm, thủy sản Việt Nam – Quảng Tây" và "Hiệp hội Doanh nghiệp nông, lâm, thủy sản Việt Nam - Vân Nam". Bộ NNPTNT cũng thúc đẩy kỹ thuật để sớm ký kết Nghị định thư với Tổng cục Hải quan Trung Quốc về yêu cầu an toàn thực phẩm, kiểm dịch và kiểm tra đối với sản phẩm thủy sản xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc.

XK nông, lâm, thủy sản vào thị trường ASEAN cũng có sự tăng trưởng khá (12,8%) so với cùng kỳ năm 2022. Điển hình XK nông, lâm, thủy sản sang Indonesia tăng trưởng vượt bậc (300,3%) nhờ mặt hàng gạo, cà phê…

Nhìn từ sản phẩm thủy sản, ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản Việt Nam cho biết, tín hiệu XK của thị trường châu Á có thể cao hơn châu Âu và Mỹ. Hy vọng nửa cuối năm, XK thủy sản sang thị trường châu Á sẽ "đỡ" cho các thị trường khác.

Trái ngược với sự khả quan của thị trường Trung Quốc và ASEAN thì XK sang thị trường Mỹ, EU, Nhật Bản vẫn sụt giảm mạnh. XK vào thị trường Mỹ giảm 32,9% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 10 mặt hàng XK chủ lực, chỉ có cà phê tăng trưởng.

Tiêu dùng của người dân thị trường Mỹ đã phục hồi nhưng còn chậm, các nhóm hàng chiếm thị phần XK lớn như gỗ và thủy sản có thể có nhu cầu tăng nhẹ vào 3 tháng cuối năm. Mỹ đã trở lại là thị trường XK thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong tháng 5/2023 và điều đó cho thấy tín hiệu tốt từ thị trường này.

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam, trong 6 tháng cuối năm, Bộ sẽ tập trung triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối phát triển thị trường nhằm thúc đẩy XK các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực vào 3 thị trường lớn là Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản.

Với thị trường Mỹ, thông qua hệ thống Tham tán nông nghiệp, Tham tán thương mại để kết nối giao thương với các doanh nghiệp logistic, đầu mối phân phối nông sản tại thị trường này với các địa phương, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trong nước.

Với thị trường Nhật Bản, Bộ sẽ xem xét tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại sản phẩm trái cây bên lề các sự kiện kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản và Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản vào tháng 12/2023 tại Tokyo.