Tổng thống Putin làm việc ở nhà để... tránh kẹt xe

Người phát ngôn Dmitry Peskov của ông Putin cho biết: Tổng thống hạn chế các buổi làm việc ở Điện Kremlin, và nếu các cuộc làm việc không đòi hỏi lễ nghi buộc ông phải có mặt, thì ông ưng tiến hành ở tư dinh tại vùng ngoại ô Novo-Ogaryovo hơn.

Lý do chính là ông Putin không muốn làm phiền dân Moscow: mỗi khi ông vào thành phố, các con đường đều bị cảnh sát chặn để ưu tiên cho đoàn xe của ông, vốn thường gồm chục chiếc xe hạng sang màu đen cùng xe cảnh sát màu đen-trắng, tất cả đều gắn đèn xanh ưu tiên. Hậu quả là giao thông bị ùn tắc, khiến người lái xe bực bội bấm còi phản đối.

Đoàn xe hộ tống tổng thống vào Điện Kremlin

Đi làm bằng trực thăng?

Peskov nói ông Putin ưng đến Điện Kremlin bằng trực thăng hơn bằng đoàn xe, khi ông cần vào thành phố để dự một sự kiện nào đó: “Tổng thống thật sự hạn chế việc sử dụng đoàn xe công vụ xuống mức tối thiểu ở Moscow”. Gần đây ông Putin nói không muốn làm phiền dân, nhưng ông đành chấp nhận việc chặn đường cho đoàn xe tổng thống, vì ông không có trực thăng đón từ nhà đến văn phòng ở Điện Kremlin.

Đoàn xe của Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev cũng “nằm nhà” do ông cũng ý thức được sự bực dọc của người dân đối với đoàn xe của ông. Theo bà Natalia Timakova là người phát ngôn của ông, ông Medvedev đã bắt đầu sử dụng trực thăng đi làm.

Cơ quan an ninh đã lập tuyến bay an toàn và chuyến bay đầu tiên của ông là thị sát một nhà máy điện ở Moscow. Quyết định sử dụng trực thăng của ông tiếp sau vụ đoàn xe của ông bị các chủ xe bấm còi phản đối khi ông đến thành phố St Petersburg. Thị trưởng Georgy Poltavchenko công khai phê bình các chủ xe: “Là người St Petersburg, tôi rất xấu hổ, tôi chưa bao giờ chứng kiến sự bất mãn công khai đến vậy”.

Mới đây, Hãng tin Interfax dẫn lời một sĩ quan cảnh sát đề nghị giấu tên, nói một chiếc trong đoàn xe của Bộ trưởng Quốc phòng Anatoly Serdyukov cũng liên quan một vụ đụng xe liên hoàn 10 chiếc trên cây cầu Bolshoi Krasnokholmsky ở một tuyến đường vành đai Moscow vào chiều thứ tư tuần qua, may mắn là không ai bị tai nạn.

Người phát ngôn của ông Serdyukov nói chiếc xe công của ông lúc đó vẫn đậu ở trụ sở cơ quan. Cảnh sát đang điều tra và Interfax nêu chưa rõ có phải chiếc xe của Bộ Quốc phòng có sử dụng đèn xanh ưu tiên và vi phạm luật giao thông khi chạy lấn tuyến nên gây ra tai nạn hay không. Theo phóng viên có mặt ở hiện trường thì xe này đột ngột lấn tuyến trên cây cầu xây năm 1938 dài 168m (cầu dài nhất ở Moscow).

Tình trạng công chức lạm dụng đèn xanh ưu tiên đã khiến người Moscow bực bội và bị cho là nguyên nhân nhiều vụ tai nạn trong vài tháng gần đây. “Xô xanh” - tổ chức dùng những cái xô màu xanh để giễu nhại xe ưu tiên - đã tổ chức nhiều cuộc phản đối, chính quyền không cho phép nhưng cũng hạn chế số công chức được phép sử dụng đèn xanh ưu tiên.

Pyotr Shkumatov là lãnh đạo “Xô xanh” nói: “Chuyện lưu thông ở Moscow rất khủng khiếp, nhất là khi các lãnh đạo chính phủ di chuyển. Hàng triệu người bị kẹt xe, người nào đổ bệnh thì xe cứu thương cũng chẳng thể chạy đưa đến bệnh viện kịp thời. Bây giờ, có lẽ chính phủ cuối cùng đã thấu hiểu nổi khổ của dân”.

Xe Mercedes của Tổng thống Putin

Người Nga dùng hàng Nga

Vài ngày trước khi có thông tin ông Putin chỉ làm việc ở nhà riêng, ông lên kênh truyền hình nhà nước NTV cho biết ông sẽ sớm sử dụng một chiếc xe mới do Nga sản xuất khi di chuyển ở Moscow. Ông nói kiểu xe này đã lắp ráp xong xuôi, đang chạy thử.

Nó dựa theo mẫu ZIL, là kiểu xe thường dành cho các cán bộ cấp cao thời Liên Xô như Leonid Brezhnev và Mikhail Gorbachev, Boris Yeltsin. ZIL là hãng xe lâu đời nhất Nga (lập năm 1916) và “uống” nhiều xăng. Tổng giám đốc ZIL Sergei Sokolov nói các kỹ sư của xí nghiệp đã nghiên cứu mẫu xe mới từ năm 2004 đến nay, và bảo đảm kiểu ZIL mới sẽ dễ lái hơn các mẫu nặng nề thời Liên Xô.

Hồi tháng 4.2012, ông Putin đã chỉ đạo: các công chức thuộc trung ương và địa phương muốn làm chủ bao nhiêu xe tùy ý, miễn là phải mua xe sản xuất tại Nga. Khi đi thăm xí nghiệp sản xuất xe AvtoVAZ, ông Putin nói: “Tôi tin tất cả các chính quyền trung ương và địa phương, khách hàng và công ty nhận tiền từ ngân sách trong tương lai gần nên bắt đầu mua xe sản xuất tại Nga và xe của Khu kinh tế chung” (gồm Nga và Kazakhstan, Belarus).

Ông ra lệnh tất cả các công chức ngưng mua xe do nước ngoài sản xuất, mà nếu lệnh được tuân thủ nghiêm túc, sẽ chấm dứt cảnh những chiếc Mercedes màu đen gắn đèn xanh ưu tiên chở quan chức đi làm trên các tuyến đường Moscow dễ bị ùn tắc. Người phát ngôn của ông nói chỉ có các công chức chính phủ hàng đầu - gồm ông Putin - mới được miễn tuân thủ lệnh mới, vì Nga chưa thể sản xuất được loại xe đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh cao nhất.

Đây không phải lần đầu Nga nỗ lực ngăn chặn các “quan” khoái xe sang và đắt tiền. Năm 1997, Phó thủ tướng Boris Nemtsov (nay là một thủ lĩnh đối lập) từng đề xuất với cố Tổng thống Boris Yeltsin rằng phải thay thế các xe sang nước ngoài bằng kiểu xe Volga cho các cán bộ cấp cao.

Nhưng các “quan” thời ấy phớt lờ lệnh này, vì họ muốn dùng các xe “ngoại” to bự, màu đen và đắt tiền như Mercedes, BMW, Audi và Lexus để “khẳng định đẳng cấp”. Vấn đề là các “quan” cậy quyền thường “vờ” luật giao thông, nhất là chạy quá tốc độ.

Bộ trưởng Quốc phòng Serdyukov đứng trên xe ZIL kiểu mui trần

Xe công ngày ưu tiên

Khi còn làm tổng thống, ông Medvedev muốn đổi xe công vụ hiệu Mercedes Benz lấy một chiếc xe nội địa, nên ông chỉ đạo chính phủ xem xét khả năng tái sản xuất loại xe ZIL nổi tiếng thời Liên Xô. ZIL từng xuất hiện trở lại vào ngày diễu binh 9.5.2010 trên quảng trường Đỏ, khi Bộ trưởng Quốc phòng Serdyukov đứng trên xe ZIL kiểu mui trần.

Ông cho biết chúng được lắp ráp đặc biệt cho ngày kỷ niệm chiến thắng phát xít Đức. Ông Putin được cấp xe công vụ Mercedes, nhưng ông sở hữu hai chiếc Volga cũ đời 1960, 1965 và một chiếc jeep Lada đời 2009.

Theo một báo cáo của phe đối lập, Putin làm chủ 20 dinh thự, 43 máy bay, 15 trực thăng, 4 du thuyền cùng 700 chiếc xe hạng sang. Riêng số máy bay (gồm 1 chiếc Airbus, 1 chiếc Dassault Falcon) trị giá hơn 1 tỷ USD, chiếc chuyên cơ tổng thống Ilyushin - 96 có nội thất dát vàng trị giá 18 triệu USD và phòng vệ sinh có giá 75.000USD.

Gần đây, các kênh truyền hình hàng đầu của Nga phát hình ảnh đoàn xe của Tổng thống Putin vào ngày ông tuyên thệ nhậm chức (ngày 7.5). Chiếc Limousine chở ông Putin không có biển số phía trước chạy qua những con phố vắng vẻ tại Moscow, phía sau là các xe 4 cầu, còn cảnh sát hộ tống chạy xe mô tô.

Cảnh sát nói ông Putin không vi phạm luật giao thông, có quyền ngồi xe không gắn biển số trong ngày hôm ấy vì tất cả các phương tiện giao thông khác đã bị chặn để nhường đường cho đoàn xe tổng thống. Theo Hãng tin Ria, trong lần nhậm chức năm 2004, xe ông Putin cũng diễu hành ngoài đường mà không cần gắn biển số. Trường hợp tương tự với cựu Tổng thống Medvedev khi ông tiến vào điện Kremlin năm 2008.