Trung Quốc giải thích lý do từ chối đề nghị gặp mặt của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ

Hôm 30/5, trong một tuyên bố gửi tới tờ Wall Street Journal, Bộ Quốc phong Mỹ cho biết Trung Quốc “đã từ chối lời mời từ đầu tháng 5 của Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin về việc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc ở Singapore”.  

Cuộc gặp được chờ đợi sẽ diễn ra bên lề Đối thoại An ninh Shangri-La tại Hong Kong dự kiến đầu tháng Sáu. 

Phát biểu hôm 30/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Mao Ning, không khẳng định việc từ chối cuộc gặp, xong bà cho rằng lý do mà hai bên bất đồng trong đối thoại là do Mỹ. Bà nói Mỹ cần tôn trọng chủ quyền, an ninh và các quan ngại lợi ích của phía Trung Quốc, "sửa chữa ngay lập tức các động thái sai lầm của mình, thể hiện sự chân thành và tạo điều kiện cần thiết để đối thoại giữa hai quân đội. 

Quan hệ giữa quân đội hai bên đang khá căng thẳng. Sáng nay 31/5, phía Mỹ cáo buộc máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã thực hiện một thao tác "gây hấn không cần thiết" gần một máy bay quân sự của Mỹ  trong không phận quốc tế trên Biển Đông.

Hôm 30/5, Bộ chỉ huy quân sự Mỹ chịu trách nhiệm về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (INDOPACOM) cho biết, một phi công Trung Quốc lái máy bay J-16 đã bay ngay trước mũi một chiếc máy bay trinh sát RC-135 của Mỹ. Sự việc xảy ra vào tuần trước và buộc chiếc máy bay Mỹ phải bay qua vùng nhiễu động của máy bay Trung Quốc.

“Chiếc RC-135 đang thực hiện một hoạt động thông thương và an toàn trên không phận Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế” - tuyên bố của INDOPACOM cho biết. "Mỹ sẽ tiếp tục bay, đi thuyền và hoạt động - một cách an toàn và có trách nhiệm - ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép”.

Một đoạn video cho thấy một máy bay chiến đấu bay qua trước mũi máy bay Mỹ và buồng lái của chiếc RC-135 rung lắc trong nhiễu động.

Các quan chức Trung Quốc không bình luận trực tiếp về sự việc này xong đã nhiều lần chỉ trích những tuyên bố tương tự của Mỹ trong những sự việc tương tự trước đây, cáo buộc lực lượng Mỹ khiêu khích và vii phạm chủ quyền của Trung Quốc. 

Đây là vụ việc mới nhất giữa những căng thẳng giữa hai bên. Các quan chức Trung Quốc đã cắt đứt các đường dây nóng về quốc phòng và khí hậu với Mỹ từ tháng 8/2022 với lý do các vụ khiêu khích ở Eo biển Đài Loan, cũng như việc bắn rơi bóng thám không Trung Quốc ngoài khơi bờ biển Nam Carolina tháng Hai năm nay.