Trung tâm Khí tượng: Hiện tượng khí hậu cực đoan nào sẽ xảy ra trong năm 2024?

Trung tâm Khí tượng: Đề phòng nắng nóng gay gắt

Nhận định xu thế khí hậu cực đoan trong giai đoạn từ nay đến tháng 6/2024, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cho hay: Bão, áp thấp nhiệt đới trong khoảng thời gian này ít có khả năng xuất hiện trên Biển Đông.

Tình hình mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá được dự báo ở giai đoạn này: Khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: Dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh, đặc biệt trong các đợt gió mùa Đông Bắc tràn xuống nước ta. Đối với khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ đề phòng dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh trong các tháng chuyển mùa (tháng 4, tháng 5/2024).

Hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ, khu vực Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.

Cảnh báo nguy cơ khô hạn gia tăng ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ trong khoảng từ tháng 2-4/2024 do ít có khả năng xuất hiện mưa trái mùa, ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ cần đề phòng nguy cơ xảy ra khô hạn trong thời kỳ này.

Mùa mưa tại Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ xuất hiện phù hợp với quy luật khí hậu. Từ tháng 6/2024 gió mùa Tây Nam có xu hướng hoạt động mạnh hơn so với trung bình.

Gió mùa Tây Nam từ tháng 6/2024 có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng dông, lốc, sét, mưa đá, rét đậm, rét hại, băng giá, mưa tuyết và nắng nóng gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực chịu tác động.

Từ tháng 1-6/2024, trên phạm vi toàn quốc nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn khoảng 1,0-1,5 độ C so với trung bình nhiều năm.

Từ tháng 4-6/2024 tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ, Nam Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm, các khu vực còn lại phổ biến thấp hơn 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Trung tâm Dự báo Khí tượng: Mưa bão xuất hiện nhiều vào những tháng cuối năm

Xu thế các hiện tượng khí hậu cực đoan từ tháng 7-12/2024 được cảnh báo như sau: Từ tháng 7-12/2024, số lượng bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông, cũng như ảnh hưởng đến đất liền có khả năng ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm và có khả năng tập trung nhiều vào thời kỳ nửa cuối mùa mưa bão. Từ tháng 7-9, bão và áp thấp nhiệt đới sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc, từ khoảng tháng 9-12 sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Trung và khu vực phía Nam.

Tháng 7-9/2024, nắng nóng tiếp tục xảy ra chủ yếu ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, nắng nóng có khả năng xảy ra nhiều hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Khả năng tác động đến môi trường, điều kiện sống, cơ sở hạ tầng, các hoạt động kinh tế-xã hội: Trong các tháng nửa cuối năm 2024 đề phòng gió mạnh, sóng lớn trên biển do tác động của bão/ áp thấp nhiệt đới và gió mùa Tây Nam ở vùng biển Giữa và Nam Biển Đông và không khí lạnh từ tháng 11-12/2024 ở khu vực Biển Đông có khả năng gây ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng dông, lốc, sét, mưa đá sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và các hoạt động dân sinh ở những khu vực chịu tác động.

Trong thời kỳ từ tháng 7-9/2024, nhiệt độ trung bình phổ biến ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ; từ tháng 10-12/2024, nhiệt độ trung bình có xu hướng ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Từ tháng 7-9/2024, tổng lượng mưa tại các khu vực trên phạm vi toàn quốc có xu hướng xấp xỉ với giá trị trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Thời kỳ từ tháng 10-12/2024, tại các tỉnh thuộc Trung Bộ lượng mưa có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm, các khu vực khác lượng mưa ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Thế giới "vật lộn" với thời tiết cực đoan

Tình hình thời tiết cực đoan trong những tháng đầu năm 2024 đã ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trên thế giới gây nắng nóng hay mưa đá, lũ lụt, cháy rừng...

Theo dự báo của Cơ quan Thời tiết quốc gia Mỹ, hiện tượng El Nino kéo theo thời tiết nóng, khô ở châu Á và mưa lớn bất thường ở nhiều vùng của châu Mỹ sẽ chấm dứt trong nửa đầu năm 2024. Khoảng từ tháng 4 đến tháng 6, các điều kiện thời tiết trở nên trung tính hơn. Sau đó, có khoảng 55% khả năng La Nina sẽ xuất hiện từ tháng 6 đến tháng 8.

Thông thường, khi La Nina xuất hiện, các nước ở Đông Nam Á, Australia và Ấn Độ sẽ chứng kiến nhiều mưa tuyết hơn, trong khi thời tiết tại các vùng trồng ngũ cốc và hạt có dầu ở châu Mỹ sẽ khô hơn. Các nhà dự đoán ở Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ cảnh báo về hiện tượng El Nina hôm 8/2/2024, dự đoán có 55% khả năng mô hình trái ngược với El Nino sẽ phát triển vào tháng 8/2024.

Sự phát triển của La Nina có nhiều tác động lớn tới thời tiết ở Mỹ nói riêng và trên khắp thế giới nói chung. Nó có thể tạm thời làm chậm sự ấm lên toàn cầu bắt đầu cách đây khoảng 9 tháng khi El Nino bắt đầu ảnh hưởng. La Nina cũng nổi tiếng thúc đẩy mùa bão mạnh với sức tàn phá lớn ở Đại Tây Dương, đồng thời làm tăng điều kiện khô hạn ở Nam California và vùng Trung Tây nước Mỹ. Nó có xu hướng làm dịu nhiệt độ toàn cầu. Dù không chấm dứt sự ấm lên của hành tinh kéo dài suốt một thập kỷ qua, La Nina có thể giảm bớt mức độ ấm lên cực hạn mà các nhà khoa học quan sát gần đây.

Trong Báo cáo Rủi ro Toàn cầu năm 2024 được đưa ra tại Diễn đàn Kinh tế thế giới, thời tiết khắc nghiệt được xếp hạng là rủi ro số 1 trên toàn cầu. 2/3 số người được hỏi - được chọn từ các học viện, chính phủ và doanh nghiệp - cho biết đây là nguy cơ rất có thể gây ra một cuộc khủng hoảng vật chất trên quy mô toàn cầu vào năm 2024.

Báo cáo nêu rõ: "Những thay đổi đột ngột và không thể đảo ngược đối với các hệ thống Trái đất dẫn đến nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan hơn và có nguy cơ sụp đổ các hệ sinh thái không thích nghi tốt với khí hậu mới. El Nino dự kiến sẽ mạnh lên và kéo dài cho đến tháng 5/2024. Điều này có thể tiếp tục lập kỷ lục mới trong điều kiện nắng nóng, với các đợt nắng nóng khắc nghiệt, hạn hán, cháy rừng và lũ lụt được dự đoán trước".

Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ cho biết có 1/3 khả năng năm 2024 sẽ ấm hơn năm 2023 và 99% khả năng năm nay sẽ nằm trong top 5 năm nóng nhất.