Ukraine yêu cầu gấp rút điều tra việc Nga tiêu diệt vũ khí tiên tiến của Mỹ viện trợ

Hôm 7/3, Nga tuyên bố đã phá hủy 3 xe tăng Abrams, 3 hệ thống pháo phản lực HIMARS và 10 xe tăng Bradley trong 10 ngày.

Lần đầu tiên một video xuất hiện trong tuần này cho thấy một trong 39 HIMARS của Kyiv đã bị phá hủy trong một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Nga gần Nykanorivka ở phía đông tỉnh Donetsk, cách mặt trận hiện tại khoảng 30 dặm về phía tây và gần như cách đều các thành phố Avdiivka và Bakhmut mà Nga đã chiếm được.

HIMARS đã trở thành biểu tượng cho sự kháng cự ngoan cố và tinh vi của Kyiv trong cuộc chiến với  Nga, đồng thời là biểu tượng cho sự hợp tác quân sự thành công giữa NATO và Ukraine. Kể từ khi xung trận tháng 6/2022, HIMARS đã trở thành mục tiêu hàng đầu của Moscow.

Nhưng mặc dù Nga đã tuyên bố rằng nhiều hệ thống pháo phản lực này đã bị phá hủy, trong đó có một vụ suýt  bắn trượt gần đây khiến hai chiếc HIMARS dính đầy mảnh đạn — video tuần này cho thấy sự mất mát thực sự đầu tiên của Ukraine xét về hệ thống HIMARS.

Việc phá hủy hệ thống pháo phản lực HIMARS đã gây lo ngại ở Ukraine, điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi các đội HIMARS đóng vai trò quan trọng trong việc nhắm mục tiêu vào các sở chỉ huy, trung tâm hậu cần và nơi tập trung quân có giá trị cao của Nga.

Roman Kostenko, thư ký ủy ban an ninh, quốc phòng và tình báo quốc gia của quốc hội Ukraine, đã kêu gọi một cuộc điều tra.

"Phải mất rất nhiều thời gian để nhắm một tên lửa Iskander như vậy", ông nói với Ukrainska Pravda, đề cập đến loại tên lửa đạn đạo của Nga được cho là nguyên nhân gây ra vụ bắn trúng HIMARS.

"Hãy để các chuyên gia điều tra lý do tại sao điều này xảy ra", ông nói thêm. "Tất nhiên, HIMARS đã bắn từ phía sau và chúng tôi thấy rằng tình báo của kẻ thù hiện đang hoạt động để phát hiện HIMARS".

Dù tổn thất lớn, Ukraine vẫn có nhiều HIMARS đang hoạt động. Thật vậy, mối quan tâm cấp bách hơn đối với Kiev là liệu nước này có đủ đạn dược cho họ hay không. Tên lửa HIMARS thuộc mọi tầm bắn đều nằm trong số vũ khí viện trợ bị mắc kẹt do bế tắc đảng phái ở Washington.

Sự mất mát này có thể coi như một lời cảnh tỉnh đối với người Ukraine và các đối tác Mỹ của họ.

Ivan Stupak, cựu sĩ quan Cơ quan An ninh Ukraine và hiện là cố vấn cho ủy ban an ninh, quốc phòng và tình báo quốc gia của quốc hội Ukraine, nói với Newsweek: "Điều đó có nghĩa là chiến tranh vẫn đang tiếp diễn, vì vậy chúng tôi phải đề phòng".

Cuộc tấn công dường như được thực hiện với sự hỗ trợ của máy bay không người lái tầm cao.

Stupak nói: "Một mặt, đó là dấu hiệu cho thấy khả năng của Nga, nhưng mặt khác, phía Ukraine thiếu các trạm radar tinh vi. Ngoài ra, còn thiếu các hệ thống phòng không ở tuyến đầu để bảo vệ lực lượng mặt đất của chúng ta".

Ông nói thêm: "Thỉnh thoảng chúng tôi thấy bằng chứng cho thấy máy bay không người lái nhận dạng của Nga đang bay qua lãnh thổ Ukraine ở độ sâu khoảng 50 km".

Pavel Luzin, nhà phân tích quân sự Nga và là học giả thỉnh giảng tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher, nói với Newsweek rằng việc phá hủy HIMARS đầu tiên đáng chú ý nhất ở chỗ quân đội Moscow phải mất rất nhiều thời gian mới đạt được mục tiêu.

Ông giải thích: "Thật thú vị khi HIMARS tồn tại được trong một thời gian dài như vậy. Đó là một thành công lớn. Nga đã mất hàng trăm MLRS (hệ thống tên lửa phóng loạt) và hàng nghìn khẩu pháo trong cùng thời gian."

Luzin nói thêm: "Tôi cho rằng phần lớn là do may mắn của quân đội Nga". Và tất nhiên, người Ukraine rất sáng tạo và đôi khi họ thích mạo hiểm nhằm phá hủy thứ gì đó có giá trị từ phía Nga".

Luzin cho rằng Lầu Năm Góc sẽ không quá lo lắng vì người Ukraine sẽ học được cách bảo vệ HIMARS.