“Vận động nháy nháy”

Chuyện này không được đào sâu thêm nữa, nhưng rõ ràng, nó là lời cảnh báo về câu chuyện “quân xanh quân đỏ”, một dạng thức của vấn đề nhóm lợi ích. Bởi sự mồi, mớm (nếu quả có như thế) diễn ra trước sự theo dõi của ĐBQH và hàng triệu cử tri, nhân dân sẽ là sự thỏa hiệp giữa những người đang thực hiện giám sát tối cao và người được giám sát.

Từ kỳ họp thứ 5 tới đây, câu chuyện “quân xanh quân đỏ” rất có thể lại sẽ diễn ra khi lần đầu tiên Quốc hội thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm. Nhưng phân định trách nhiệm thế nào, hóa ra không dễ, bởi có chương trình hành động của các chức danh là thứ chưa có trong tiền lệ. Trong buổi tiếp xúc cử tri, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nói ông cũng “đau đầu” trước câu chuyện mà cử tri nêu: Bộ trưởng nhận lỗi nhưng giải pháp lại là “cả hệ thống chính trị vào cuộc”.

Còn nhớ, trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ QH, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đã nói tới chuyện “không thể đưa những vấn đề cá nhân vào việc bỏ phiếu”, thậm chí ông lo ngại “QH mà bỏ phiếu không đúng ý dân thì chết”. Còn Chủ tịch nước thì cảnh báo: “Bỏ phiếu nếu không cẩn thận sẽ có tình trạng “chạy” phiếu tức là vận động phiếu, mà vận động ở đây là vận động nháy nháy, móc ngoặc với nhau”.

Nhưng câu chuyện “quân xanh quân đỏ”, không đơn thuần chỉ là lợi ích giữa cá nhân với cá nhân, giữa nhóm này với nhóm khác. Nguyên ĐBQH Nguyễn Minh Thuyết từng nói về câu chuyện “quán triệt” hồi QH quyết định việc mở rộng thủ đô: Lúc bỏ phiếu thăm dò thì kết quả là 226 phiếu thuận, 226 phiếu chống. Nhưng sau khi đưa về “quán triệt” thì kết quả bỏ phiếu chính thức có tới 92,9% phiếu thuận”.

Thật khó khi 92% ĐBQH là đảng viên. “Để các quy định của pháp luật không chỉ tồn tại trên giấy, trước hết phải đảm bảo điều kiện để ĐBQH thể hiện được chính kiến của mình. Chứ trước mỗi lần bỏ phiếu mà đoàn ĐBQH hoặc tổ đảng lại “làm công tác tư tưởng” và “định hướng” thì rất khó để ĐBQH thực hiện quy định của pháp luật và thể hiện ý chí của cử tri”- ông Thuyết nói.

Có lẽ cái nút thắt cuối cùng của câu chuyện, nói như Chủ tịch QH: “Bây giờ đại biểu làm việc (lấy phiếu) tín nhiệm thay dân. Dân chủ là phải tiến tới dân tự làm”.

Anh Đào