Vay tiền mua căn hộ, chủ nhà đứng ngồi không yên vì thuế cho thuê

Người cho thuê khóc ròng

Được biết, theo kế hoạch chống thất thu ngân sách của TP.HCM, chủ căn hộ cho thuê tại 5 chung cư ở quận 11, gồm: RES 11, Khu nhà ở thương mại Thuận Việt, Cao ốc Bảo Gia, Chung cư The EverRich, chung cư 70 Lữ Gia, Cao ốc Khải Hoàn, sẽ được thí điểm thu thuế.

Theo đó, cơ quan thuế sẽ làm việc với ban quản trị chung cư để cung cấp danh sách các hộ cho thuê căn hộ, các hộ trực tiếp kinh doanh tại chung cư; phối hợp với công an khu vực, rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng để tuyên truyền cho các chủ căn hộ có cho thuê nhà, căn hộ kê khai, nộp thuế cho thuê thông qua ban quản trị chung cư...

Trước thông tin trên, nhiều người đang sở hữu căn hộ cho thuê tại TP.HCM như "ngồi trên đống lửa". Anh C.T Hùng (ngụ quận 11) chia sẻ hiện đang sở hữu căn hộ cho thuê với giá 12 triệu đồng/tháng. Trước đó, căn hộ của anh cho thuê với giá 15 triệu/tháng, nhưng do ảnh hưởng dịch Covid-19 khó tìm khách thuê nên phải giảm giá.

Anh cho hay, căn hộ này vợ chồng anh vay ngân hàng thời hạn 15 năm, mỗi tháng phải trả gốc lẫn lãi hơn 10 triệu đồng. 

"Tính ra, số tiền cho thuê mỗi tháng vừa đủ để chúng tôi trả nợ ngân hàng chứ không có dư. Nếu phải đóng thuế cho thuê căn hộ thì chúng tôi không biết xoay sở thế nào trong thời buổi kinh tế đang khó khăn thế này", anh H cho hay.

Cùng tâm trạng trên, anh Nam (nhân viên kinh doanh, ngụ quận Gò Vấp) cho biết hiện đang hoang mang, lo lắng trước thông tin thu thuế cho thuê căn hộ. "Chúng tôi nghe nói việc thí điểm thu thuế với người cho thuê căn hộ, tuy nhiên chưa có hướng dẫn cụ thể từ cơ quan chức năng, nên chưa biết phải làm thế nào", anh Nam nói.

Theo chia sẻ, 5 năm trước, anh Nam có vay vốn ngân hàng để mua lại 2 căn hộ đã hoàn thiện tại một chung cư trên đường Phạm Văn Đồng (quận Gò Vấp) nhằm mục đích cho thuê và sau này để dành cho con cái. Mỗi tháng, trung bình anh phải trả ngân hàng hơn 18 triệu đồng.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng dịch Covid-19, 2 năm nay, nguồn thu nhập của vợ chồng anh bị sụt giảm nghiêm trọng. Thêm vào đó, việc tìm khách thuê trở nên rất khó khăn vì họ bị ảnh hưởng công việc, mất việc thường có xu hướng không thuê nữa, hủy ngang hợp đồng.

"Tôi phải giảm giá thuê, thông báo tìm người cho ở ghép,… để kiếm tiền đóng lãi ngân hàng nhưng nhiều tháng vẫn không xoay sở được. Vừa qua, tôi có bàn với vợ là bán lỗ 1 căn để trả bớt nợ ngân hàng nhưng vì dịch bệnh nên mãi chưa bán được", anh Nam nói.

Theo nhiều chủ nhà, khi mua căn hộ, bản thân người mua đã phải đóng rất nhiều các loại thuế, phí như: Thuế trước bạ, thuế nhu nhập cá nhân, phí sang nhượng… Bên cạnh đó, khi nhận sản phẩm căn hộ, chủ nhà còn phải đóng phí quản lí hàng tháng, phí môi giới khi tìm khách thuê,…

Trong bối cảnh giá căn hộ liên tục leo thang nhưng giá cho thuê lại không tăng thậm chí còn giảm mạnh, đặc biệt là so với trước dịch Covid-19. Theo ghi nhận chung, những tác động từ đại dịch Covid-19, giá cho thuê căn hộ tại TP.HCM đã giảm khoảng 30-40%, thậm chí một số khu vực giảm đến 50%.

Đáng nói, dù chủ nhà giảm giá mạnh nhưng tỷ lệ bỏ trống vẫn chiếm khoảng 30 - 40%. Đã có không ít nhà đầu tư vay ngân hàng để mua căn hộ cho thuê và chấp nhận bán tháo, bán lỗ để giải chấp ngân hàng.

Những trường hợp nào được miễn, giảm?

Theo đại diện Cục thuế TP.HCM, cơ quan này hiện đang xây dựng kế hoạch chi tiết việc thí điểm thu thuế đối với người cho thuê căn hộ, dự kiến trong tháng 5/2021 sẽ hoàn thành.

Theo đó, nếu chủ nhà chỉ có 1 căn hộ duy nhất và doanh thu 1 năm dưới 100 triệu đồng sẽ không phải kê khai nộp thuế. Tuy nhiên, nếu có 2 - 3, hoặc nhiều căn hộ cho thuê thì tổng doanh thu một năm sẽ hơn 100 triệu đồng, bắt buộc phải đóng thuế.

Được biết, trên thực tế, thu thuế cho thuê căn hộ, chung cư không phải là quy định mới, mà thuộc diện thu thuế cho thuê tài sản, đã được quy định tại Thông tư 92 của Bộ Tài chính. Theo quy định, người cho thuê nhà có doanh thu năm trên 100 triệu đồng (8,3 triệu đồng/tháng) phải nộp thuế giá trị gia tăng 5% và thuế thu nhập cá nhân 5%.

Theo các chuyên gia tài chính, quy định đánh thuế cho thuê nhà ở, nhà chung cư là hợp  lý. Tuy nhiên, việc cụ thể hóa vấn đề thuế với từng trường hợp mới là điều khó, cần phải tính toán kỹ.

Thứ nhất, nếu chủ nhà chỉ có một căn chung cư cho thuê và hiện vẫn ở nhà cũ nhỏ, lý do phải cho thuê là cần tiền trả khoản vay ngân hàng (cả gốc và lãi) hàng tháng. Như vậy, thuế có được khấu trừ phần gốc và lãi trả ngân hàng không?

Thứ hai, nếu chủ nhà có nhiều nhà, chung cư cho thuê như một hình thức kinh doanh thu lợi nhuận chính. Vậy họ có được khấu trừ phần chi phí cho cá nhân và người phụ thuộc không nếu như đây là nguồn thu nhập chính?

Và cuối cùng, trường hợp chủ nhà chỉ có một căn nhà, chung cư và phải cho thuê để thuê lại căn nhỏ hơn lấy tiền sinh sống, vậy tính thuế như thế nào? Liệu có khấu trừ đầu vào, đầu ra, chi phí cơ bản cho cá nhân và người phụ thuộc không. 

Đây là các vấn đề cơ quan quản lý cần làm rõ và phổ biến rộng rãi để tránh tâm lý hoang mang, lo lắng cho người sở hữu căn hộ cho thuê.