Việt Nam tham gia thảo luận về xây dựng lòng tin châu Á

Hội nghị về Phối hợp hành động và Các Biện pháp xây dựng lòng tin ở châu Á (CICA) được thành lập theo sáng kiến của Tổng thống Kazakhstan Nursultan A. Nazarbayev  đưa ra từ năm 1992 và chính thức họp cấp Bộ trưởng lần đầu tiên năm 1999. Mục tiêu của CICA gồm thúc đẩy hợp tác đa phương vì hoà bình, an ninh và ổn định ở châu Á; hợp tác chống khủng bố, ma tuý và vũ khí huỷ diệt hàng loạt, thúc đẩy thương mại và bảo vệ môi trường; chống phổ biến vũ khí huỷ diệt; tăng cường hiểu biết lẫn nhau và xây dựng lòng tin.

Đến nay CICA gồm 26 quốc gia thành viên, với 8 nước và 4 tổ chức quốc tế làm quan sát viên. Việt Nam là thành viên chính thức của CICA từ năm 2010.

Ngày 28.4. 2016, tại Bắc Kinh, Trung Quốc, đã diễn ra cuộc họp các Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ năm của CICA với sự tham dự của 10 Bộ trưởng, 10 Quốc Vụ khanh và Thứ trưởng, cùng đại diện của các nước thành viên và các nước, tổ chức quan sát. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Đình Quý dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham gia cuộc họp.

Với chủ đề “Thúc đẩy an ninh thông qua đối thoại”, cuộc họp tập trung thảo luận các thách thức về an ninh truyền thống và phi truyền thống hiện nay ở châu Á. Các nước cho rằng khủng bố quốc tế, chủ nghĩa cực đoan bạo lực là mối đe doạ chung và cộng đồng quốc tế cần cùng nhau hợp tác nhằm ngăn ngừa và loại bỏ hiểm hoạ này. Để giải quyết các điểm nóng, tranh chấp và xung đột khu vực, các nướccho rằng cần tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và CICA. Cuộc họp nhấn mạnh quan hệ tương hỗ giữa an ninh và phát triển, đồng thời khẳng định phát triển là mục tiêu chung và an ninh là trách nhiệm chung của tất cả các nước. Các đại biểu cho rằng CICA cần đóng vai trò tích cực hơn trong việc xây dựng và củng cố lòng tin, thông qua đối thoại và các hành động cụ thể nhằm góp phần bảo đảm hoà bình, an ninh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của khu vực và thế giới.

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Đình Quý nhấn mạnh các nước cần cùng nỗ lực thúc đẩy đối thoại chân thành, xây dựng và có các biện pháp cụ thể, thiết thực hơn để xây dựng lòng tin. Thứ trưởng cho rằng CICA cần tập trung thúc đẩy giải quyết mọi tranh chấp bằng các biện pháp hoà bình phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế.

Thứ trưởng Đặng Đình Quý nêu bật tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu đối với an ninh nguồn nước và kêu gọi các nước tăng cường hợp tác quản lý bền vững các nguồn nước xuyên biên giới; đánh giá cao việc Trung Quốc và Lào thời gian qua đã giúp tăng lưu lượng nước xuống hạ nguồn sông Mê Công, góp phần giảm thiểu tác động của hạn hán và xâm ngập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long; đề nghị các nước tiếp tục hợp tác trên tinh thần đó.

Đề cao ý nghĩa của an ninh biển đối với sự phát triển của khu vực CICA, Thứ trưởng nhấn mạnh các nước cần cùng tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, giải quyết mọi tranh chấp bằng các biện pháp hoà bình phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.

Kết thúc cuộc họp, các nước đã đồng thuận thông qua Tuyên bố Bộ trưởng khẳng định cam kết giữ vững và bảo vệ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, trong đó có không sử dụng hay đe doạ sử dụng vũ lực, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giải quyết hoà bình các tranh chấp bằng các biện pháp hoà bình quy định tại Hiến chương Liên hợp quốc; nhấn mạnh các nước cần kiềm chế, tránh có các hành động có thể làm trầm trọng thêm tình hình.

Tuyên bố cũng hoan nghênh việc thành lập Cộng đồng ASEAN, vai trò và nỗ lực của ASEAN trong việc thúc đẩy hợp tác, tăng cường lòng tin, củng cố hoà bình, an ninh và ổn định khu vực; hoan nghênh việc thông qua và bày tỏ quyết tâm thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 vì sự Phát triển Bền vững và Thoả thuận Paris về Biến đổi khí hậu.