Vùng quê đáng sống ở Quảng Nam, vườn đẹp, trái ngon, khách du lịch tham quan nhà cổ, làng cổ

Những năm gần đây, kinh tế vườn - kinh tế trang trại (KTV, KTTT) ở huyện miền núi Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam phát triển khá mạnh với nhiều mô hình KTV, KTTT đã đem lại giá trị kinh tế khá cao. Đặc biệt, từ khi huyện triển khai thực hiện đề án 03 và nghị quyết 35 của HĐND tỉnh đã tạo bệ phóng cho nông dân huyện đầu tư phát triển KTV, KTTT hiệu quả, thu nhập của người dân ngày càng nâng cao.

Về xứ sở vựa trái cây ở Quảng Nam xem nông dân vừa làm vườn vừa làm du lịch hút khách...

Huyện Tiên Phước được mệnh danh là huyện có vườn cây ăn quả, làm kinh tế vườn, trang trại lớn nhất tỉnh Quảng Nam. Đây cũng được ví như một miền Tây thu nhỏ của tỉnh Quảng Nam với nhiều loại trái cây đặc sản như, bòn bon, măng cụt, sầu riêng, bưởi da xanh...

Một trong hàng chục khu vườn cây ăn quả của huyện Tiên Phước với một vẻ đẹp hoang sơ, xanh um nhìn từ trên cao.

Gia đình ông Nguyễn Đình Sưu, làng Lộc Yên, xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước trước đây làm nghề nông, nhưng chưa chú trọng vào phát triển kinh tế vườn. Từ khi được địa phương hỗ trợ kinh phí theo đề án 03, gia đình ông Sưu đã tập trung chuyển sang trồng cây ăn quả với các loại như bòn bon, măng cụt, thanh trà, sầu riêng, bưởi da xanh. 

Vườn nhà ông Sưu hiện có khoảng 50 cây măng cụt, 20 cây bưởi da xanh, 60 cây bòn bon, 15 cây bưởi da xanh, thanh trà, một số cây trồng đang trong giai đoạn thu hoạch. Trung bình mỗi năm khu vườn đem lại nguồn thu trên 50 triệu đồng.

Ngoài ra, gia đình ông Sưu còn đầu tư chỉnh trang khuôn viên vườn nhà, cổng ngõ, đào ao thả cá... theo hướng xanh, sạch, đẹp, hiệu quả. Trong quá trình thực hiện gia đình được nhà nước hỗ trợ trên 30 triệu đồng. 

Điểm nổi bậc của khu vườn là khi vào vụ thu hoạch, khách đông khách du lịch đến làng cổ Lộc Yên ghé vào tham quan, mua trái cây đem về làm quà nên gia đình không phải chở đi bán ở chợ huyện, hay bán cho thương lái.

"Trước đây, khu vườn này chủ yếu là các loại cây tạp, xen lẫn cây mít, quế, chè, dó bầu... Khoảng 10 năm lại đây UBND huyện có nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ nhà nông làm vườn, khích khích phát triển du lịch sinh thái làng quê theo hướng homestay, gia đình đã tập trung trồng cây ăn quả, chỉnh trang vườn nhà thu hút khách du lịch...", ông Sưu nói.

Du khách thập phương và cả khách quốc tế về xứ sở cây ăn quả Tiên Phước chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng và tận hưởng không khí trong lành, thưởng thức nhiều loại trái cây nổi tiếng ở đây.

Không chỉ gia đình ông Sưu, hiện nay trong làng cổ Lộc Yên có khoản 20 vườn nhà được đầu tư chỉnh trang theo hướng xanh, sạch, đẹp, hiệu quả. 

Trung bình mỗi khu vườn cho thu nhập 100 triệu đồng/ năm. Trong đó, nhiều khu vườn nhà được đầu tư bài bản đón khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.

Theo báo cáo của Trung tâm Kỹ thuật Nông nghiệp huyện Tiên Phước trong 3 năm (2022 - 2024), toàn huyện có 1.401 hộ đăng ký thực hiện nghị quyết 35. 

Qua sàng lọc hồ sơ và kiểm tra thực tế, số hồ sơ đáp ứng quy định được thẩm định phê duyệt là 734 hộ, với tổng diện tích thẩm định là 241 ha, tổng số tiền đầu tư 51 tỷ đồng (trong đó kinh phí nhà nước hỗ trợ trên 31,7 đồng).

Tính đến ngày 15/10/2024, tổng số kinh phí từ nghị quyết 35 đã giải ngân hỗ trợ sau đầu tư cho 576 hộ gia đình với kinh phí 22,7 tỷ đồng, đạt 100% vốn tỉnh giao. Trong đó, vườn trồng mới là 487 vườn; vườn chỉnh trang, nâng cao hiệu quả sản xuất là 84 vườn, với kinh phí hỗ trợ là 21,32 tỷ đồng. Đối với kinh tế trang trại, có 5 trang trại (2 trang trại tổng hợp, 3 trang trại trồng trọt), được hỗ trợ theo Nghị quyết số 35 với số tiền 1,38 tỷ đồng.

Kinh tế vườn, kinh tế trang trại đã tạo ra các vùng nguyên liệu tại chỗ để thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2018-2020, với 28 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP, 6 sản phẩm được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Quảng Nam.

Ông Bùi Văn Thắng - Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Tiên Phước cho biết, từ các hạng mục được hỗ trợ theo Nghị quyết 35 như, công trình cấp nước, hệ thống tưới, cải tạo mặt bằng, cơ sở hạ tầng trang trại... đã tạo điều kiện cho người dân thực hiện các mô hình KTV, KTTT ngày càng hiệu quả, chất lượng hơn.

"Thông qua công tác tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật đã từng bước nâng cao nhận thức cho người dân trong phát triển kinh tế nông nghiệp; thay đổi phương thức sản xuất quảng canh sang thâm canh, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh theo đúng quy trình kỹ thuật. Các loại cây trồng được bố trí theo từng lô, trồng đúng mật độ quy định, bố trí trồng xen giữa

cây lâu năm và cây hằng năm phù hợp để nâng cao hệ số sử dụng đất và hiệu quả trên một đơn vị diện tích. 

Các mô hình đều ứng dụng lắp đặt hệ thống tưới bán tự động, điều khiển tự động qua điện thoại thông minh, béc tưới đến từng gốc cây, giúp hộ dân theo dõi đảm bảo nguồn nước và tiết kiệm nước tưới", ông Thắng nói.

Một hécta vườn cây ăn quả, thu nhập gần 170 triệu đồng

Nhờ tác động của các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại như, Đề án 03, Nghị quyết 35, các dự án liên kết sản xuất... diện tích vườn toàn huyện không ngừng tăng lên.

Tính đến tháng 6/2024, tổng diện tích vườn đạt được 6.825 ha/7.000ha, tăng 1.145 ha so với năm 2020 (5.680 ha). 

Diện tích cây ăn quả trồng mới đạt 760,3 ha/500ha, vượt 52% chỉ tiêu Nghị quyết đề ra. Trong đó, diện tích các cây chủ lực trong kinh tế vườn tăng, so với đầu nhiệm kỳ (năm 2020) cây măng cụt đạt 595,3 ha, tăng 445ha, cây sầu riêng đạt 134,7ha, tăng 71ha; bưởi da xanh 143ha, tăng 93 ha; cây cau đạt 1.056 ha, tăng 416 ha.

\Diện tích vườn được cải tạo, đầu tư, thâm canh nâng cao năng suất, sản lượng, hiệu quả kinh tế đạt 5.000ha/5.882 ha kế hoạch, tăng 1.016 ha so với đầu nhiệm kỳ (năm 2020 có 3.984 ha vườn được cải tạo, chỉnh trang), đạt 85% chỉ tiêu nghị quyết. 

Số lượng vườn có tham gia liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị là 1.528 vườn, đạt 63% chỉ tiêu nghị quyết đề ra. Toàn huyện Tiên Phước hiện đã có 410 vườn đạt tiêu chí vườn mẫu cấp huyện và có 500 vườn xanh, sạch, đẹp, hiệu quả; có 50 vườn đủ điều kiện đón khách du lịch tham quan, trải nghiệm. Huyện Tiên Phước đã dành được 22 giải thưởng trong cuộc thi "Vườn đẹp" cấp tỉnh.

Về kinh tế trang trại, tính đến tháng 6/2024, toàn huyện có 41 trang trại, đạt 82% chỉ tiêu Nghị quyết, ước đến cuối nhiệm kỳ đạt 100% chỉ tiêu đề ra.

Trong đó, 14 trang trại trồng trọt, 4 trang trại tổng hợp và 23 trang trại chăn nuôi. Tổng diện tích đất trang trại 49,5ha, các loại cây trồng, con vật nuôi chủ yếu măng cụt, bưởi da xanh, sầu riêng, cam quýt các loại, bò, heo...

Ông Nguyễn Hùng Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam cho biết, tổng nguồn vốn vốn tín dụng huy động cho nông nghiệp, KTV, KTTT đạt trên 1.000 tỷ đồng. Nhờ đó, chất lượng các mô hình KTT, KTTT ngày càng tăng. Mức độ thâm canh, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh của nông dân đã có chuyển biến tích cực.

Địa phương phấn đấu nâng giá trị sản xuất KTV, KTTT đến năm 2025 lên 172 triệu/1ha; giá trị sản xuất KTV-KTTT chiếm trên 40% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện; thực hiện cải tạo, đầu tư, thâm canh nâng cao năng suất, sản lượng, hiệu quả kinh tế của 5.882ha vườn nhà, vườn đồi hiện có.

Phấn đấu đến 2025 diện tích vườn toàn huyện đạt 7.000ha; đến năm 2025, tập trung đẩy mạnh phát triển các cây chủ lực; măng cụt 700ha; bưởi 200ha; sầu riêng 200ha và định hướng đến năm 2030 cây măng cụt đạt 1.000ha; bưởi 500ha; sầu riêng 500ha.

"Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XVII đã xác định, đẩy mạnh phát triển KTV, KTTT du lịch sinh thái gắn với xây dựng bản sắc văn hóa thuần Việt là một trong 3 nhiệm vụ đột phá mà đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện nhà phải đạt được, hướng tới mục tiêu thực hiện thành công huyện nông thôn mới.

Phấn đấu đến năm 2030, huyện Tiên Phước đạt huyện nông thôn mới kiểu mẫu; là một trong những trung tâm du lịch sinh thái làng quê của tỉnh Quảng Nam; đô thị Tiên Kỳ là đô thị sinh thái - văn minh...", ông Nguyễn Hùng Anh cho biết.