Vướng mắc quy định, xuất khẩu cây cảnh bị “đóng băng”

Bà Nguyễn Thị Hoàng – Giám đốc Trung tâm Bonsai Thanh Tâm (phường Tân Thới Nhất, quận 12, TP.HCM) cho biết, do không được cơ quan Hải quan cấp phép thông quan, từ cuối năm ngoái, doanh nghiệp này phải ngậm ngùi hủy hợp đồng với các đối tác nước ngoài. Đến nay, sau gần một năm “chạy vạy”, tìm sự hỗ trợ từ các cơ chức năng, hoạt động xuất khẩu cây cảnh của Thanh Tâm vẫn bế tắc.

Cụ thể, hiện nay, để xuất khẩu cây cảnh, doanh nghiệp phải cung cấp giấy chứng nhận nguồn gốc, xuất xứ, tuổi cây, quy cách và kích thước cây theo quy chế trên thì mới được phép thông quan.

Tuy nhiên, do nguồn cung cấp nguyên liệu để trồng cây cảnh được thu mua từ nhiều nhà vườn khác nhau, đồng thời, qua nhiều trung gian chăm sóc, tạo kiểu, dẫn tới việc rất khó để xác minh nguồn gốc.

“Cán bộ địa phương cũng không ai chịu cung cấp “chứng minh thư” cho cây cảnh, do không phải chuyên môn. Việc hạn chế tình trạng khai thác cây rừng và cây quý hiếm xuất khẩu của ngành nông nghiệp là chính đáng, tuy nhiên, phải hướng dẫn cụ thể và “đơn giản hóa” các thủ tục để doanh nghiệp xuất khẩu cây cảnh còn có đường duy trì hoạt động kinh doanh”- bà Hoàng nói.

Còn theo ông Trần Viết Mỹ - Phó Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh TP.HCM, dù mới phát triển như một ngành kinh tế tổng hợp trong vòng 10 năm trở lại đây nhưng sinh vật cảnh Việt Nam đã phát triển mạnh về chất lượng và số lượng. Một số loại bonsai tạo từ những cây có trái chỉ có tại Việt Nam được nhiều thị trường thế giới chưa chuộng.

Tuy vậy, Việt Nam chưa thực sự tham gia mạnh mẽ vào thị trường khu vực và thế giới do chưa đáp ứng được những đơn hàng lớn, tính liên kết giữa các nhà vườn cũng chưa có. Thêm vào đó, các rào cản về kỹ thuật như yêu cầu kiểm dịch, chứng nhận nguồn gốc xuất xứ của cây như trên… khiến việc xuất khẩu bonsai, cây cảnh hiện nay phải tạm ngừng.