2,5 giây định đoạt số phận của cựu Thủ tướng Shinzo Abe

Hai phát súng cách nhau 2,5 giây

Việc ông Abe bị một người đàn ông sử dụng vũ khí tự chế sát hại ở thành phố Nara, miền Tây Nhật Bản vào ngày 8/7 đã gây chấn động khắp nước Nhật, nơi bạo lực súng đạn hiếm khi xảy ra và các chính trị gia thường vận động gần công chúng với các biện pháp an ninh hạn chế.

Các nhà chức trách Nhật Bản - bao gồm cả Thủ tướng Fumio Kishida - đã thừa nhận những sơ hở về an ninh và cảnh sát cho biết họ đang tiến hành điều tra.

Xem lại video về vụ ám sát cựu Thủ tướng Nhật Bản, các chuyên gia an ninh nhận thấy rằng, các biện pháp an ninh để bảo vệ ông Abe, 67 tuổi đã bị "hở" từ phía sau khi ông nói chuyện với công chúng trên đường phố. Điều này đã khiến kẻ tấn công - được cảnh sát xác định là Tetsuya Yamagami, 41 tuổi, mang theo vũ khí tiếp cận cựu Thủ tướng Nhật Bản ở khoảng cách vài mét mà không bị kiểm soát.

Ông Kenneth Bombace, người đứng đầu Global Threat Solutions, nơi cung cấp dịch vụ bảo vệ cho Tổng thống Mỹ Joe Biden khi ông còn là ứng cử viên tổng thống bình luận: “Họ lẽ ra phải nhìn thấy kẻ tấn công cố tình tiếp cận phía sau của cựu Thủ tướng và can thiệp kịp thời.

Yamagami đã đứng cách ông Abe khoảng 7 mét (23 feet) trước khi bắn phát súng đầu tiên nhưng bị trượt, tờ Yomiuri Shimbun cho biết, trích dẫn các nguồn điều tra.

Sau đó, nghi phạm bắn tiếp phát súng thứ hai, cách phát súng đầu tiên 2,5 giây. Phát súng trúng mục tiêu, ở khoảng cách khoảng 5 mét khiến ông Abe gục ngã xuống đất, báo Nhật cho hay.

John Soltys, một cựu sĩ quan Hải quân SEAL và CIA, hiện là Phó Chủ tịch Công ty an ninh Prosegur, cho biết các vệ sĩ của ông Abe dường như không thiết lập "vòng an ninh đồng tâm" xung quanh cựu Thủ tướng. "Họ không có bất kỳ hình thức giám sát nào trong đám đông", ông Soltys nói.

Khi được hỏi về phân tích của các chuyên gia, lãnh đạo lực lượng cảnh sát tỉnh Nara, phụ trách an ninh cho chiến dịch vận động bầu cử của ông Abe nói với Reuters trong một tuyên bố rằng, họ "cam kết xác định kỹ lưỡng các vấn đề an ninh" trong việc bảo vệ ông Abe, nhưng từ chối bình luận thêm.

Đoạn video cho thấy, sau khi nghe thấy phát súng đầu tiên, ông Abe quay lại và nhìn qua vai trái của mình, chưa kịp nhận ra chuyện gì đang xảy ra thì đã bị phát súng thứ 2 bắn trúng.

Ông Mitsuru Fukuda, Giáo sư Đại học Nihon chuyên về quản lý khủng hoảng và chống khủng bố bình luận, mặc dù lực lượng an ninh đã bắt được kẻ tấn công ngay sau đó nhưng đó là “phản ứng sai lầm” khi cố truy đuổi kẻ tấn công thay vì dồn hết sức bảo vệ ông Abe.

"Mọi người đều giật mình và không có ai chạy ngay đến bảo vệ ông Abe", Yasuhiro Sasaki, một cảnh sát đã nghỉ hưu ở tỉnh Saitama gần Tokyo, người từng phụ trách an ninh cho các VIP bình luận.

Cơ quan Cảnh sát Quốc gia, có chức năng giám sát lực lượng cảnh sát địa phương thừa nhận, việc ông Abe bị ám sát là do cảnh sát không hoàn thành trách nhiệm của mình. Họ đã thành lập một đội chuyên gia để xem xét các biện pháp an ninh và bảo vệ cũng như tìm kiếm các bước cụ thể để ngăn chặn vụ việc nghiêm trọng như vậy tái diễn.

Vụ ám sát lẽ ra có thể tránh được

Đoạn phim cho thấy 4 vệ sĩ ở trong lan can khi cựu Thủ tướng Abe phát biểu, theo Koichi Ito, một cựu trung sĩ tại đội tấn công đặc biệt của Sở Cảnh sát Thủ đô Tokyo và hiện là một cố vấn an ninh cho biết.

Khi ông Abe bước lên phát biểu, Yamagami có thể được nhìn thấy đang vỗ tay phía sau.

Khi Yamagami tiến tới phía sau cựu Thủ tướng Nhật Bản, lực lượng an ninh dường như không hề có bất cứ hành động nào.

Một thành viên của Cơ quan An ninh Ngoại giao Mỹ, cơ quan bảo vệ các nhà ngoại giao cấp cao và chức sắc nước ngoài cho biết, ông Abe đáng lẽ phải có một vệ sĩ bảo vệ chặt chẽ để giúp ông thoát khỏi những tình huống nguy hiểm.

“Nếu chúng tôi ở tình huống đó, chúng tôi sẽ bao bọc xung quanh ông ấy, dùng cơ thể che chắn cho ông ấy và di chuyển khỏi đó”, vị quan chức này bình luận.

Katsuhiko Ikeda, cựu Tổng giám đốc cảnh sát Tokyo, người điều hành an ninh cho hội nghị thượng đỉnh G8 diễn ra tại Nhật Bản năm 2000 và 2008 nhận định, tình hình sẽ phát triển rất khác nếu lực lượng an ninh của ông Abe đứng đủ gần để chạy tới che chắn cho cựu Thủ tướng Nhật Bản trong một hoặc hai giây.

Ito, cựu trung sĩ cảnh sát nói rằng an ninh có thể đã chặn được phát súng đầu tiên nếu họ cảnh giác và nhạy bén. Thậm chí, kể cả không chặn được phát súng đầu tiên, họ vẫn thể chặn được phát súng thứ 2. Nói cách khác, rõ ràng, vụ ám sát lẽ ra đã có thể tránh được.

“Ngay cả khi họ bỏ lỡ phát súng thứ nhất, vẫn có hơn hai giây trước khi nghi phạm bắn phát thứ hai, vì vậy họ chắc chắn có thể ngăn chặn điều đó. Nếu ông Abe được bảo vệ đúng cách, vụ ám sát có thể tránh được", ông Ito bình luận.