“Bắt buộc hiến máu” là vi phạm quyền con người

Theo bà Tú Anh, việc khuyến khích, vận động người dân tham gia tự động hiến máu là rất nhân văn, đảm bảo được nguồn máu cung cấp cho người bệnh. “Nếu ai cũng có thể giác ngộ rằng chỉ cần một ít máu mình cho đi có thể cứu được cả cuộc đời người khác thì sẽ thấy được ý nghĩa của việc hiến máu” – bà Tú Anh cho biết.

Tuy nhiên, bà Tú Anh cũng khẳng định, việc hiến máu chỉ nên khuyến khích chứ không thể ép buộc. “Nếu Luật quy định “bắt buộc hiến máu” là vi phạm quyền con người, quyền tự quyết về thân thể, khiến người dân có thể có những phản ứng tiêu cực không đáng có”.

Trước đó, Bộ Y tế đã gửi tờ trình Bộ Tư pháp về Dự án Luật về máu và tế bào gốc. Về nghĩa vụ của công dân liên quan đến hiến máu, Bộ Y tế đưa ra 2 giải pháp được lựa chọn đó là: 1: Quy định việc hiến máu là nghĩa vụ bắt buộc của công dân phải thực hiện 01 năm/lần nhưng có loại trừ một số trường hợp không thể hiến máu. 2: Quy định việc hiến máu là tự nguyện kết hợp với tăng chi cho hoạt động vận động hiến máu. Tuy nhiên, phương án 1 “hiến máu là nghĩa vụ bắt buộc” đã gặp phải sự phản ứng gay gắt của người dân. Hiện theo thông tin mới nhất, Bộ Y tế đã lựa chọn phương án 2: "không bắt buộc hiến máu". 

Bà Tú Anh dẫn chứng, mới đây ở Hà Lan có thông qua Luật hiến các bộ phận trên cơ thể người mà theo đó, tất cả công dân đều phải kê bảng khai xác nhận hiến xác. Tuy nhiên, trên bảng kê khai đó có mục để người dân lựa chọn từ chối hiến bộ phận cơ thể. Khi đó, Chính phủ cũng tôn trọng quyền quyết định của người dân. Tuy nhiên, nếu người dân không kê bảng khai đó thì được “mặc định” là đồng ý hiến tạng và nếu chẳng may qua đời sớm, các bệnh viện có quyền lấy bộ phận cơ thể của họ để ghép cho người cần. “Đó có thể là một gợi ý hay cho chúng ta” – bà Tú Anh nói.

Về ý kiến cho rằng, người dân “ích kỷ”, chỉ thích nhận, không thích cho nên không thích hiến máu, bà Tú Anh cho biết, hiện mỗi năm Việt Nam vẫn có hàng chục triệu lượt người hiến máu, do đó không thể nói rằng tất cả người Việt đều ích kỷ. “Người tốt, người tự nguyện hiến máu đang rất đông, cho dù chưa đạt được tới lượng máu cần. Do đó, để người dân tích cực hiến máu thì các cơ quan ban ngành phải tăng cường vận động, đồng thời đề ra các chính sách ưu tiên, khuyến khích người tích cực hiến máu” – bà Tú Anh nhận định.

Theo bà Tú Anh, người dân còn ngại ngần hiến máu có thể còn nhiều lý do. Có thể do họ vẫn chưa thấy hết được tầm quan trọng của việc hiến máu. Cũng có thể người dân chưa tin tưởng vào việc giọt máu họ cho đi sẽ được sử dụng một cách có ý nghĩa nhất khi đâu đó. Thậm chí có người còn lo rằng nếu họ đi hiến máu và phát hiện ra các bệnh lây nhiễm (như HIV hay viêm gan B), họ sẽ không được bảo mật thông tin, khiến cuộc sống của họ gặp nhiều trắc trở… “Do đó, chúng ta cần tăng cường vận động, tuyên truyền và minh bạch các thông tin để giúp củng cố niềm tin của người dân. Tôi tin người tốt muốn chia sẻ máu để cứu sống người khác còn rất nhiều” – bà Tú Anh khẳng định.