Bộ GTVT đề xuất thu phí mới: Chỉ khổ dân

Phí chồng phí

Tờ trình đề xuất thu phí lưu hành phương tiện cá nhân và thu phí vào trung tâm thành phố vừa được Bộ trưởng GTVT ký trình Thủ tướng Chính phủ.

Phí lưu hành phương tiện sẽ gây thêm khó khăn về kinh tế cho người dân.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho biết, tuy nhằm mục đích hạn chế xe cá nhân nhưng diện áp dụng của phí này rất rộng (xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi và xe máy ở các thành phố lớn) nên khoản phí này tương tự như phí nộp cho Quỹ Bảo trì đường bộ đang được xây dựng.

Ông Hùng cho biết, cùng với phí Quỹ Bảo trì đường bộ, phí trước bạ đối với ô tô, xe máy (vừa tăng), người sở hữu phương tiện giao thông đang phải "còng lưng" đóng quá nhiều loại phí. Vì vậy, việc có thêm một loại phí nữa sẽ gây quá nhiều áp lực cho người sở hữu phương tiện giao thông.

Ông Hùng cho biết, trong bối cảnh đời sống người dân còn khó khăn như hiện nay thì việc thu thêm phí là chưa thích hợp.

Chuyên gia giao thông đô thị, TS Nguyễn Xuân Thuỷ - cũng cho rằng, việc thu phí khi vào khu vực trung tâm theo lượt có thể chấp nhận được, nhưng việc thu phí lưu hành xe trên diện rộng sẽ tác động đến túi tiền của người dân và thậm chí là "vô lý" với nhiều người.

TS Thuỷ phân tích, ở nhiều khu vực như nông thôn, các đô thị nhỏ không xảy ra ùn tắc, nếu đi ô tô mà phải đóng phí là thiếu công bằng. Ngoài ra, hiện nay, ở các thành phố vẫn còn một khu vực nông thôn rộng lớn không ùn tắc, nếu thu trên diện rộng sẽ ảnh hưởng đến nhóm này. Ở các đô thị lớn, có nhiều người nghèo, thu nhập thấp, xe máy là phương tiện mưu sinh của họ nên nếu thu thêm một loại phí sẽ gây khó cho họ.

Thu phí, đường vẫn tắc!

TS Khuất Việt Hùng - Trưởng Bộ môn Quy hoạch và Quản lý GTVT (ĐH GTVT Hà Nội), cho rằng: Việc thu phí lưu hành xe chỉ làm tăng ngân sách chứ không tác động đến hành vi sử dụng xe máy của người dân, không làm giảm số lượng người sử dụng xe máy và vì vậy không làm giảm ùn tắc giao thông. Khi người sở hữu xe máy đã phải đóng phí lưu hành thì đương nhiên họ sẽ sử dụng xe máy. TS Hùng cho biết, các nước trên thế giới phân biệt rất rõ hành vi gây ách tắc giao thông để thu phí chứ không thu phí theo đầu xe mà người dân sở hữu.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ cũng cho biết, ngay cả khi quyết định thu phí lưu hành được thông qua, phương án thu cũng rất khó thực hiện. Chẳng hạn, việc thu phí lưu hành đối với đầu xe máy đang sử dụng tại các thành phố lớn là điều không thể bởi, không giống như ô tô phải tiến hành kiểm định thường kỳ, xe máy đã đăng ký hầu như không chịu một sự kiểm soát định kỳ nào. Nếu thu qua xăng cũng sẽ phát sinh nhiều vấn đề khó giải quyết.

Thứ hai, theo TS Thuỷ, hiện ở các thành phố lớn có một lượng lớn các xe mang biển số ngoại tỉnh; phương án của Bộ GTVT đưa ra là không thu các phương tiện này nên rất khó hạn chế được ùn tắc giao thông. Hơn nữa, trong điều kiện giao thông công cộng chỉ mới đáp ứng được 10% nhu cầu đi lại mà ngay lập tức hạn chế xe cá nhân cũng là điều vô lý.

TS Thuỷ cho rằng: "Để giảm ùn tắc giao thông, quan trọng nhất là hạ tầng. Việc thu phí là để lấy kinh phí xây dựng hạ tầng; nhưng vốn lại chủ yếu tập trung vào xây dựng đường cao tốc, sân bay như hiện nay thì tình trạng ùn tắc ở đô thị khó được cải thiện".

Sỹ Lực