“Cái gì chậm chính sách thì hồi tố đúng thời điểm luật được quyết định”. Đây là lời trấn an của tư lệnh ngành tư pháp - Bộ trưởng Hà Hùng Cường khi trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 20.8.
Lời trấn an này được đưa ra trước vô số những câu hỏi về hệ quả của tình trạng “nợ đọng” văn bản hướng dẫn thi hành. Cụ thể hơn Bộ trưởng khẳng định: “Chính sách đối với người có công, với hộ nghèo, hộ cận nghèo, dù ban hành chậm vẫn giữ hiệu lực”.
Nhưng sẽ có rất nhiều người không còn cơ hội được ăn “miếng cơm nhà nước” mà đáng lẽ họ được hưởng, nếu không vì tình trạng “Luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư” mà Bộ trưởng Vũ Đức Đam cũng lên tiếng là về nguyên tắc “pháp luật không thể có tình trạng chờ”. Pháp lệnh Người có công, chính thức có hiệu lực từ tháng 9.2012, đến nay vẫn chưa đi vào cuộc sống. Trong khi, những lão thành cách mạng tiền khởi nghĩa dường như đã quá già yếu, những người bị tù đày, những người nhiễm chất độc 80% trở lên… đã chờ hàng thập kỷ.
Pháp lệnh Người cao tuổi, có hiệu lực từ 2009, nhưng mười mấy tháng sau mới có hướng dẫn. Rất khó để trả lời những cụ già hơn 80 tuổi, không lương, không trợ cấp, sẽ sống bằng gì để chờ… trợ cấp. Còn chị em mang thai, không ai trả lời họ rằng khi quy định mới có hiệu lực thì họ được nghỉ 4 hay 6 tháng.
Văn bản luật “đưa vào cũng có lý do rất hay, rút ra cũng rất hay”, thay đi đổi lại, không kỳ nào là không sửa. Đến khi được ban hành thì “dài cổ” chờ nghị định. Nghị định thì khắc khoải chờ thông tư. Để rồi cuối cùng, có khi nhân dân nhận được một thông tư kiểu “cộng điểm cho Mẹ Việt Nam Anh hùng”, hoặc thiếu thực tế không thể thi hành.
Câu chuyện không chỉ dừng lại ở tình trạng trì trệ. Hôm qua, trước ống kính truyền hình trực tiếp, cử tri, nhân dân, đặc biệt là các cụ, chờ mãi để cuối cùng nhận được câu trả lời từ tư lệnh ngành tư pháp rằng các văn bản loại đó “liên quan nhiều đến xác định đối tượng, chế độ, chính sách, kể cả kinh phí, vận dụng ngay được thì tốt nhưng chắc rất khó”.
Khó. Nhưng phải chờ đến bao giờ để một văn bản có hiệu lực đi vào cuộc sống ngay khi theo quy định có hiệu lực? Phải chờ đến bao giờ để chấm dứt tình trạng luật chờ nghị định - nghị định chờ thông tư - và người dân thì chờ cả luật, cả thông tư, cả nghị định?
“Bộ trưởng Hà Hùng Cường nói sẽ cố gắng. Tôi khẳng định không thể tính bằng một nhiệm kỳ được”- Bộ trưởng Vũ Đức Đam nói rất thẳng thắn.
Hình như để có thể chờ khắc phục tình trạng trì trệ trong chờ đợi, người dân phải có tính kiên nhẫn bẩm sinh. Còn các cụ, vẫn phải cố sống mà chờ thôi.
Đào Tuấn (Đào Tuấn)
Vui lòng nhập nội dung bình luận.