Các quy định cảnh sát giao thông thực hiện khi dừng xe của người tham gia giao thông

Cảnh sát giao thông khi dừng xe của người tham gia giao thông phải thực hiện theo các quy định hiện hành.

Không tự ý dừng xe của người tham gia giao thông ngoài các trường hợp được quy định

Theo Thông tư số 01/2016/TT-BCA ngày 04/01/2016 của Bộ Công an về nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ của CSGT quy định cán bộ thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát được dừng phương tiện để kiểm soát trong các trường hợp sau:

Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ;

Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cục CSGT hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên;

Thực hiện kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của Trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục CSGT, Trưởng phòng CSGT hoặc Trưởng Công an cấp huyện trở lên;

Có văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Văn bản đề nghị phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện dừng để kiểm soát, xử lý, lực lượng tham gia phối hợp;

Tin báo, tố giác về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.

Ngoài các trường hợp này, cảnh sát giao thông không được tự ý dừng xe của người tham gia giao thông.

Không tùy tiện khám người và phương tiện

Theo khoản 2 Điều 10 Thông tư 65/2020/TT-BCA, khi dừng xe để kiểm soát việc thực hiện các quy định về giao thông, CSGT được kiểm tra các nội dung sau:

Kiểm tra giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện.

Kiểm tra điều kiện tham gia giao thông của phương tiện: hình dáng, kích thước bên ngoài, màu sơn, biển số xe và hai bên thành xe, điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Kiểm soát việc chấp hành quy định về hoạt động vận tải đường bộ.

Theo đó, CSGT có quyền yêu cầu người điều khiển phương tiện xuất trình giấy tờ, kiểm tra các điều kiện về hình thức của phương tiện nhưng không được tùy tiện khám người, phương tiện. Trừ những trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm hình sự của người tham gia giao thông hoặc các trường hợp thực hiện theo quyền hạn của lực lượng Công an nhân dân theo quy định hiện hành.

Quyền hạn lực lượng Cảnh sát giao thông trong tuần tra

Điều 8 Thông tư 65/2020/TT-BCA nêu quyền hạn của CSGT trong hoạt động tuần tra, kiểm soát giao thông như sau:

Được dừng các phương tiện.

Được áp dụng biện pháp ngăn chặn và xử lý vi phạm về giao thông, trật tự xã hội và các vi phạm pháp luật khác.

Trong đó, các biện pháp ngăn chặn hành vi hành chính được quy định tại Điều 119 Luật Xử lý vi phạm hành chính gồm: Tạm giữ người; áp giải; tạm giữ tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề; khám người; khám phương tiện, đồ vật; khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện; quản lý người nước ngoài vi phạm trong thời gian làm thủ tục trục xuất;…

Được tạm thời đình chỉ đi lại ở một số đoạn đường, phân lại luồng, tuyến và nơi tạm dừng, đỗ phương tiện khi xảy ra ách tắc, tai nạn giao thông…

Không được nhận tiền của người vi phạm vì lợi ích cá nhân

Nghị định 19/2020/NĐ-CP nghiêm cấm hành vi sau:

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, đòi, nhận tiền, tài sản của người vi phạm; dung túng, bao che, hạn chế quyền của người vi phạm hành chính khi xử lý vi phạm hành chính.

Theo đó như các các bộ công chức khác khi thực thi công vụ, khi yêu cầu người tham gia giao thông dừng xe để xử phạt vi phạm, CSGT không được lợi dụng chức vụ để sách nhiễu, đòi, nhận tiền của người dân.

Không khuyến khích truy đuổi người vi phạm

Theo khoản 2 Điều 16 Thông tư 65/2020/TT-BCA, CSGT có quyền yêu cầu người đi đường dừng xe nhưng phải bảo đảm an toàn, đúng quy định của pháp luật, không gây cản trở đến hoạt động giao thông.

Tuy nhiên, việc có cho phép CSGT truy đuổi người vi phạm hay không thì hiện Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và các văn bản pháp luật liên quan đều chưa có quy định cụ thể.

Việc truy đuổi thường chỉ diễn ra trong trường hợp truy đuổi tội phạm hoặc khi có hành vi vi phạm nghiêm trọng có khả năng gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của những người tham gia giao thông khác.

Trong trường hợp vi phạm hành chính đơn thuần, CSGT có thể áp dụng các biện pháp khác để xử lý người vi phạm bỏ chạy như: Thông báo đến tổ tuần tra đang chốt chặn phía trước; ghi lại biển số hoặc thông qua camera giám sát để phạt nguội…