Cần lắm những ngôi nhà xanh

Đã xây nhà là nghĩ đến BĐKH

Những năm gần đây, các loại thiên tai hạn hán, bão lũ xảy ra với tần suất và cường độ ngày càng tăng trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng, gây tổn thất nặng nề về mọi mặt kinh tế - xã hội, kéo theo những hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho môi trường sinh thái và sinh kế của cộng đồng dân cư. Vì vậy, việc phát triển bền vững và thích ứng với BĐKH trở thành mục tiêu của mọi ngành, mọi lĩnh vực, trong đó có các hoạt động xây dựng và kiến trúc.

Ngôi nhà vượt lũ vừa được Vinaconex bàn giao cho người dân Quảng Nam.

Đây là đòi hỏi cấp bách và là lý do để “Ý tưởng sáng tạo những ngôi nhà xanh, thích ứng với BĐKH” được phát động. Điều này đã được Thứ trưởng Bộ TNMT Trần Hồng Hà chỉ rõ: Do gắn liền với khai thác, sử dụng tài nguyên năng lượng nên các hoạt động xây dựng cũng trở thành nhân tố trực tiếp gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến BĐKH.

Vì vậy việc thay đổi tư duy về thiết kế, xây dựng các mô hình ngôi nhà đa mục tiêu, những “ngôi nhà xanh” ứng phó với BĐKH là việc làm cần thiết và cấp bách trong bối cảnh hiện nay. Về lâu dài, các ngôi nhà được thiết kế có tính toán đến yếu tố BĐKH sẽ phát huy tác dụng tích cực với tình trạng BĐKH tại VN đồng thời góp phần giảm thiểu, hạn chế tình trạng nóng lên của Trái đất.

Thực tế ở Việt Nam, khi nhà cửa và các công trình xây dựng ngày càng phát triển cùng với tốc độ đô thị hoá nhanh, sẽ càng ảnh hưởng bất lợi đến môi trường sinh thái. Nhiều thửa ruộng màu mỡ giờ đã phải nhường chỗ cho các khối bê tông, nhiều con sông, dòng suối, mặt hồ trở thành nơi xả thải, nhiều cánh rừng xanh ngút ngàn nay là những công trường mịt mù khói xám…

Không những thế, các công trình xây dựng, các đô thị còn là cỗ máy tiêu tốn năng lượng và tài nguyên thiên nhiên, phát thải nhiều khí nhà kính vào khí quyển. Nếu không tính đến tác động của BĐKH ngay từ khi thiết kế, các hoạt động xây dựng nói chung và sự ra đời của mỗi ngôi nhà, sẽ còn tiếp tục góp phần làm nhiệt độ Trái đất tăng nhanh, gây các hậu quả nghiêm trọng về sau.

Từ ý tưởng đến… hiện thực

Chúng ta ai cũng biết, hiểm họa nóng lên toàn cầu kéo theo sự dâng lên của nước biển, đang uy hiếp cuộc sống của hàng triệu người dân sống ở dải đất ven biển miền Trung và ĐBSCL. Ngập lụt không chỉ làm tăng xói lở bờ biển và xâm mặn, mà còn uy hiếp đến hệ sinh thái tự nhiên, đe doạ những công trình xây dựng và hạ tầng cơ sở, đặc biệt là nơi cư trú của người dân trong các vùng này.

Hình ảnh những người dân chới với trên những nóc nhà ngập chìm trong biển nước, trong các trận bão lụt ở miền Trung mới đây, hay những ngôi nhà ngâm trong lũ lớn ở ĐBSCL những ngày qua, càng giúp chúng ta thấu hiểu những tác động ghê gớm của thiên tai, của BĐKH lên Trái đất và càng mong muốn có những ngôi nhà thích ứng an toàn với thực trạng này.

Chính vì vậy, từ nhiều năm qua, Chính phủ đã cho triển khai các dự án xây nhà vượt lũ ở ĐBSCL và nhiều tỉnh miền Trung. Và thực hiện chủ trương này, mới đây (8.2011) một trong những mẫu nhà cho vùng bão lụt miền Trung đã được Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) xây dựng và bàn giao cho gia đình ông Đặng Quế ở thôn 6, xã Nghĩa Dũng (TP. Quảng Ngãi) và gia đình ông Huỳnh Rã thôn Triêm Tây, xã Điện Biên, huyện Điện Bàn (Quảng Nam).

Ngôi nhà được xây dựng trên thiết kế của nhóm kiến trúc sư trẻ của Công ty cổ phần Xây dựng Vinaconex Xuân Mai, đoạt giải A tại Cuộc thi "Nhà ở nông thôn vùng bão lũ lụt" do Hội Kiến trúc sư VN vừa tổ chức vào tháng 3.2011.

Là một trong 2 đơn vị tài trợ chính (Vinaconex và Trần Nguyên) cho "Ý tưởng ngôi nhà đa mục tiêu ứng phó BĐKH" lần này, ông Đoàn Châu Phong - Phó Tổng Giám đốc Vinaconex đưa ra cam kết: “Bằng tiềm lực và các công nghệ sẵn có, Vinaconex sẽ “biến” những ý tưởng hay, những thiết kế hữu ích... thành hiện thực, để xây lên những “ngôi nhà xanh” thích ứng với BĐKH...”.

Nguyễn Hữu - Ngô Xuân