Cặp vợ chồng Nghệ sĩ Nhân dân đắt giá nhất Việt Nam ở thể loại phim tốn nhiều kinh phí để sản xuất

Nghệ sĩ Nhân dân là "lão tướng" của phim hoạt hình Việt Nam

Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Minh Trí là người làm phim với tinh thần say mê, nghiêm túc để cho ra đời những bộ phim hoạt hình dành cho trẻ em.

NSND, đạo diễn Phạm Minh Trí là thế hệ thứ 2 của nền điện ảnh hoạt hình Việt Nam. Cùng thời với ông có những tên tuổi như đạo diễn Phương Hoa, Hà Bắc, Nhân Lập… Từng công tác tại Hãng phim hoạt hình Việt Nam, sau đó lại đầu quân về Trung tâm sản xuất phim truyền hình Việt Nam, gia tài của ông là hạng chục phim hoạt hình ở nhiều thể loại, cũng như nhiều giải thưởng điện ảnh danh giá.

Đạo diễn, NSND Phạm Minh Trí được coi là một "lão tướng" của làng phim hoạt hình Việt Nam. Ông đã có cho mình "khối tài sản" là hàng chục bộ phim hoạt hình cũng như rất nhiều giải thưởng điện ảnh danh giá dành cho những bộ phim ấy. Bộ phim được nhớ đến nhiều nhất, cũng là những thước phim hoạt hình dài tập đầu tiên được lên sóng truyền hình năm 2003 là "Cuộc phiêu lưu của chú ong vàng", sau này là những bộ phim đình đám khác như: "Ông tướng canh đền", "Chuyện cổ thành ốc", "Người con của rồng"...

Năm 1967, khi vừa tốt nghiệp Đại học, nghệ sĩ Phạm Minh Trí được phân công về công tác tại Hãng phim hoạt hình Việt Nam. Lúc ấy, ông tự nhận mình như một "lính mới vào nghề", còn nhiều bỡ ngỡ, tất cả đều phải tự học, từ việc đơn giản nhất là tô màu đến cắt giấy làm nhân vật, học thêm về nghệ thuật diễn xuất… để nắm chắc đặc thù công việc làm phim hoạt hình. 

Tình yêu với hoạt hình với ông như "mưa dầm thấm lâu". Cũng trong thời kì ấy, bầu không khí nghệ thuật của hãng phim rất sôi động. Ông và các đồng nghiệp của mình được kế thừa tinh thần sáng tạo của các nghệ sĩ gạo cội như: NSND Trương Qua, NSND Ngô Mạnh Lân, NSƯT Hồ Quảng, họa sĩ Lê Minh Hiền - những người đã đặt nền móng cho điện ảnh hoạt hình nước nhà.

Được hòa mình trong không khí sáng tạo ấy, nghệ sĩ Phạm Minh Trí bị cuốn vào lúc nào không hay, nhất là khi thực hiện bộ phim dài tập "Cuộc phiêu lưu của chú ong vàng": "Làm một cách say sưa với tất cả những gì mình đã ngấm, đã học được. Lần đầu tiên tham dự trong liên hoan phim lần thứ 2, tôi cũng được bằng khen của liên hoan phim. Điều đó cũng thúc đẩy tôi lắm! Đấy là bộ phim đầu tiên thực hiện bằng công nghệ số một cách hoàn hảo nhất của hoạt hình Việt Nam", ông từng chia sẻ.

Dường như những bộ phim đầu tay của đạo diễn Phạm Minh Trí đều bén duyên với giải thưởng. Với bộ phim "Giải nhất thuộc về ai", ông giành giải Bạc Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 3 và được gửi dự thi liên hoan phim tại Cộng hòa Dân chủ Đức.

Nếu như phim dài tập "Cuộc phiêu lưu của chú ong vàng" là bước ngoặt trong cuộc đời sáng tạo nghệ thuật của đạo diễn Phạm Minh Trí gắn liền với thế giới đồng thoại cùng các hiện tượng xã hội hiện đại thì đến phim "Người con của rồng" là một cơ hội để ông thực hiện những ước mơ với nghề. Đó là dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, ông tình cờ đọc được kịch bản của tác giả Đoàn Triệu Long, từ đó chuyển thể thành kịch bản phim hoạt hình, về thời niên thiếu của vua Lý Thái Tổ theo một cách lý giải riêng.

Khi đã ở tuổi nghỉ hưu, NSND Phạm Minh Trí vẫn thường xuyên tham gia các hội đồng duyệt kịch bản, phim hoạt hình. Ông cho rằng, điều kiện làm phim hiện nay tốt hơn ngày xưa rất nhiều, nhưng cái thiếu của hoạt hình nước nhà vẫn là những kịch bản hay, độc đáo.

NSND Minh Trí và NSND Phương Hoa (con gái duy nhất của đạo diễn, NSND Trần Vũ và nghệ sĩ Đức Hoàn) là một cặp đôi nổi tiếng trong làng phim hoạt hình. Khi đó, ông vừa về nhận công tác tại Hãng phim truyền hình Việt Nam thì nhận đạo diễn phim hoạt hình "Chuyện cổ thành ốc", một bộ phim đầu tay nên ông muốn thể hiện mình. Người họa sĩ được phân công làm việc cùng là  NSND Phương Hoa.

Mối duyên hoạt hình đã kéo họ đến gần nhau, trở thành một "cặp bài trùng" đạo diễn - họa sĩ. Sau này, tình yêu dần đến và họ đã vượt qua muôn trùng sóng gió để đến với nhau như là định mệnh đã an bài, cùng nhau làm hơn chục bộ phim, đoạt nhiều giải thưởng lớn và có một cô con gái chung theo sự nghiệp hội họa, hiện đang học năm thứ 4 trường Đại học Mỹ thuật Yết Kiêu.

Nghệ sĩ Nhân dân không có điểm cuối với phim hoạt hình

Nghệ sĩ Nhân dân Phương Hoa là con gái của đạo diễn - NSND Trần Vũ và đạo diễn, diễn viên, NSƯT Đức Hoàn. Là "con nhà nòi", không khó hiểu khi chị theo đuổi sự nghiệp làm phim, chỉ có khác, thay vì phim truyện thì chị dành tình yêu và đam mê cho hoạt hình. Và với thể loại phim này, chị đã được nếm trải những dư vị ngọt ngào của tình yêu, hạnh phúc, sự thăng hoa trong sự nghiệp cùng những nốt trầm của cuộc sống.

Có cha mẹ là những diễn viên, đạo diễn nổi tiếng ở mảng phim truyện nên khi còn bé Phương Hoa cũng tham gia một vài vai diễn bé xíu trên màn ảnh. Tuy tiếp xúc nhiều với phim ảnh và các nghệ sĩ nhưng Phương Hoa lại sớm bộc lộ năng khiếu ở một lĩnh vực khác. Chị yêu những sắc màu, đường nét, hình khối của hội họa. 

Dù cha chị là một đạo diễn điện ảnh nổi tiếng nhưng ông rất ủng hộ sở thích của con gái. Không chỉ tạo mọi điều kiện cho con theo đuổi giấc mơ, chính ông còn giúp chị tìm kiếm những hộp màu, thuốc vẽ được coi là của hiếm của những năm khó khăn, bao cấp. 

Nhờ năng khiếu và sự ủng hộ của cha, chị đã thi đỗ Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Khi được chọn sang Liên Xô (cũ) du học, ban đầu chị cũng dự định chọn chuyên ngành họa sĩ thiết kế với suy nghĩ sau này sẽ làm họa sĩ cho các bộ phim truyện. Nhưng như một duyên nghiệp, chị lại rẽ hướng sang hoạt hình, một lĩnh vực gắn bó chặt chẽ với hội họa.

Trong địa hạt phim hoạt hình Việt Nam, Phương Hoa là cái tên được nhắc nhiều. Cũng như chồng là NSND Minh Trí, NSND Phương Hoa gặt hái nhiều thành công.

Người ta nhớ chị là đạo diễn của nhiều bộ phim như: "Xe đạp" (Bông sen Vàng Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 13), "Quái vật hồ sen" (Cánh diều Vàng phim Hoạt hình xuất sắc nhất 2012), "Chuyện về những đôi giầy" (Cánh diều Vàng phim Hoạt hình xuất sắc nhất 2004), "Xe đạp và ô tô" (Cánh diều Vàng phim Hoạt hình xuất sắc nhất 2003), "Lá cây và lông vũ" (Cánh diều Vàng cho Đạo diễn phim Hoạt hình xuất sắc nhất 2006), "Truyền thuyết chiếc khăn Piêu" (Họa sĩ thiết kế xuất sắc nhất phim Hoạt hình, Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20).

Ở tuổi nghỉ hưu, khi mọi người đã vơi bớt nhiệt huyết và ngọn lửa nghề thì chị vẫn chưa hết duyên nợ với hoạt hình. Tại LHP Việt Nam lần thứ XX, dù đã về hưu chị vẫn giành giải Họa sĩ xuất sắc nhất cho bộ phim hoạt hình "Huyền thoại chiếc khăn piêu" khi được các lớp đạo diễn đàn em mời cộng tác trong phim. Tiếp đó, chị cũng giành giải Dế mèn với bộ phim hoạt hình "Khúc gỗ mục".

Với vốn kiến thức và nền tảng nghề vững chắc, chị vẫn được mời làm phim và tham gia các Hội đồng nghệ thuật, Hội đồng duyệt kịch bản phim ngắn, thành viên Ban giám khảo… Con đường làm nghề của đạo diễn, NSND Phương Hoa như không có điểm cuối khi trong chị vẫn còn đó ngọn lửa, tình yêu với nghệ thuật hoạt hình. Đặc biệt là sự yêu thích, mê đắm với những hình vẽ, mầu sắc, sự chuyển động. Tất cả đã làm nên cuộc sống và tình yêu nghệ thuật trong chị, nữ đạo diễn, NSND Phương Hoa - người dành trọn tình yêu cho hoạt hình.