Cháy chùa Phổ Quang: Bộ Văn hóa yêu cầu khẩn cấp bảo vệ Bảo vật Quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá

Trước thông tin chùa Phổ Quang (xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ) bị cháy gây thiệt hại nặng nề, chiều ngày 23/10, ông Phạm Định Phong - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL) đã ký công văn hỏa tốc gửi Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Phú Thọ, đề nghị địa phương khẩn trương kiểm tra thực tế tại di tích, có ngay biện pháp bảo vệ Bảo vật Quốc gia - Bàn thờ Phật bằng đá.

Bàn thờ Phật bằng đá ở chùa Phổ Quang được Thủ tướng Chính phủ ra quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia vào 25/12/2021. Bảo vật Quốc gia này có niên đại 700 năm tuổi, được tạc năm 1388 dưới triều vua Trần Phế Đế. Bệ đá hình hộp chữ nhật, cao hơn 1 m, gồm 71 phiến đá xanh ghép lại với nhau.

Cánh sen được cách điệu chiếm vị trí chủ đạo. Bốn góc bệ đá ở tầng thứ ba có bốn linh điểu vững chãi. Bệ đá hoa sen là tác phẩm có giá trị nghệ thuật sâu sắc, hiếm hoi còn lại của thời Trần. Bệ đá gồm nhiều họa tiết gắn với Phật giáo, mô tả cuộc sống của cư dân vùng Trung du miền núi Bắc bộ.

Cùng với hình ảnh bông sen, cuộc sống trần thế cũng được miêu tả sinh động qua các họa tiết dân gian như cá lượn, sư tử vờn, hươu cặp cành hoa hải đường nở xòe…

Công văn của Cục Di sản Văn hóa yêu cầu địa phương đánh giá mức độ thiệt hại và đề xuất phương án xử lý đồng thời báo cáo UBND tỉnh Phú Thọ và Bộ VHTTDL trước 10h ngày 24/10.

Vụ cháy chùa Phổ Quang ước tính thiệt hại khoảng 25 tỷ đồng

Ngay trong ngày 23/10, khi vụ cháy lớn xảy ra tại chùa Phổ Quang, UBND xã Xuân Lũng đã có báo cáo cụ thể gửi các cơ quan chức năng và Bộ VHTTDL. Theo đó, vào 9h45 ngày 23/10, UBND xã Xuân Lũng nhận được tin báo chùa Phổ Quang bị cháy và lập tức huy động các lực lượng ứng cứu.

Khi cán bộ xã và các khu dân cư có mặt tại hiện trường thì lửa đã bốc cháy cao, UBND xã đã huy động lực lượng có mặt tại hiện trường sử dụng các phương tiện tại chỗ để dập lửa như: Bình cứu hỏa, vòi nước, xô, chậu… trong khi chờ lực lượng cứu hỏa tới.

Thiệt hại ban đầu gồm: Bảo vật Quốc gia Bệ đá hoa sen bị vỡ cánh hoa sen, tòa Tam Bảo chị cháy rụi, 27 pho tượng cũng bị thiêu rụi hoàn toàn, các cơ sở vật chất trong chùa cũng thiệt hại 100%. Mức độ thiệt hại ước tính khoảng 25 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Trọng Vĩnh - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Lũng cho biết, vụ hỏa hoạn không gây thiệt hại về người nhưng chùa chính hư hỏng nghiêm trọng và đây là điều vô cùng đáng tiếc.

Vào 10h30, lực lượng cứu hỏa có mặt tại hiện trường và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ cứu hỏa và đến 11h30 ngọn lửa đã được dập tắt hoàn toàn.

"Di tích chùa Phổ Quang được nhận tài trợ xã hội hóa bằng công trình từ Nghệ nhân Đặng Đình Duy ở thành phố Bắc Ninh tài trợ, cùng một số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, con em xa quê và nhân dân trong ngoài xã đóng góp. Vụ cháy đã làm tổn thất và mất mát rất lớn về các giá trị văn hóa, giá trị di sản vật thể lẫn phi vật thể. Chúng tôi đang phối hợp với các cơ quan điều tra để xác minh và làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại chùa Phổ Quang", đại diện xã Xuân Lũng cho biết.