Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam: Vẫn còn khoảng trống trong bình đẳng giới

Có ít nhất 10% phụ nữ tham gia quản lý trong số 18.340 hợp tác xã nông nghiệp

Cụ thể, Hội nghị Thượng đỉnh Nữ lãnh đạo Hợp tác xã khu vực châu Á – Thái Bình Dương với chủ đề "Trao quyền lãnh đạo: Định hướng Tương lai của Hợp tác xã do Phụ nữ làm chủ" do Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức vừa được khai mạc tối 29/7 với sự tham dự của ông Lê Hoài Trung - Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương cùng nhiều đại biểu đến từ Liên minh Hợp tác xã quốc tế khu vực Châu Á - Thái Bình Dương…

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân cho biết, hội nghị là dịp để ghi nhận những đóng góp của các hợp tác xã nói chung và nữ lãnh đạo các hợp tác xã nói riêng đối với việc xây dựng một tương lai bền vững, thúc đẩy nỗ lực thực hiện Các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) tới năm 2030. Đồng thời, cùng chia sẻ, trao đổi những kinh nghiệm hay, mô hình hiệu quả nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong quản lý, điều hành hợp tác xã.

Theo bà Cao Xuân Thu Vân, bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong phát triển kinh tế là mối quan tâm của các quốc gia trên thế giới và khu vực. Nhiều hợp tác xã được thành lập và lãnh đạo bởi phụ nữ đang hoạt động hiệu quả, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho thành viên và người lao động.

Ở Việt Nam, chỉ tính riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, mặc dù chưa có số liệu nghiên cứu đầy đủ nhưng có ít nhất 10% phụ nữ tham gia quản lý trong số 18.340 hợp tác xã nông nghiệp; 85% lao động nữ tham gia và có việc làm ổn định trong lĩnh vực này.

Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) hiện đang là một trong những đòn bẩy thúc đẩy kinh tế khu vực nông thôn của Việt Nam phát triển, góp phần đẩy nhanh tiến trình xây dựng nông thôn mới.

Trong số các chủ thể tham gia OCOP, tỷ lệ chủ thể OCOP là nữ chiếm 39%[1], khoảng 20% hợp tác xã đăng ký sản phẩm OCOP là mô hình do phụ nữ quản lý và đóng góp vào thành công của chương trình.

Các hợp tác xã do phụ nữ quản lý tạo được nhiều việc làm cho lao động nữ và quan tâm đến các chế độ chính sách về bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội và các vấn đề xã hội.

Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích sự tham gia của phụ nữ vào phát triển kinh tế tập thể, xây dựng hợp tác xã.

Chương trình phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021 – 2025 của Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu "Tiếp tục thành lập các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã do thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh, đồng bào dân tộc làm chủ"; Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030 đặt ra chỉ tiêu "Tỷ lệ nữ giám đốc/chủ doanh nghiệp, hợp tác xã đạt ít nhất 27% vào năm 2025 và 30% vào năm 2030".

Tháng 1 năm 2023, Chính phủ đã phê duyệt Đề án "Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030". Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam là đầu mối của Đề án đã phối hợp ký kết Thoả thuận hợp tác với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam để triển khai Đề án và nhiều hoạt động khác hỗ trợ phụ nữ trong hợp tác xã.

Vẫn còn khoảng trống về bình đẳng giới

Góp phần vào nỗ lực chung của đất nước, trong những năm qua, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã thực hiện nhiều hoạt động thiết thực nhằm thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong điều hành, quản lý các hợp tác xã. Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã chủ động đề xuất các chính sách, chương trình/đề án phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã.

Cụ thể là Chương trình Ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại để kết nối với thành viên là hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp và tổ chức khác; nâng cao năng lực, hiệu quả tư vấn, hỗ trợ và cung cấp các dịch vụ cho thành viên, thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã; Chương trình xây dựng, phát triển hợp tác xã quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất gắn với chuỗi giá trị sản phẩm chủ lực quốc gia, vùng địa phương thông qua việc tham gia thực hiện có hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án, chương trình, nhiệm vụ về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã; Tổ chức hoạt động, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thành viên, xúc tiến thương mại mở rộng thị trường; hỗ trợ hợp tác xã tiếp cận các nguồn vay ưu đãi của Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã.

Các hoạt động hợp tác quốc tế cũng đang giúp Liên minh Hợp tác xã Việt Nam có thêm nguồn lực tài chính, kinh nghiệm và mô hình để nâng cao năng lực cho đội ngũ lãnh đạo, quản lý hợp tác xã.

Theo bà Cao Xuân Thu Vân, tuy nhiên vẫn còn khoảng trống về bình đẳng giới trong khu vực này, tỷ lệ nữ tham gia lãnh đạo, quản lý chỉ chiếm khoảng trên 25% trong tổng số lãnh đạo của các hợp tác xã và phần lớn chỉ giữ chức vụ từ cấp phó trở xuống. Năng lực đội ngũ ban lãnh đạo hợp tác xã nhất là phụ nữ còn hạn chế ở các kiến thức, kỹ năng quản lý tài chính, tổ chức sản xuất kinh doanh, ứng dụng công nghệ, xúc tiến thương mại...

Vì vậy, thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong hợp tác xã là một yêu cầu quan trọng, góp phần phát triển kinh tế tập thể năng động, hiệu quả, bền vững và phát triển kinh tế xã hội nói chung.

Vị lãnh đạo Liên minh HTX Việt Nam mong rằng hội nghị sẽ cùng chia sẻ kiến thức, thảo luận về các sáng kiến, kinh nghiệm tốt, gợi mở cho sự hợp tác mới nhằm phát huy tốt hơn vai trò của phụ nữ và các tổ chức phụ nữ trong phát triển hợp tác xã trong thời gian tới.