Chưa ly hôn xong có được thừa kế?

Sau một thời gian chung sống, anh trai tôi và chị Vân thấy không hợp nhau nên anh chị đã thỏa thuận chia tài sản chung và xin ly hôn. Trong quá trình chờ tòa án giải quyết thì anh trai tôi ốm bệnh chết. 2 cháu tôi (con người vợ trước) đã chia đôi tài sản.

Tuy nhiên, chị Vân cho rằng, tòa án chưa giải quyết xong việc ly hôn nên chị vẫn là vợ hợp pháp của anh trai tôi. Do đó, chị Vân phải được chia một phần di sản của anh trai tôi. Vậy chị tôi nói thế có đúng không? (Anh Nguyễn Xuân Kiều, Kim Bảng, Hà Nam).

Luật sư Nguyễn Hồng Bách trả lời:

Điều 680 Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định về việc thừa kế trong trường hợp vợ, chồng đã chia tài sản chung, đang xin ly hôn, đã kết hôn với người khác như sau:

"1. Trong trường hợp vợ, chồng đã chia tài sản chung khi hôn nhân còn tồn tại mà sau đó một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản.

2. Trong trường hợp vợ chồng xin ly hôn mà chưa được hoặc đã được tòa án cho ly hôn bằng một bản án hoặc quyết định chưa có hiệu lực pháp luật, nếu một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản".

Theo các quy định trên thì chị Vân vẫn có quyền thừa kế di sản của anh trai bạn.

Theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005, chị Vân và 2 người con của anh trai bạn cùng thuộc hàng thừa kế thứ nhất, gồm: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết”. Do đó, chị Vân và 2 người con của anh trai bạn, cùng những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất khác của anh trai bạn (nếu có) sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau.

Việc phân chia di sản phải được thực hiện theo sự thỏa thuận của những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của anh trai bạn, trong đó có chị Vân. Do đó, việc 2 người con của anh trai bạn tự thỏa thuận, chia đôi di sản của anh trai bạn là không đúng quy định của pháp luật.n

Gia đình nhà chồng tôi sống gia trưởng, trọng nam khinh nữ nên sống trong gia đình chồng tôi cảm thấy rất áp lực, lúc nào cũng có suy nghĩ phải sinh bằng được con trai. Nhưng sau 2 lần sinh con gái thì đến lần thứ 3 tôi vẫn tiếp tục sinh con gái. Gia đình nhà chồng đã hắt hủi tôi và các con tôi. Chồng tôi bất ngờ bị tai nạn chết, sóng gió lại ập đến với gia đình tôi khi bố mẹ chồng và họ hàng nhà chồng không cho tôi và các con tôi hưởng bất cứ quyền lợi gì từ nhà chồng với lý do toàn con gái. Tôi muốn hỏi Luật sư về ý kiến đó của gia đình chồng tôi có đúng không? Và mẹ con tôi có được hưởng quyền lợi gì từ nhà chồng và của chồng không? (Chị Đinh Thu Hiền, Giao Thủy, Nam Định)

Luật sư Nguyễn Hồng Bách trả lời:

Luật Bình đẳng giới năm 2006 quy định: “1. Nam, nữ bình đẳng trong các lĩnh vực của đời sống xã hội và gia đình; 2. Nam, nữ không bị phân biệt đối xử về giới” (Điều 6); “Con trai, con gái được gia đình chăm sóc, giáo dục và tạo điều kiện như nhau để học tập, lao động, vui chơi, giải trí và phát triển.” (Điều 18); Nghiêm cấm các hành vi: “1. Cản trở nam, nữ thực hiện bình đẳng giới; 2. Phân biệt đối xử về giới dưới mọi hình thức; 3. Bạo lực trên cơ sở giới; 4. Các hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của pháp luật” (Điều 10). Các gia đình có trách nhiệm: " Đối xử công bằng, tạo cơ hội như nhau cho con trai, con gái trong học tập ,lao động và tham gia các hoạt động khác".(Điều 33).

Do đó, gia đình chồng bạn có những hành vi phân biệt, đối xử về giới đối với các con gái của bạn là trái quy định của pháp luật. Bạn có quyền yêu cầu cơ quan chức năng (Cơ quan Lao động, Thương binh và Xã hội, Uỷ ban nhân dân.v.v.. ) can thiệp, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mẹ con bạn.

Ngoài ra, mẹ con bạn là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, có quyền hưởng di sản của chồng bạn (Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005). Trong trường hợp, gia đình chồng bạn không cho mẹ con bạn được hưởng di sản của chồng bạn, bạn có quyền khởi kiện vụ án dân sự, yêu cầu Tòa án nhân dân buộc gia đình gia chồng bạn phải chia di sản thừa kế cho mẹ con bạn theo quy định của pháp luật.

NTNN