Chương trình "Máy tính cho em" chậm triển khai, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói: "Tiền vẫn còn 1.000 tỷ đồng"

Nguyên nhân và trách nhiệm của Bộ Thông tin & Truyền thông khi không triển khai được Chương trình "Máy tính cho em"

Tại Phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) đề nghị Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết nguyên nhân và trách nhiệm của việc không triển khai được Chương trình "Máy tính cho em" với gói hỗ trợ 6.000 tỷ đồng cũng như việc chậm thực hiện nội dung về thông tin truyền thông trong Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi?

Ngoài ra, theo Báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông gửi Quốc hội, hiện chỉ còn 266 thôn, bản chưa có dịch vụ viễn thông di động. Đây là những nỗ lực rất lớn đáng ghi nhận của ngành Thông tin truyền thông. Tuy nhiên, qua các chuyến công tác như khảo sát và phản ánh của cử tri, còn rất nhiều vùng lõm ở các thôn, bản, điểm dân cư không có sóng hoặc sóng rất yếu, nhất là ở các vùng miền núi, biên giới, hải đảo. Điều này đã hạn chế đến phát triển kinh tế xã hội và cả công tác bảo đảm an ninh quốc phòng.

Xin Bộ trưởng cho biết con số 266 thôn, bản có thực sự xác đáng không? Giải pháp để đầu tư, cải thiện hạ tầng thông tin ở các tỉnh khó khăn và với nguồn quỹ hỗ trợ từ khi nào các vùng lõm đủ sóng và sóng khỏe, đáp ứng nhu cầu của nhân dân?

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, chúng ta tuyên bố chương trình một triệu máy tính cho em, trong đó 600.000 máy tính bằng nguồn lực xã hội hóa và hiện 500.000 máy tính từ nguồn xã hội hóa đã chuyển tới các em. Quỹ Viễn thông công ích đóng góp 400.000 máy tính.

Bộ đã làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo về thời điểm trao 400.000 máy tính trên, và thống nhất khi nào bắt đầu chương trình học trực tuyến trong lúc không còn Covid-19 thì thực hiện. Tiền vẫn còn 1.000 tỷ đồng. Thông tư đã xong, tức là lúc nào cần là có thể "bấm nút".

Về các vùng lõm, ông Hùng cho biết, khi dịch Covid-19 xuất hiện và học sinh phải học trực tuyến mới bắt đầu thực hiện khảo sát các vùng chưa có 3G và 4G. Báo cáo gửi đại biểu của Bộ cũng nêu hiện còn 2.500 thôn bản chưa đáp ứng được hạ tầng này, trong đó 2.200 điểm đã được cải thiện và 300 điểm chưa xong. Đây đều là những khu vực chưa có điện hoặc ít người dân sinh sống. Bộ đặt kế hoạch hết quý I/2023 sẽ hoàn thành phủ sóng đến các khu vực này.

Câu trả lời của Bộ trưởng chưa thỏa đáng

Sau khi nghe câu trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đã phát biểu tranh luận.

Đại biểu Thành nói, câu trả lời của Bộ trưởng chưa thực sự thoải đáng, bởi câu hỏi của ông là trách nhiệm của Bộ Thông tin & Truyền thông khi chậm trễ trong triển khai Chương trình "Máy tính cho em" và Chương trình Mục tiêu quốc gia.

Đại biểu cho rằng, Chương trình sóng và máy tính cho em trong bối cảnh mới cần phải được tiếp cận lại. Nó không chỉ là phục vụ cho vấn đề khi học trong điều kiện dịch mà còn tạo cơ hội học tập và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và xã hội số.

Đại biểu nhấn mạnh, cần phải làm rõ trách nhiệm trong vấn đề này. Nhiều vấn đề trong nội dung này cần được xử lý để đáp ứng chuyển đổi số và xã hội số, kinh tế số trong điều kiện mới, đặc biệt là áp dụng cho vùng miền núi, dân tộc để hội nhập, giảm khoảng cách tốt nhất giữa các vùng địa hình.

Giải đáp phần tranh luận của đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng ngay lập tức đính chính về số liệu liên quan đến Chương trình sóng và máy tính cho em 1 triệu máy. Bộ trưởng cho biết, trong 1 triệu máy tính, có 600.000 máy là do các doanh nghiệp và cá nhân tài trợ, 400.000 máy sử dụng quỹ viễn thông công ích. Hiện nay 400.000 máy đang đồng bộ về chương trình học trực tuyến sau Covid-10 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 

Còn về nguồn ngân sách Quốc hội cho phép tăng thêm cho các bộ, ngành, địa phương để phát triển các dự án công nghệ thông tin, Bộ trưởng cho biết thực hiện quy định của pháp luật. Theo đó, các cơ quan Trung ương, địa phương đăng ký dự án với Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

"Có chăng, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng chưa đưa ra khuyến nghị với nguồn kinh phí này trọng tâm nên đặt vào đâu để mang lại hiệu quả", Bộ trưởng thừa nhận.

Cũng theo Bộ trưởng Hùng, khi Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, Bộ Thông tin và Truyền thông đưa ra những khuyến nghị cụ thể…