Chuyên gia VN: Trung Quốc sẽ tìm cách hoà giải Trump - Kim Jong Un

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trường - Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế (CSSD). Ảnh do nhân vật cung cấp.

PV: Tổng thống Trump bất ngờ huỷ gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, ông bình luận gì về động thái của ông Trump?

TS Trường: Đây là cách mà phía Mỹ đang nâng cao giá trị của cuộc gặp Thượng đỉnh. Về Bình Nhưỡng gọi phó tổng thống Mỹ Mike Pence là "kẻ ngu ngốc" thì thực ra xưa này, Triều Tiên vẫn dùng giọng điệu này để nói về người nước ngoài hay lãnh đạo Mỹ. Trước một cuộc gặp tế nhị như thế này, Triều Tiên với vị thế của mình cần phải biết kiềm chế.

Vì thế, Bình Nhưỡng xúc phạm Phó Tổng thống của một siêu cường thì nội bộ của Mỹ cũng phải có biện pháp trả đũa cũng là chuyện đương nhiên. Tuy nhiên, ông Trump cũng đã phản ứng một cách mềm mỏng khi viết một lá thư nhằm giữ lại một cửa cho đối thoại cấp cao sau này, đồng thời cũng đẩy quả bóng trách nhiệm về phía Triều Tiên.

Theo tôi, việc xúc phạm ông Pence cũng chỉ là một trong những nguyên nhân mà Mỹ hủy bỏ cuộc gặp. Cái chính là sau khi tiếp Tổng thống Moon Jae-in tại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã nhận thấy có vấn đề. Cụ thể, ông Trump cảm thấy phía nhà lãnh đạo Kim Jong-un còn “cứng” nên phải có động thái này để buộc Triều Tiên phải cân nhắc thêm. Đây cũng là một biện pháp của nghệ thuật thương lượng còn việc xúc phạm nhau chỉ là một cái cần lưu ý chứ không phải nguyên nhân chính. Theo tôi thì chính việc Triều Tiên đang làm cao quá mức đã khiến ông Trump nghĩ rằng nếu không có sự chuẩn bị tinh thần và thêm áp lực thì cuộc gặp tới sẽ không thành công theo cách Mỹ muốn.

PV: Theo ông, quyết định huỷ gặp của Trump, ai mới thực sự thiệt hại đáng lo ngại?

TS Trường: Triều Tiên mới là bên đang cần cuộc gặp Thượng đỉnh hơn Mỹ bởi hiện tại, ông Trump chưa đến mức phải cần gặp mặt ông Kim bằng mọi giá. Ngoài ra, phía Triều Tiên bao nhiêu năm nay phấn đấu để gặp Tổng thống Mỹ thì nay đã có một vị quyết định gặp ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, đấy cũng là thiện chí từ phía Mỹ. Bên cạnh đó, cũng phải là tính cách của Tổng thống Trump thì mới có cuộc gặp này. Do đó, đáng lẽ ra Triều Tiên phải biết lợi dùng điều đó và phải biết kiềm chế về mặt ngoại giao.

PV: Ông dự đoán, phản ứng của nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ như thế nào đối với quyết định của ông Trump?

TS Trường: Trong thời gian tới, Triều Tiên có thể sẽ kiềm chế và dùng các kênh ngoại giao để xoa dịu Mỹ, đồng thời tính xem mình nên thỏa hiệp đến đâu. Thông qua cuộc gặp với Tổng thống Moon Jae-in, ông Kim chắc cũng biết lập trường của Tổng thống Trump là tương đối “cứng”, đã gặp là phải giải quyết được vấn đề.

PV: Nhiều lo ngại đang nổi lên rằng, quyết định của ông Trump có nguy cơ làm căng thẳng liên Triều bị đẩy lên nấc thang mới. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, chiến tranh sẽ không xảy ra, cho đến khi nào các bên mệt mỏi vì không đối thoại, họ sẽ tự khắc thấy cần đối thoại, ông nghiêng về nhận định nào?

TS Trường: Theo tôi thì sẽ chẳng có căng thẳng gì, phía Triều Tiên sẽ không làm gì để cắt đứt, đóng cánh cửa ngoại giao lại. Do đó, việc hủy Thượng đỉnh sẽ không dẫn đến hậu quả gì nghiêm trọng. Tất nhiên hai bên sẽ lại lời qua tiếng lại và sau đó phía Hàn Quốc và Trung Quốc sẽ tìm cách hòa giải. Cả hai bên rồi lại sẽ gặp nhau trong thời gian tới.  Mỹ và Triều Tiên sẽ không trở lại bờ vực chiến tranh.

PV: Sau lần hủy bỏ lần này, khả năng cho một cuộc thượng đỉnh sẽ là bao nhiêu?

TS Trường: Theo tôi, thời gian Thượng đỉnh sẽ bị lùi đi khoảng vài tháng. Còn trong trường hợp Triều Tiên quyết định thử tên lửa hay hạt nhân, đó sẽ là một sai lầm của nước này và cuộc gặp với Tổng thống Trump sẽ bị ngừng vô thời hạn.

PV: Vâng, xin cảm ơn Tiến sĩ vì đã trả lời cuộc phỏng vấn này.