Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật bày cách cho nông dân sử dụng phân bón hợp lý, hiệu quả

Trong bối cảnh giá phân bón tăng cao, việc sử dụng phân bón hợp lý và hiệu quả đang được nhiều nông dân quan tâm. Vậy, ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

- Khi chúng tôi ban hành quyết định lưu hành một sản phẩm phân bón cũng như giấy chứng nhận đăng ký thuốc BVTV thì cách thức sử dụng đã được đưa vào trong giấy chứng nhận và được thể hiện rõ ràng trên nhãn mác sản phẩm. 

Trách nhiệm của doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước là phải tập huấn cho người dân sử dụng đúng, hiệu quả và hợp lý.

Để giảm áp lực giá phân bón vô cơ hiện nay, chúng tôi đã yêu cầu, đề nghị các địa phương, các doanh nghiệp, các hệ thống cơ quan của Bộ như: Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Trồng trọt cùng nhau hướng dẫn, phổ biến cho người dân sử dụng nhiều hơn phân bón hữu cơ. 

Và từ những đánh giá thực tế và khoa học, Cục BVTV đã khuyến cáo những nơi đang dùng thuốc BVTV, phân bón cao hơn nhiều so với trung bình sử dụng của cả nước cũng như trên thế giới thì chúng ta có thể giảm thiểu.

Ngoài ra, các tiến bộ về mặt khoa học, kỹ thuật như: "3 giảm, 3 tăng", "1 phải, 5 giảm" cũng như các chương trình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) đang được chúng tôi đẩy mạnh, áp dụng rộng rãi hơn. Các địa phương cũng đang rất quan tâm, hưởng ứng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật này.

Với cách làm như vậy, đặc biệt với áp lực của đại dịch Covid-19, rồi giá cả, biến đổi khí hậu, các giải pháp về mặt khoa học, kỹ thuật đưa ra như vậy hoàn toàn hợp lý, khả thi, người dân dễ áp dụng và người ta đã áp dụng rồi.

Theo thống kê, việc sử dụng phân bón, thuốc BVTV ở ĐBSCL đang cao hơn mức trung bình cả nước. Chúng ta có thể giảm lượng sử dụng trong thời gian tới, nhưng điều quan trọng nhất là làm sao vẫn duy trì năng suất, hiệu quả cho nông dân, thưa ông?

- Qua đánh giá của chúng tôi, vùng ĐBSCL đang sử dụng lượng phân bón cao hơn trung bình cả nước khoảng 42%. Đây là dư địa chúng ta có thể điều chỉnh giảm được. Đối với thuốc BVTV, vùng ĐBSCL sử dụng cao hơn mặt bằng chung cả nước 39%.

Tôi nói ví dụ, cây lúa trước 40 ngày tuổi chưa cần sử dụng phân bón thì chúng ta không nên sử dụng. 

Thứ hai, căn cứ vào dự tính, dự báo ở mật độ thấp chúng ta phun đúng vào cao điểm đó chỉ một lần là xong. Với việc khắc phục và giảm thiểu lượng sử dụng như vậy, vô hình chung chúng ta đã tiết kiệm được khoảng 40% đối với phân bón, 30% với thuốc BVTV.

Qua các nghiên cứu và mô hình Cục BVTV đang triển khai áp dụng, ông có thể đánh giá gì về cơ sở để giảm lượng phân bón, thuốc BVTV?

- Hiện nay, có rất nhiều mô hình giảm lượng phân bón đối với cây lúa rất thành công, nhưng người dân lại cứ sợ, cứ muốn ăn chắc nên hay bón phân, phun thuốc BVTV dư một tý, cao hơn một tý cho chắc chắn. Tính ăn chắc của người dân quá cao nên dẫn tới lãng phí.

Thứ hai, các chương trình Cục BVTV đang làm rất mạnh mẽ, người dân tuân thủ theo được thì cũng góp phần giảm thiểu lượng phân bón quá ngưỡng không cần thiết là khả thi.

Thứ ba, chúng ta cũng phải xem xét, nghiên cứu lại một số chân đất, một số nơi đã xác định sử dụng phân bón quá nhiều so với mức bình thường để có giải pháp giảm thiểu trong những năm tới. Quan trọng nhất là ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào, nếu làm tốt thì phân bón giảm đi rất nhiều.

Vừa qua, Cục BVTV đã tổ chức lễ ký kết với 15 doanh nghiệp phân bón, thuốc BVTV về kế hoạch hợp tác với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV, phân bón giai đoạn 2021-2025 nhằm triển khai kế hoạch hành động hướng đến một nền sản xuất nông nghiệp có trách nhiệm, an toàn, bền vững và hiệu quả. Đây có phải là một hướng đi để nông dân sử dụng phân bón, thuốc BVTV hợp lý, hiệu quả?

- Cục BVTV đánh giá cao sự chung tay, đồng hành của các doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu chung mà Chính phủ, Bộ NNPTNT đề ra là chúng ta cố gắng xây dựng, hướng tới nền nông nghiệp sinh thái, hiệu quả và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân.

Chúng tôi đã thực hiện ký kết với 8 doanh nghiệp phân bón xây dựng 176 mô hình canh tác sử dụng phân bón cân đối, hiệu quả và phân bón hữu cơ và 8 doanh nghiệp thuốc BVTV xây dựng 117 mô hình sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và sử dụng thuốc sinh học đối với từng chân đất, đối tượng cây trồng.

Trong quá trình thực hiện, chúng tôi sẽ phối hợp cùng các doanh nghiệp lựa chọn ra những mô hình sử dụng vật tư đầu vào tiết kiệm nhất, đặc biệt chúng ta hướng tới các mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học để hướng tới nền nông nghiệp sinh thái, bảo vệ môi trường và quan trọng nhất là mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.

Xin cảm ơn ông!