Cựu cố vấn Điện Kremlin: Chính sách hạt nhân hiện tại của Nga là 'tự sát'

Học thuyết hạt nhân của Nga cần được sửa đổi khẩn cấp để cho phép phản ứng hạt nhân đối với bất kỳ cuộc tấn công quân sự lớn nào nhằm vào đất nước, cựu cố vấn Kremlin Sergey Karaganov tuyên bố hôm 11/9.

Cựu cố vấn chính sách đối ngoại cho phó chánh văn phòng tổng thống Nga nói với tờ Kommersant rằng tài liệu hiện tại là "lỗi thời trầm trọng" và không còn đóng vai trò là yếu tố răn đe hiệu quả nữa.

Được thông qua vào năm 2020, học thuyết hạt nhân của Nga không quy định các cuộc tấn công hạt nhân phòng ngừa và chỉ dự kiến sử dụng vũ khí hạt nhân trong "các trường hợp đặc biệt" đối mặt với "mối đe dọa đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ" của đất nước. 

Theo Karaganov, cách tiếp cận này đã làm cho nó gần như vô dụng và thực tế đã "loại trừ" yếu tố răn đe hạt nhân khỏi kho vũ khí quân sự và đối ngoại của Nga.

"Chúng ta đã để tình hình xấu đi đến mức kẻ thù của chúng ta tin rằng chúng ta sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân dưới bất kỳ hoàn cảnh nào" - nhà khoa học chính trị nói. "Sở hữu vũ khí hạt nhân mà không thể thuyết phục kẻ thù rằng bạn sẵn sàng sử dụng chúng là tự sát".

Một chính sách răn đe hạt nhân không hiệu quả "sẽ đẩy thế giới vào một loạt các cuộc chiến sẽ không thể tránh khỏi việc trở thành chiến tranh hạt nhân và kết thúc bằng Chiến tranh Thế giới thứ ba" - Karaganov tin tưởng, đồng thời cho biết điều này có thể xảy ra "trong vòng vài năm tới".

"Mục tiêu chính của một học thuyết nên là thuyết phục tất cả kẻ thù hiện tại và tương lai rằng Nga sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân".

Phát biểu của ông được đưa ra trong bối cảnh cuộc xâm nhập liên tục của Ukraine vào khu vực Kursk của Nga và những nỗ lực của Kiev thuyết phục phương tây cho phép sử dụng tên lửa tầm xa tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

"Đã đến lúc chúng ta tuyên bố rằng bất kỳ cuộc tấn công lớn nào vào lãnh thổ của chúng ta đều cho chúng ta quyền đáp trả bằng một cuộc tấn công hạt nhân" - Karaganov nhấn mạnh. Ông cũng kêu gọi Moscow định nghĩa rõ ràng các bước "leo thang hạt nhân" trong học thuyết tiếp theo để không để lại bất kỳ nghi ngờ nào cho các đối thủ của Nga về việc liệu nước này có sẵn sàng sử dụng kho vũ khí hạt nhân của mình và khi nào.

Tổng thống Vladimir Putin đã nhiều lần thể hiện lập trường thận trọng hơn về vấn đề này. Thảo luận với ông Karaganov tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg vào tháng Sáu, Tổng thống cho biết, Nga "không đe dọa" sử dụng vũ khí hạt nhân và bày tỏ hy vọng rằng "sẽ không bao giờ xảy ra" việc trao đổi hạt nhân giữa Moscow và phương Tây.

Moscow "không có lý do gì để thậm chí nghĩ đến" việc sử dụng vũ khí hạt nhân, ông nói vào thời điểm đó, đồng thời kêu gọi các quan chức Nga không nên "đề cập" vấn đề vũ khí hạt nhân trừ khi thật sự cần thiết.

Vào cuối tháng Sáu, ông Putin cũng nói rằng Nga không "cần một cuộc tấn công phòng ngừa nữa, vì kẻ thù chắc chắn sẽ bị tiêu diệt trong một cuộc tấn công đáp trả". Tuy nhiên, ông không loại trừ khả năng thay đổi học thuyết.