Đại án Hà Văn Thắm: Đã bắt thêm một số đối tượng

Sáng nay, ngày 25.10, trao đổi bên lề hành lang Quốc hội, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, từ vụ án Hà Văn Thắm OceanBank, mới thấy đặc điểm của hệ thống ngân hàng Việt Nam là huy động tiền gửi từ người dân theo kì hạn, không kì hạn; sau đó lại dùng tiền đó cho các công ty, tổ chức vay đầu tư theo dài hạn.

“Lấy tiền ngắn hạn để đầu tư dài hạn là rất rủi ro. Đây là điểm bất cập trong hệ thống ngân hàng”, ông Vương nhận định.

Ông có thể cho biết vụ án Hà Văn Thắm sai phạm ở OceanBank phức tạp như thế nào?

- Vụ án Hà Văn Thắm là vụ việc có sự tham gia của nhiều người, dưới sự chỉ đạo của một nhóm lợi ích, cá nhân chỉ đạo một nhóm thông qua hoạt động ngân hàng. Trong đó, thủ đoạn chính là lập các công ty con dưới danh nghĩa là công ty lớn, có quy mô trên thị trường, chuyển tiền lòng vòng giữa công ty này công ty kia, mua bán bất động sản…

Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an

Nguy hiểm nhất là các công ty này đầu tư không đúng với hoạt động của doanh nghiệp, trái ngành nghề, dễ dẫn đến sụp đổ. Một đặc điểm của hệ thống ngân hàng Việt Nam là huy động tiền gửi từ người dân theo kì hạn, không kì hạn; sau đó ngân hàng lại dùng tiền đó cho các công ty, tổ chức vay đầu tư theo dài hạn. Lấy tiền ngắn hạn để đầu tư dài hạn là rất rủi ro. Đây là điểm bất cập trong hệ thống ngân hàng.

Ở các nước phát triển, họ tập trung vào thị trường chứng khoán, phát triển trái phiếu, cổ phiếu,…Tất cả giao dịch trên sàn chứng khoán là để huy động vốn cho nhu cầu trung và dài hạn. Còn Việt Nam, ngân hàng, doanh nghiệp cứ nhăm nhăm huy động tiền của dân.

Từ thực tế này, nảy sinh ra hàng loạt thao tác ngân hàng như thẩm định, thế chấp, nhất là bất động sản, lúc lên lúc xuống, đầu tư lớn nhưng dòng tiền ứ đọng, phát sinh lãi lớn, dẫn đến nợ xấu, không có khả năng trả nợ,….Do đó, cần đổi mới mô hình quản lý hệ thống ngân hàng.

Diễn tiến của đại án Hà Văn Thắm hiện nay thế nào rồi, thưa ông?

- Vụ án Hà Văn Thắm đang kết luận giai đoạn hai. Hiện đã bắt thêm một số đối tượng. Vụ án này sẽ làm triệt để, không có vùng cấm trong các vụ án hình sự, nhất là các đại án.

Quá trình điều tra đại án Hà Văn Thắm có khó khăn gì không?

- Vụ án liên quan tới ngân hàng thường phức tạp. Một ngân hàng hoạt động thường có phạm vi bán kính rất rộng. Để đi đến kết luận phạm tội, cơ quan công an điều tra phải chứng mình từ chủ trương của HĐQT, lãnh đạo, các công ty con.

Vì vậy, hồ sơ vụ án không chỉ mấy trang mà hàng tạ hồ sơ. Ví như vụ án Huyền Như, cơ quan công an phải chuyển mấy tạ hồ sơ để tòa án nghiên cứu.

Bên cạnh đó, ngân hàng là lĩnh vực chuyên môn có tính đặc thù, cơ quan công an điều tra cũng cần am hiểu kỹ về nghiệp vụ, chuyên môn.

Trong một thời gian ngắn, một loạt lãnh đạo ngân hàng dính vào vòng lao lý, hàng loạt sai phạm tài ngân hàng Xây dựng, OceanBank… Bộ Công an có kiến nghị gì không để lập lại trật tự hệ thống ngân hàng?

- Vấn đề này Chính phủ đã họp nhiều lần, bàn rất kĩ, Bộ Chính trị cũng đã lắng nghe báo cáo… Hiện Ngân hàng Nhà nước đang soạn đề án lớn tái cơ cấu ngân hàng, tập trung vào các NHTM có vốn Nhà nước, sắp xếp các ngân hàng cổ phần nhỏ theo hướng ổn định hệ thống tài chính, tiền tệ, phát triển thị trường chứng khoán, các công ty mua bán tài chính… Bởi thị trường chứng khoán Việt Nam hiện còn mỏng manh.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng phải tìm ra giải pháp quản lý chặt chẽ hoạt động gửi tiền và cho vay. Lâu nay ta chưa bao giờ để xảy ra đỗ vỡ hệ thống ngân hàng.

Mới đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ có nói về việc Chính phủ có chủ trương thí điểm phá sản ngân hàng yếu kém. Quan điểm cá nhân của ông thế nào?

- Từ xưa đến nay, ta chưa áp dùng hình thức phá sản ngân hàng, nên cần thận trọng. Có thể cần thiết vẫn phải cho phá sản.

Hiện Chính phủ đang có vài phương án về thí điểm phá sản, nhưng sẽ chọn 1 phương án tối ưu nhất, đảm bảo ổn định hoạt động tài chính tiền tệ, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền.

Xin cám ơn ông!