Đại biểu Quốc hội: Chất lượng kiểm định bộ phim "Đất rừng phương Nam" chưa cao

Ngày 8/11, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV. 

Phát biểu tranh luận đầu tiên, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) tranh luận với Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) liên quan đến phần trả lời của Bộ trưởng về bộ phim Đất rừng phương Nam. 

Đại biểu cho rằng, trách nhiệm của cơ quan quản lý cần làm rõ đâu là sai, đâu là những nét đẹp cần tôn vinh, cần thiết phải lắng nghe dư luận.

Đại biểu dẫn lại, chiều 7/11 khi trả lời phần chất vấn liên quan đến bộ phim Đất rừng phương Nam, bộ trưởng có nói "Bộ phim này theo đánh giá của hội đồng thì không vi phạm pháp luật về điện ảnh. Còn chuyện dư luận cho rằng có những biểu hiện này, biểu hiện khác đó là những dư luận chưa thật chuẩn xác, cần phải được xem xét và tính toán để xử lý theo quy định". 

Theo đại biểu Trịnh Xuân An, đánh giá của Bộ trưởng về "dư luận" như vậy là chưa thỏa đáng và cần phải nhìn nhận lại. 

Ông An cho rằng dư luận xã hội là hình thức biểu hiện trạng thái ý thức của xã hội rất bình thường. Dư luận thì có dư luận đúng, dư luận sai, có cái tốt, có cái xấu, không phải ý kiến nào được nêu ra cũng là để đánh cho ai đó chết mà là để góp ý, nêu quan điểm để làm cho mọi thứ rõ ràng, tốt đẹp hơn. 

Do đó không nên đánh đồng các loại ý kiến, dư luận nhất là những góp ý để bảo vệ tính chân thực, bảo vệ sự thật, bảo vệ giá trị của lịch sử. 

Trong công tác quản lý, cơ quan nhà nước cần phải lắng nghe, theo dõi dư luận để có những điều chỉnh cần thiết bởi mọi thứ đều có lý, "không có lửa thì làm sao có khói", tránh việc bỏ qua dư luận (hoặc coi thường dư luận), để mọi việc đi quá xa, thành vấn đề "nóng" rồi mới có động thái là không ổn. 

"Bộ phim được Hội đồng kiểm duyệt mà ngày 29/9 bảo đúng, tới 15/10 thì đề nghị sửa "sau khi lắng nghe dư luận". Tôi cho rằng như vậy chất lượng kiểm định và trách nhiệm của Cục điện ảnh là chưa cao", đại biểu Trịnh Xuân An nói.

Ông An nhấn mạnh, những nội dung nếu đã coi là sai sót thì phải sửa, thậm chí cắt bỏ, chứ không thể đổi tên là xong. Nói "sửa tên để tránh gây liên tưởng" chỉ thuyết phục được một nửa, một nửa còn lại là bản chất lịch sử là phải chân thực, vì đó là chuyện của cả một dân tộc và là trách nhiệm giáo dục truyền thống, không thể xem nhẹ. 

"Chúng ta không thể xem nhẹ công tác giáo dục truyền thống, lịch sử; bộ phim có thể hay ở góc độ điện ảnh, nghệ thuật, có thể lấy cảm hứng từ mọi nguồn nhưng với lịch sử, với văn hóa dân tộc thì phải luôn chân thực, trung thực và không được làm méo mó", đại biểu Trịnh Xuân An nêu.

Theo đại biểu, trách nhiệm của cơ quan quản lý phải làm rõ được đâu là hành vi sai trái để xử lý, đâu là dư luận đúng đắn để tôn vinh. Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng VHTTDL làm rõ nội dung này.

Đây là những vấn đề chính đáng mà dư luận đặt ra và cơ quan quản lý phải quan tâm để có chính sách phù hợp chứ không phải chăm chăm đi xử lý. Mà muốn xử lý thì cũng phải theo quy định chứ không thể tùy tiện.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trịnh Xuân An về quy trình thẩm định phân loại phim, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng cho biết, căn cứ điểm d khoản 2 Điều 18 của Luật Điện ảnh, bộ phim Đất rừng Phương Nam đã được Hội đồng thẩm định phim quốc gia tiến hành thẩm định và khẳng định bộ phim không vi phạm pháp luật về điện ảnh, vì vậy được cấp phép để phổ biến.

Chính vì vậy, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu rõ, Bộ VHTTDL tôn trọng quyết định của Hội đồng. Trong trường hợp nếu phát hiện Hội đồng làm sai và vi phạm pháp luật thì lúc đó mới có các biện pháp để xử lý tiếp theo. Bộ Văn hóa cũng rất cẩn trọng trước những yêu cầu có tính chất tranh luận trên nền tảng của mạng xã hội và nhiều ý kiến đóng góp. 

Bộ trưởng đã yêu cầu Hội đồng xem xét tiếp thu hợp lý những ý kiến mà dư luận phản ánh. Vì vậy, Hội đồng đã họp với có các cơ quan chủ quan để xem xét lại và khẳng định bộ phim vẫn đầy đủ các yếu tố để cấp phép hoạt động.

Do đó, Bộ Văn hóa đều tôn trọng theo nguyên tắc này. Và Hội đồng chịu trách nhiệm trước pháp luật về công tác thẩm định phim.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định, nếu có các biểu hiện bôi xấu, bôi nhọ thì phải được tiếp tục xử lý. Vì vậy, chúng ta đã có quy tắc ứng xử trên không gian mạng và Luật An ninh mạng. Do đó, Bộ trưởng Bộ Văn hóa cho rằng, văn hóa ứng xử không chấp nhận thói bôi xấu, bôi nhọ, cần có văn hóa ứng xử trên không gian mạng.