Đề xuất viện phí cao: Vẫn bất an chất lượng khám chữa bệnh

Đó là nhận định của bác sĩ Hoàng Xuân Đại - nguyên chuyên viên Bộ Y tế khi trao đổi với phóng viên NTNN.

Bắc Ninh đã tăng viện phí được hơn 1 tháng, mở đầu cho việc tăng giá của tất cả các cơ sở y tế. Ông nhận định như thế nào về tình cảnh của người bệnh trong thời gian tới?

- Đương nhiên là khổ rồi. Trong khi giá điện, giá nước, giá tất cả các mặt hàng đều tăng thì viện phí tăng, giá thuốc tăng, coi như là cú đấm thêm cú đạp. Người giàu, người có quyền lực thì cái gì tăng cũng chẳng ngại, người nghèo được trợ giúp phần nào, còn người ở mức sống trung bình (đại đa số dân số) thì sẽ càng khổ, trên vai đủ các gánh nặng.

Theo ông Đại, viện phí tăng không phải là biện pháp làm giảm quá tải bệnh viện.

Nhiều tỉnh đã đề xuất mức viện phí mới ở mức 80-90 mức giá khung của liên Bộ Y tế - Tài chính. Theo ông, mức đề xuất này có hợp lý không?

- Hợp lý hay không phải đo ở chất lượng điều trị, trang thiết bị y tế đồng bộ có đạt được mức 100% như ở các bệnh viện T.Ư hay không. Nếu trang thiết bị mà từ thời “Napoleon làm tiểu đội trưởng”, chất lượng điều trị “nửa đời nửa đoạn” mà cũng đòi “chạm trần” thì không thể được. Việc các tỉnh cứ “xướng” mức viện phí lên mức 90-100% như một động thái “tát nước theo mưa” nhằm làm lợi riêng cho mình chứ chẳng vì người dân.

Có ý kiến rằng viện phí tăng là một biện pháp để làm giảm quá tải bệnh viện?

-Nói như vậy là ngụy biện. Chừng nào người bệnh chưa hài lòng với chất lượng khám chữa bệnh ở tuyến dưới thì vẫn còn có chuyện vượt tuyến khiến cho bệnh viện tuyến trên quá tải, cho dù viện phí có đắt cỡ nào. Nếu bệnh trọng, đang cần cấp cứu mà cứ chần chừ ở tuyến dưới để chờ họ xem xét, họ ký duyệt chuyển viện cho thì có khi chưa đi đã chết.

Bộ Y tế cũng đang chuẩn bị thực hiện Đề án Bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân. Vì thế, việc tăng viện phí cũng được coi là cách “động viên” người dân tham gia BHYT để đỡ tiền túi. Ông có cho là như vậy?

- BHYT là muốn thu gom tiền của người khỏe để chữa cho người ốm với ý nghĩa hết sức nhân văn “mọi người vì một người”. Nếu kêu gọi người dân mua bảo hiểm để khi bị ốm đỡ tiền túi thì không những làm mất đi tính nhân văn của BHYT mà còn làm vỡ quỹ bảo hiểm nếu “người người đều đi khám bệnh để hưởng lợi”.

Hơn nữa, viện phí tăng thì tới đây, phí BHYT chắc chắn cũng tìm cách tăng. Trong khi đó, các danh mục thuốc BHYT hạn chế, thuốc điều trị thông thường thì đáp ứng khá tốt, nhưng thuốc đặc trị lại quá ít. Vì vậy, khi tăng viện phí, tăng phí BHYT thì Bộ Y tế cần xem xét để bổ sung thêm danh mục thuốc thiết yếu, thuốc đặc trị, để người dân cảm thấy thỏa đáng hơn.

Khi tăng viện phí, Bộ Y tế đã cam kết sẽ không thu thêm bất kỳ một khoản phụ phí nào, đặc biệt là triệt tiêu nạn phong bì. Ông có tin tưởng rằng người bệnh sẽ đỡ gánh nặng hơn?

- Sẽ lấy ai là người kiểm tra việc đó. Bộ Y tế không thể kiểm soát từng ngày từng giờ tại các bệnh viện, mà “phép vua thua lệ làng”. Cái “lệ” phong bì thì càng khó khăn hơn vì nó diễn ra khuất tất, lén lút, thậm chí theo kiểu “thuận mua vừa bán” giữa bác sĩ và bệnh nhân, khó mà quy kết tội hay bắt quả tang được. Nếu bệnh viện quy định tiền phong bì bệnh nhân cảm ơn sẽ sung vào quỹ chung và chia đều cho cán bộ, công nhân viên, thì có lẽ nạn phong bì mới giảm bớt.

Còn về chất lượng khám chữa bệnh, ông có tin là sẽ tỷ lệ thuận với tăng giá viện phí?

-Ngay cả Bộ trưởng Bộ Y tế cũng đã khẳng định rồi. Viện phí tăng chỉ tính 3 trong 7 yếu tố chi phí của viện phí nên “đừng mơ” cải thiện rõ rệt chất lượng khám chữa bệnh. Nhưng gánh nặng của người dân thì hiện hữu mà chất lượng khám chữa bệnh lại không khả quan thì người dân khó mà thấy thỏa đáng.

Hơn nữa, cơ sở vật chất, trang thiết bị thì có thể được cải thiện phần nào nhưng trình độ chuyên môn thì cần phải có thời gian, được đào tạo, được luyện tập, đặc biệt y đức bác sĩ lại càng cần “đầu tư” chiều sâu, khó lòng mà một lúc “thay máu” được. Cho nên viện phí tăng nhưng sự bất an của người bệnh thì chưa thể cải thiện.

Xin cảm ơn ông.

Diệu Linh (thực hiện)