Địa chỉ xanh- Nông sản sạch: Lo thực phẩm không an toàn, dân phố đua nhau trồng rau sạch thời 4.0

Thực trạng nông dân vẫn còn thói quen lạm dụng các loại hóa chất BVTV, phân bón hóa học khi canh tác đã khiến cho không ít người tiêu dùng lo ngại về mức độ an toàn của nông sản. Thực tế là bằng mắt thường chúng ta khó mà phân biệt được mớ rau, con cá, miếng thịt nào có tồn dư dư lượng độc tố hay không và cũng không phải ai cũng có điều kiện để biết nơi bán các sản phẩm an toàn đã được chứng nhận để mua và sử dụng. Đó cũng là một trong những lý do mà việc trồng các loại rau củ quả ở các khu vực đô thị, trong chính ngôi nhà của dân thành thị thực sự đã trở thành xu hướng thời thượng.

Một khu vườn mini trên sân thượng ở quận Tân Bình trồng đủ các loại rau ăn lá, rau thơm. Ảnh: Lê Kim

Hiện nay, có rất nhiều gia đình ở các thành phố “làm vườn” trong nhà như một cách trang trí và tạo mảng xanh cho không gian đô thị vốn đã chật hẹp, bị bê tông hóa và thiếu mảng xanh trầm trọng. Có rất nhiều mô hình nông nghiệp đô thị thông minh đã được triển khai và đưa vào áp dụng. Đặc biệt là ở các thành phố lớn như Tokyo, Hong Kong, Dubai, New York. Ở Việt Nam cũng đã xuất hiện khá nhiều ở TP.HCM và Hà Nội.

Xuất phất từ nhu cầu thực tế đó, hiện có rất nhiều đơn vị đã đi sâu vào nghiên cứu, chuyển giao các mô hình canh tác thông minh, vừa mang giá trị về mặt thiết kế cảnh quan, vừa đem lại hiệu quả kinh tế cao. Các hộ gia đình đô thị có thể tự cung cấp các loại rau củ quả cho bữa ăn hàng ngày, thông qua các mô hình thông minh được thiết kế sẵn, vận hành đơn giản, có thể chỉ là mở một nút công tác điện, tất cả được tự động hoàn toàn từ tưới nước, điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng…thậm chí có thể điều khiển bằng các phần mềm ứng dụng thông qua các “smart phone” (điện thoại thông minh).

Một mô hình trồng rau thủy canh được thiết kế sẵn, phù hợp cho không gian đô thị. Ảnh: IT

Ưu điểm đầu tiên của loại hình nông nghiệp này có thể kể đến là dễ dàng sản xuất ra các sản phẩm hữu cơ thuần túy. Các điều kiện canh tác được kiểm soát một cách chặt chẽ. Việc canh tác không cần thiết phải sử dụng các loại hóa chất trừ sâu bệnh và tất nhiên cũng không cần dùng đến các loại kích thích sinh trưởng và các hóa chất bất lợi khác. Việc kiểm soát nước tưới, ánh sáng, nhiệt độ một cách khoa học, theo nhu cầu sử dụng của cây trồng và việc dùng các loại giá thể để thay thế cho đất trồng sẽ hoàn toàn không có nguy cơ gây hạn hán do sử dụng nước quá mức, và cũng loại trừ khả năng gây thoái hóa đất, xói mòn đất…

Dân gian có câu “mùa nào cây ấy”, “tháng giêng trồng đậu, tháng ba trồng cà”…ý nói đến điều kiện thời tiết phù hợp để trồng từng loại cây trồng, nhưng đối với loại canh tác này thì rõ ràng khái niệm mùa vụ không còn là vấn đề đáng quan tâm, tất cả các loại cây trồng có thể được trồng quanh năm, cứ sau mỗi vụ, thay giá thể, gieo hạt giống mới, điều chỉnh dinh dưỡng, lượng nước, ánh sáng, nhiệt độ phù hợp theo sinh lý từng loại cây trồng thì mùa vụ mới lại bắt đầu.

Thu hoạch bầu trồng trên sân thượng một căn nhà phố trên đường Trường Sơn, quận Tân Bình. Ảnh: Lê Kim

Người dân đô thị có thể tận dụng một góc sân thượng, một bức tường vừa được dùng trang trí vừa có thể là nơi trồng được rất nhiều loại rau quả khác nhau. Chị Lê Thị Thùy Trang, ngụ căn hộ 608, chung cư Sơn Kỳ, quận Tân Phú, cho biết: “Do có con nhỏ mà nghe trên ti vi, báo chí thấy nông dân phun xịt thuốc BVTV cho rau quả nhiều quá nên cũng sợ, nhà chung cư chật, chỉ có hơn 2m2 ban công, tôi mua thùng xốp về rồi mua giá thể, hạt giống rau các loại về trồng, hàng ngày chăm sóc cây cũng vui mà lại có sản phẩm an toàn để ăn”.

Anh Đỗ Thanh, chung cư Sơn Kỳ, quận Tân Phú đang chuẩn bị trồng lại rau trên một góc ban công sau khi thu hoạch xong vụ trước. Ảnh: Đình Sinh

Có điều kiện hơn về diện tích, gia đình ông Nguyễn Văn Luy, cũng ở quận Tân Phú có khoảng trống gần 100m² là khu sân thượng, được gia đình ông thiết kế thành một khu “vườn treo” trên không với đủ các loại rau củ quả, cho thu hoạch quanh năm. Ông Luy khoe, ông tự thiết kế vườn rau và có mua thêm một vài thiết bị do công ty bán sẵn, như các loại dung dịch, bồn nước để trồng thủy canh, khu vườn tuy nhỏ nhưng trồng đủ loại từ các loại rau ăn lá, khổ qua, dưa leo, các loại rau thơm gia đình ăn không hết còn đem cho hàng xóm.