Giá cả tăng cao: Nông dân tự cứu mình

Chi phí tăng thêm hàng nghìn tỷ đồng

Ông Nguyễn Thanh - người trồng cà phê ở xã Ea Hồ, huyện Krông Năng, Đăk Lăk - tính toán: "Mỗi ha cà phê cần tưới 4 đợt, mỗi đợt hết 100 lít dầu diesel, tương đương khoảng 50 giờ chạy máy. Với giá dầu mới, chi phí tưới nước trong cả mùa khô tăng thêm 1.420.000 đồng/ha". Còn ngành nông nghiệp các tỉnh Tây Nguyên ước tính: Với mức tăng 3.550 đồng/lít, chi phí bơm tưới cho toàn vùng đã tăng thêm khoảng 1.800 tỷ đồng/năm.

Không chỉ xăng dầu, các loại phân bón cũng đã bật lên giá mới trong vòng một tháng qua, tạo thêm áp lực cho người trồng cà phê Tây Nguyên. Tại Công ty CP phân bón Bình Điền, giá sa nhật (loại hạt trung trắng) đã tăng từ 4,7 triệu đồng/tấn lên 5,4 triệu đồng/tấn, urê Trung Quốc (loại hạt đục) tăng từ 8,8 triệu lên 10 triệu, kali Israel (dạng hạt) tăng từ 10,6 triệu lên 11,5 triệu.

Với mức tăng này, người trồng cà phê toàn vùng lại mất thêm gần 1.000 tỷ đồng/năm. Bên cạnh đó, nông dân Tây Nguyên cũng đang phải đối mặt với áp lực tăng giá điện và giá nhân công...

Còn tại các tỉnh ĐBSCL, nông dân chưa kịp mừng trúng mùa lúa đã ngay ngáy lo vì giá cả tăng cao. Lão nông Nguyễn Ngọc Lành - phường Phước Thới, quận Ô Môn, TP.Cần Thơ có được 4 công ruộng tầm lớn (hơn 1.300m2/công tầm lớn) lo lắng: "Giá xăng dầu vừa rồi lên mấy nghìn đồng/lít, kéo theo giá thuê xới đất, trục, bơm nước, phân bón đều tăng theo. Nếu giá lúa giảm thì nông dân cầm chắc lỗ". Kéo theo đó, chi phí gặt, gom, tuốt lúa cũng tăng từ 210 nghìn lên 280 nghìn đồng/công.

Giảm đầu tư dàn trải để tăng lãi

Đây là giải pháp đang được nhiều nông dân trồng cà phê ở Đăk Lăk, Gia Lai, Lâm Đồng thực hiện nhằm chống chọi với bão giá. Có nhiều cách tiết giảm chi phí hiệu quả như tưới tiết kiệm nước, bón phân hợp lý, trồng xen canh ăn quả và cây lấy gỗ.

Điển hình là ông Lê Vĩnh Bắc ở xã Đăk Lao, huyện Đăk Mil, Đăk Nông trồng xen bơ sáp và sầu riêng trong 1ha cà phê. Cách làm này cho ông Bắc thu nhập thêm khoảng 30 triệu đồng/năm. Theo TS Lê Ngọc Báu - Viện trưởng Viện Khoa học - Kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, nếu áp dụng mô hình tưới tiết kiệm (450 lít nước/gốc thay vì 650 lít/gốc) và trồng cây che bóng thì cà phê chỉ phải tưới nước 3 đợt/năm.

Cùng quan điểm và cách thức này, ông Cao Văn Tài - phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, TP.Cần Thơ cho biết: Trong giai đoạn này, nông dân cần phải giảm giống, bón phân phù hợp, giảm sử dụng thuốc trừ sâu; tăng năng suất, hiệu quả kinh tế và tạo sản phẩm sạch...

Để nông dân yên tâm trồng lúa, bảo đảm an ninh lương thực, theo Phó Giáo sư Trần Đức Viên - Hiệu trưởng Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội, cần có một hệ thống giải pháp đồng bộ từ khâu sau thu hoạch, chế biến đến khâu mua sản phẩm, đảm bảo ổn định giá cả và thu nhập. Ngoài ra, cần thêm những biện pháp ổn định giá cả các loại đầu vào, thậm chí hỗ trợ giá lúa giống… để nông dân bảo đảm lợi nhuận ở mức tối đa.

Đồng Nguyên - Hoàng Mai