Giải báo chí viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn: Số lượng kỷ lục, chất lượng phong phú, thể loại đa dạng

Theo Ban Tổ chức, kết thúc thời điểm nhận bài dự thi, đã có hơn 2.700 tác phẩm của hàng nghìn tác giả chuyên và không chuyên, cùng hơn 100 cơ quan báo chí cả nước gửi tác phẩm tham dự. Sau nhiều vòng làm việc, tuyển chọn nghiêm túc theo đúng Thể lệ, quy định, 60 tác phẩm xứng đáng nhất đã được lọt vào vòng chung khảo. Trong đó này, Hội đồng Chung khảo sẽ chấm điểm để lựa chọn ra những tác phẩm xuất sắc nhất để trao giải.

"Ba mảnh ghép hoàn hảo"

Khi ý tưởng về tổ chức một cuộc thi viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam do Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt và Agribank đề xuất, đã ngay lập tức nhận được sự quan tâm, đồng ý của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam.

Và thế là, lần đầu tiên Giải báo chí toàn quốc viết về "nông nghiệp, nông dân, nông thôn" Việt Nam chính thức được phát động và đã nhận được sự quan tâm ngoài mong đợi, bởi một lẽ giản đơn như nhiều tác giả nói: Đề tài về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là chủ đề thú vị, có viết mãi cũng không hết...

Thực tế, trước đây đã có một số cuộc thi, giải báo chí để viết về từng lĩnh vực về nông nghiệp thời kỳ đổi mới, về chân dung người nông dân, về xây dựng nông thôn mới, vì nhiều lý do, những cuộc thi, giải trên hiện tạm dừng. Vì thế, việc tổ chức một Giải báo chí viết về "nông nghiệp, nông thôn, nông thôn" trong thời điểm này cần thiết hơn bao giờ hết.

Sau hơn 35 năm Đổi Mới, đất nước đã nhiều đổi thay, nông nghiệp Việt Nam từ chỗ còn thiếu thốn triền miên, đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới. Từ những hạt gạo, ly cà phê đến con tôm, con cá Việt Nam đã có mặt tại hơn 190 thị trường trên thế giới. Người nông dân Việt Nam từ hình ảnh "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" giờ đã "khoác" lên mình một tâm thế mới, là những người nông dân thời hội nhập, nông dân văn minh. Nông thôn Việt Nam từ chỗ chỉ có những rặng ruối, bờ tre đã hòa nhịp cũng đất nước qua chương trình xây dựng nông thôn mới để trở lên hiện đại hơn, thành những miền quê đáng sống.

Cũng bởi vậy, tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh" là mục tiêu cho sự nghiệp "tam nông" của nước ta trong nhiều năm tới. Cụ thể hóa chủ trương đó, Hội nghị lần thứ Năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 19- NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030; tầm nhìn đến năm 2045 với mục tiêu đưa nông nghiệp, nông thôn Việt Nam phát triển toàn diện, người nông dân ngày càng có đời sống ấm no, hạnh phúc hơn.

Thay đổi nhận thức là một quá trình và quá trình đó không thể thiếu công tác thông tin, tuyên truyền. Hội Nông dân Việt Nam là cơ quan được giao nhiệm vụ tập hợp, tuyên truyền đến cán bộ, hội viên nông dân cả nước trong việc thực hiện những mục tiêu đó. Đó cũng là lý do mà Giải báo chí toàn quốc viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam ra đời để thực hiện "sứ mệnh" đó. Ba mảnh ghép "nông nghiệp", "nông dân", "nông thôn" được ghép lại, hòa trộn lại với nhau trở thành một bức tranh hoàn hảo.

 Phó Chủ tịch BCH T.Ư Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm- Trưởng Ban Chỉ đạo Giải phát biểu tại Lễ phát động "Giải báo chí viết về "Nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam". Ảnh: Phạm Hưng. 

Phát biểu tại Lễ Phát động Giải ngày 26/4, Phó Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Bùi Thị Thơm- Trưởng Ban Chỉ đạo Giải nhấn mạnh: Hội Nông dân Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội có chức năng, nhiệm vụ tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết và đại diện cho giai cấp nông dân, chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nông dân, là trung tâm và nòng cốt trong phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Do vậy, theo bà Thơm, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì cùng Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo và giao Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt phối hợp với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam- Agribank tổ chức Giải báo chí toàn quốc viết về "nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam" năm 2023 cũng là nhằm tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên nông dân tích cực tham gia phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 19-NQ/TW "về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045", góp phần thiết thực, hiệu quả sớm đưa nghị quyết vào cuộc sống, góp phần đưa tiếng nói, hình ảnh của nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lan toả sâu rộng hơn trong và ngoài nước.

Hơn 2.700 tác phẩm tham dự, 60 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo

Giải báo chí toàn quốc viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn được tổ chức vào đúng thời điểm cả nước đang bước vào năm thứ 3 thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh"; Năm thứ hai thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030; tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 20- NQ/TW về tiếp tục đổi mới và phát triển kinh tế tập thể trong tình hình mới

Giải báo chí cũng là một hoạt động cụ thể để hưởng ứng thực hiện nội dung Nghị quyết số 26/NQ-CP ngày 27/2/2023 của Chính phủ về triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW. Vì thế đã nhận được sự hưởng ứng, tham gia nhiệt tình của các cơ quan báo chí cả nước. Giải báo chí cũng là một hoạt động để Chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Nông dân Việt Nam lần thứ VIII (nhiệm kỳ 2023- 2028).

Các Nghị quyết của Đảng, Chính phủ đều coi việc đổi mới công tác thông tin, truyền thông là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, trong đó giao nhiệm vụ cho các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị- xã hội, đặc biệt là Hội Nông dân Việt Nam tham gia đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về thực hiện các nội dung, nhiệm vụ liên quan đến nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Kết quả cụ thể như sau:

Có thể nói, điểm khác biệt lớn nhất của Giải báo chí viết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là giải được tổ chức lần đầu tiên, mang tính bao quát, toàn diện về cả 3 mảng quan trọng hiện nay. Vì thế, hầu hết các tác giải chuyên và không chuyên đã nhiệt tình, tích cực gửi bài tham dự để đăng tải trên Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt và các cơ quan báo chí trong nước đã tích cực, nhiệt tình tham gia hưởng ứng gửi bài tham dự Giải.

Theo Ban Tổ chức, tổng hợp, chỉ sau hơn 7 tháng phát động, đã có 2.769 tác phẩm, trong đó có 1.521 tác phẩm gửi về để đăng tải trên Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt và 1.248 tác phẩm do các cơ quan báo chí gửi tham dự, trong đó có hơn 200 tác phẩm không đạt yêu cầu (chiếm 8%) do là tác phẩm thơ, văn học có tính chất sáng tác, không phải người thật, việc thật như điều kiện đã được quy định trong Thể lệ.

Theo thống kê, trong số hơn 100 cơ quan báo chí gửi bài, tác phẩm tham dự, cuộc thi đơn vị Liên Chi hội Hội Nhà báo Báo Nhân dân có số lượng tác phẩm gửi tham dự lớn nhất (20 tác phẩm); Cơ quan báo chí ở xa nhất gửi bài là Báo Cà Mau; tác giả lớn tuổi nhất gửi bài là Võ Văn Việt (Báo Lâm Đồng); Tác giả ở xa nhất gửi bài là Nguyễn Lê (từ Hàn Quốc)…

Sau một thời gian làm việc nghiêm túc, Ban Thư ký lựa chọn ra được 150 tác phẩm tốt nhất, đáp ứng các tiêu chí, điều lệ của Giải. Trên cơ sở đó, Ban Sơ khảo đã họp, chấm và chọn ra được 50 tác phẩm, bài tốt nhất lọt vào vòng Chung khảo để Hội đồng chung khảo xem xét, lựa chọn ra những tác phẩm xuất sắc, xứng đáng nhất để trao 26 giải khác nhau.

Chất lượng bài, các tác phẩm tham dự Giải nhìn chung phong phú về số lượng, đa dạng về thể loại, sáng tạo về phong cách trình bày. Các bài viết, tác phẩm trải dài trên nhiều thể loại, từ: Chính luận, phản ánh, phóng sự đến phản biện được đăng tải trên loại hình báo in và báo điện tử.

Nhiều bài viết có tính thực tiễn cao, mang hơi thở từ cuộc sống hiện tại, phát hiện ra những nhân tố điển hình, những gương chân dung Nông dân Việt Nam xuất sắc. Một số bài viết thấm đẫm tình người, về nghị lực vươn lên của những nông dân thời kỳ mới. Nhiều bài viết thể hiện tính lý luận, chuyên sâu cao để giải quyết vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn hiện nay. Nhiều bài viết là các chuyên đề, chủ đề nóng bỏng hiện nay của ngành nông nghiệp như về nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy chuỗi liên kết, phát triển kinh tế tập thể.

Thông qua các bài viết, tác phẩm, loạt chuyên đề đã góp phần làm thay đổi nhận thức của các cấp ủy Đảng, Chính quyền trong việc triển khai xây dựng nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đồng thời thay đổi tư duy của người nông dân trong thời kỳ mới chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, tích hợp đa giá trị. Các bài viết tham dự Giải đã trở thành một hoạt động cụ thể nhằm thực hiện thắng lợi các Nghị quyết số 18, 19, 20- NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XIII qua đó đã tạo sức lan tỏa lớn đến đông đảo dư luận, quần chúng nhân dân cả nước. Trong đó, các bài viết trải đều trên từng lĩnh vực cụ thể.

Một tác phẩm dự thi được đăng tải trên Báo điện tử Dân Việt.

Nông nghiệp: Có các loạt bài "Những đầu tàu liên kết kéo nông dân làm giàu" (gồm 5 bài) của nhóm tác giả Báo NTNN/Dân Việt viết về những HTX tiêu biểu liên kết với nông dân cùng làm giàu; Loạt bài về 63 Hợp tác xã tiêu biểu do Hội Nông dân Việt Nam tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thành lập với 63 bài (trong đó có 5 bài tiêu biểu) của nhóm gồm 50 tác giả; Loạt bài "Trục trặc chuyển đổi số nông nghiệp" (gồm 11 bài), trong đó có 5 bài chính của Nhà báo Trần Quang (Chi hội Nhà báo Báo NTNN); 

Nâng tầm "lúa thơm, tôm sạch" vùng Đồng bằng sông Cửu Long (gồm 4 kỳ)- Báo Bạc Liêu; Tạo mô hình sinh kế giảm nghèo bền vững: Đúng đối tượng, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm (loạt 4 bài)- Báo Nghệ An; Hợp tác xã: Cần giải pháp đột phá (gồm 3 kỳ)- Báo Gia Lai; Nông nghiệp tuần hoàn – Xu thế tất yếu của nền kinh tế xanh (gồm 3 bài)- LCH Hội NB Đài Tiếng nói Việt Nam- VOV; Đồng Tháp: Bí thư Tỉnh ủy quyết tâm đưa sếu đầu đỏ về "mái nhà xưa"- Tạp chí Thủy sản; Định vị nông nghiệp xanh, "Made in Việt Nam" cho đất Chín Rồng (gồm 5 bài)- Báo Cần Thơ; Anh hùng Lao động Thái Hương và triết lý tâm sáng hướng thiện dẫn dắt khát vọng kiến quốc; Du lịch nông nghiệp: "Chìa khóa" vạn năng (5 bài)- Tạp chí BĐS Reatimes; Chuyển đổi số để phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng đa chức năng, kinh tế tuần hoàn (Tạp chí Cộng sản).

Nông dân: Lĩnh vực nông dân có nhiều loạt bài, tuyến bài tiêu biểu như: Loạt bài về chân dung 100 Nông dân Việt Nam xuất sắc với số lượng 101 bài (trong đó có 5 bài tiêu biểu) của nhóm gồm 60 tác giả, trong đó có bài tiêu biểu là bài "Chuyện về người nông dân xứ Tuyên từ đôi tay trắng, ở tận cùng khổ đau, vươn lên thành tỷ phú" của Nhà báo Lê Thọ Bình; Loạt bài Hướng tới Đại hội VIII Hội Nông dân Việt Nam- Nhìn từ hoạt động từ các Chi, tổ hội nông dân (gồm 9 bài) của nhóm tác giả Báo NTNN/Dân Việt; Câu chuyện Nhà nông hùn hạp (Lê Minh Hoan); Bà Nguyễn Thị Phượng- Phó TGĐ Agribank: Chúng tôi sinh ra để phục vụ nông dân (Lê Thúy, Nguyễn Chương, Viết Niệm); 

Phù thủy" sáng chế máy nông nghiệp và thiết bị cứu người gặp hỏa hoạn- Báo Hải Dương; Những cánh đồng không dấu chân người ở miền Tây- Báo Dân trí; Nghề nông đổi khác, nông dân đổi mới (5 bài)- Báo Vĩnh Long.

Nông thôn: Loạt Sản phẩm OCOP Nam Định xuất ngoại- 3 bài (Mai Chiến); Nông thôn mới một thôn Công giáo toàn tòng ở Hà Nội- 3 bài (Hải Đăng); Tình yêu với đại ngàn Bidoup (Quỳnh Hương); "Khu đô thị" giữa lòng nông thôn mới ở Tượng Sơn, Thạch Hà, Hà Tĩnh (Hà Lan); 

Hơn 2 năm triển khai Chương trình số 04 – Ctr/TU của Thành ủy Hà Nội: Nông thôn Hà Nội trên chặng đường mới (3 bài)- Báo Hà Nội Mới; Xây dựng NTM ở Hà Tĩnh – đi vào chiều sâu, hiệu quả và bền vững (4 bài)- Báo Hà Tĩnh; Loạt bài: Để đồng bằng sông Cửu Long bứt phá về khoa học và công nghệ (3 bài)- LCH TTXVN