Giải pháp cải tiến T-55 độc đáo của Ukraine, VN có nên tham khảo?

Ukraine được kế thừa một phần rất lớn từ nền công nghiệp quốc phòng hùng hậu của Liên Xô, đặc biệt là lĩnh vực xe tăng - thiết giáp. Ngoài việc sản xuất những loại xe tăng chiến đấu chủ lực mới như T-84, Ukraine còn đưa ra khá nhiều giải pháp cải tiến các loại xe tăng chiến đấu chủ lực đời cũ thành những phương tiện chiến đấu mới khá độc đáo - điển hình là dự án cải tiến T-55 biến thành xe bọc thép chở quân của Cục thiết kế máy móc công cụ Morozov.


Dự án cải tiến xe tăng chiến đấu chủ lực T-55 thành xe bọc thép chở quân được khởi xướng vào năm 2000, mẫu thử được tiết lộ lần đầu vào năm 2007, BMP-55 được cho là đã sẵn sàng sản xuất loạt vào năm 2009.

Trong giải pháp cải tiến này, BMP-55 tháo bỏ hoàn toàn tháp pháo nhằm tăng không gian bên trong xe, phần mũi xe được thiết kế lại xuôi hơn về phía sau.


Thiết kế của BMP-55 khá giống với xe thiết giáp chở quân Temsah được sửa đổi từ xe tăng chiến đấu chủ lực Centurion do Nam Phi hợp tác cùng Anh sản xuất. BMP-55 có kích thước khá thấp nên điều đó giúp xe khó bị phát hiện từ xa.

Khả năng bảo vệ của xe cũng được cải thiện đáng kể, phía trước mũi xe được bổ sung thêm giáp phản ứng nổ có khả năng chống chịu với đạn xuyên giáp cỡ nòng 90mm. Hai bên hông xe cũng được tăng cường bảo vệ để chống chịu được một số lần bắn nhất định từ súng phóng lựu chống tăng cá nhân như RPG-7.

Phía sau xe được bọc giáp với khả năng chống được đạn xuyên giáp 14,5mm. Sàn xe thiết kế với khả năng chống lại vụ nổ từ mìn hoặc vật liệu nổ tự chế IED có trọng lượng khoảng 10kg TNT. BMP-55 cũng có khả năng chống chịu được vụ nổ từ đạn pháo 155mm liều nổ cao từ khoảng cách 25m.

Về vũ khí, BMP-55 được trang bị 1 súng máy hạng nặng 12,7mm điều khiển từ xa, ngoài ra có thể tùy chọn trang bị thêm tên lửa chống tăng cũng như một số vũ khí khác.

BMP-55 có khả năng chở theo 10 binh lính với đầy đủ trang bị, cửa lên xuống được đặt ở đuôi xe. Từ đây có thể quan sát và bắn từ bên trong qua các lỗ châu mai.

Xe được trang bị động cơ diesel đa nhiên liệu 5TDF công suất 700 mã lực tương tự như loại động cơ được sử dụng trên xe tăng chiến đấu chủ lực T-64. Động cơ này có kích thước nhỏ gọn và công suất tương đối cao, tuy nhiên lại có tuổi thọ khá ngắn và không đáng tin cậy.


Nhìn chung việc cải tiến các xe tăng chiến đấu chủ lực đời cũ thành những chiếc xe bọc thép chở quân hoặc xe chiến đấu bộ binh hạng nặng là một giải pháp có tính khả thi cao về mặt chi phí. Bên cạnh đó, việc sử dụng bộ khung và giáp sẵn có của xe tăng mang lại khả năng bảo vệ cao hơn so với các xe chiến đấu bộ binh thông thường.

Tuy nhiên, những giải pháp cải tiến kiểu này thường không nhận được sự quan tâm của giới chức quân đội. Mặc dù mang trên mình một “bộ cánh” mới nhưng BMP-55 vẫn là một sản phẩm dựa trên một thiết kế ra đời đã nửa thế kỷ. Các hệ thống bên trong và bên ngoài chỉ được sửa đổi chứ không được thay thế mới hoàn toàn bằng các sản phẩm hiện đại hơn.

BMP-55 vẫn không nhận được đơn hàng từ quân đội Ukraine hay các khách hàng nước ngoài mặc dù nhà sản xuất đã sẵn sàng mọi thứ.

Ngoài dự án BMP-55, Morozov đưa ra khá nhiều giải pháp cải tiến các xe tăng chiến đấu chủ lực đời cũ thành các xe chiến đấu bộ binh hạng nặng như: BMT-72 được cải tiến từ xe tăng chiến đấu chủ lực T-72; BTMP-84 phát triển từ xe tăng T-84; BMPV-64 phát triển từ xe tăng chiến đấu chủ lưc T-64. Dẫu vậy, chung số phận với BMP-55, các sản phẩm này không đạt được thành công đáng kể nào.