Giết người vì “tiếng nói lạ”

Trung tâm Giám định Pháp y tâm thần TPHCM cho biết vừa tiếp nhận một trường hợp thương tâm: Một phụ nữ 30 tuổi đang mua hàng trong hiệu sách, bỗng nhiên vơ lấy con dao rọc giấy trên quầy hàng và sát hại một đứa bé không quen biết đứng gần đó. Trước mặt giám định viên, người phụ nữ cho biết là giáo viên, mới nghỉ dạy vài năm vì lý do sức khỏe. Các bác sĩ (BS) phải gặng hỏi mãi cô mới thổ lộ trước lúc gây án, có nghe ai đó nói: “Đâm chết nó đi!”.

Điều trị cho bệnh nhân tại Bệnh viện Tâm thần TPHCM

Ảo thanh thúc ép

ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TPHCM, cho biết: “Đấy là một trong những trường hợp bệnh nhân tâm thần gây án vì ảo thanh. Ảo thanh là triệu chứng bệnh mà chúng tôi thường gặp trong các ca giám định hình sự, rất phổ biến ở các án nặng như giết người, cố ý gây thương tích… Nhiều trường hợp ảo thanh mệnh lệnh khiến người bệnh cuồng sát dã man”.

Trước đây không lâu, trung tâm này cũng giám định cho một thanh niên giết cha do ảo thanh. BS Quang kể rằng cậu thanh niên này có vẻ rất bình thường, hằng ngày đi làm phụ hồ kiếm tiền phụ giúp gia đình. Anh ta thỉnh thoảng vẫn ngồi nói lảm nhảm một mình nhưng không ai chú ý và cũng không biết đến sự tồn tại của những “tiếng nói lạ”. Hôm ấy, đang ngồi ở nhà thì anh ta nghe tiếng hối thúc “họ định hại mình, phải ra đòn trước” và thế là vụ án xảy ra.

BS Phạm Văn Trụ, Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TPHCM, cho biết những trường hợp như cậu thanh niên đó, nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời thì sẽ tự hủy hoại bản thân, thậm chí tự sát hoặc cuồng sát.

Rất nguy hiểm

Theo BS Phạm Văn Trụ, ảo thanh là một dạng rối loạn tư duy, thường gặp ở các trường hợp tâm thần phân liệt. Ảo thanh có nhiều loại nhưng nguy hiểm và phổ biến nhất là ảo thanh mệnh lệnh và ảo thanh bình phẩm. Ảo thanh mệnh lệnh thường sai khiến người bệnh có những hành động làm tổn hại đến người khác; trong khi ảo thanh bình phẩm, nếu là những lời chê bai thì có thể khiến bệnh nhân cho rằng mình xấu xa, vô dụng, trở nên trầm cảm, dẫn đến tự sát.

ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang cho biết triệu chứng ảo thanh cũng có thể xuất hiện ở người bị rối loạn lo âu, loạn thần cấp, rối loạn tâm thần do sử dụng chất kích thích… Ảo thanh cấp rất nguy hiểm vì có thể khiến một người vẻ ngoài tỉnh táo, đang làm việc và sinh hoạt bình thường nhưng phát sinh những hành động bột phát đáng tiếc. Thông thường, họ đã mang những triệu chứng tâm thần từ lâu nhưng không được phát hiện và điều trị kịp thời. Ảo thanh cũng phổ biến ở những người lạm dụng chất kích thích, rượu bia quá đà.

BS Quang lưu ý một số trường hợp ảo thanh không có tính ra lệnh nhưng do người bệnh phải chịu đựng lâu dài nên dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Một thanh niên giết người yêu khi được giám định đến lần thứ hai mới tiết lộ cách đây mấy năm, anh ta nuôi một bầy chuột Hamster và thường trò chuyện với chúng.

Sau này, dù không còn nuôi chuột nữa nhưng anh ta vẫn cảm thấy những con chuột đang chạy lầm rầm trong đầu và nói chuyện với mình. Những cuộc hội thoại bất thường từ ngày này qua ngày khác đã trở thành “triệu chứng tích lũy”, góp phần không nhỏ khiến người bệnh mất kiểm soát khi bạn gái thách thức.